« »
 
[]« Catabulum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 216c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CATABULUM
CATABULUM. Papias : Catabulum, clausura animalium, ubi desuper aliquid jacitur. Addit Baronius ad 16. Jan. animalium, non quidem silvestrium, sed jumentorum, quæ publicæ utilitati ad vehenda onera deservirent. Damasus in sancto Marcello PP. :
Damnatus est in Catabulo, qui dum multis diebus serviret in Catabulo... et emerunt eum de Catabulo.
Petrus Venerab. lib. 1. Epist. 1 :
Petrus in carcere, Clemens in exilio, Marcellus in Catabulo.
Martyrologium Rom. 16. Januarii de S. Marcello :
Primo fustibus cæsus, deinde ad servitium animalium cum custodia publica deputatus, ibidem serviendo, amictu indutus cilicino, defunctus est.
Hugo Flaviniac, in Chron. pag. 81 :
Quem princeps domus retentis omnibus, quæ sibi commendata in ejus obsequiis fuerant, Catabuli sui, in quo animalia ejus jacebant, axes levavit, et in fossam ubi stercora et urinæ animalium defluebant, eum projecit, etc.
Infra :
Quem B. Sanctinus de Catabuli fossa extraxit, et diligentissime lavit.
Guibertus lib. 1. Hist. Hieros. cap. 4 :
De Ecclesiis querimonia est, quas siquidem gentilitas eversa Christianitate tenebat, in quibus equorum ac mulorum, cæterorumque animalium Catabula construebat.
Romuald. Archiep. Salernit. in Chron. apud Murat. tom. 7. col. 77 :
Postea vero Cristiana religione crescente, domus Catabuli in pulcherrimam Ecclesiam translata est, quæ usque hodie S. Marcelli intitulatur.
Captabulum extulit eadem notione Petrus Damiani lib. 2. Epist. 18. lib. 5. Ep. 1. pag. 248. 389. Occurrit etiam in Notis Tyronis.
Katabulum. Paschasius Radbertus in Epitaphio Walæ Abbatis Corbeiensis lib. 1. cap. 15 :
Qui cum attollerent pariter gressus, illuc vultum oculosque levabant, ut probares illis committere Deo in cœlis quodcunque fieri disponebant in terris, et illuc locare Katabula fundamenti, quo vix aliorum culmina surgunt ;
id est, ima, vel cava, fossas.
Catabulenses, Qui oneraria et Catabularia jumenta ductabant, ἀπὸ τοῦ ϰαταϐάλλειν, quod est comportare. Senator lib. 3. Epist. 10 :
Præsenti admonitione declaramus, ut marmora, quæ de domo Pinciana constat esse deposita, ad Ravennatem urbem per Catabulenses vestra ordinatione dirigantur.
Idem lib. 4. Epist. 47 :
Et ideo 50. solidorum mulctam non jam veredarius, sed Catabulensis incurrat, quisquis ultra centum libras parhippum crediderit onerandum.
Horum Corpus sive Collegium in urbe constitum erat ex libertinis hominibus, quod ideo in Cod. Theod. de Pistorib. et Catabol. [] lib. 14. (tit. 3.) jungitur Corpori et Collegio Pistorum, quod Catabolenses molenda frumenta animalibus farinasque comportarent, ut censet Cujacius lib. 16. Obser. cap. 5.
© École des chartes.