Coena, pro quovis pastu, seu jure refectionis aut prandii vel procurationis. Hieron. Blanca in Aragon. rerum Comment. :

Nonnulla oppida ricis hominibus, quas vocabant Cenas, ipsorum Regum more persolvebant.

Charta Petri II. Regis Aragon. ann. 1283. pro Libertatibus Catalaniæ :

Cœnas, albergas, et acapita non accipiamus nec erigamus in locis Baronum, Militum, etc.

De ejusmodi Cœnis Regiis præsertim, audiendus Michael del Molino in Repertorio Aragon. in voce Filius :

Filii Regum Aragoniæ, antequam hæreditentur, non solum primogenitus, sed etiam alii filii exigunt Cœnas per totum regnum. Et est ratio, quia filii Regum debent vivere in regno. Tamen ex quo filii sunt hæreditati, et habent, de quo possunt vivere, non exigunt Cœnas. Vide in Observantia unica, titulo Fori editi apud Exeam. fol. 134. Et reperi scriptum in antiquis scripturis Foristarum, quod tria sunt, quæ in Aragonia debentur filiis legitimis D. Regis Aragoniæ. Primo debetur filio primogenito, eo ipso quod natus est et juratus, debetur sibi gubernatio generalis. Secundo quod alii filii D. Regis a primogenito quousque hæreditati fuerunt, possunt ire liberi per totum regnum comedendo. Et nisi populi ministrent eis necessaria, possunt per se recipere ab hominibus regni : licet non a vassallis, seu hominibus Varonum, Nobilium, Militum, Civium, et Infantionum. Tertio quia filiæ D. Regis habent demandam, cum contrahunt matrimonium semel, etc.

Idem in verbo Nobiles :

Nobiles Aragon. non possunt exigere Cœnas aut servitia in locis Domini Regis. Vide in foro unico tit. de Nobilib. lib. 9. pag. 130.

De cœnis vero Regiis, tit. de Cœnis Dom. Regis lib. 4. pag. 104. Adde lib. 1. pag. 20. et Observantias Regni Aragon. pag. 27. v.

Coena Archiepiscopalis, Eodem sensu, seu pro archiepiscopali jure refectionis aut procurationis in terris Vassallorum, apud Stephanot. tom. 1. Antiq. Bened. in Vasconia MSS. pag. 669. ex Chartul. S. Petri Generensis :

Guillelmus Bernardi de Maceriis et Galanda ejus uxor fecerunt in Generensi monasterio professionem, et dederunt S. Petro medietatem Ecclesiæ de Maceriis, quæ ab archiepiscopali Cœna est penitus exempta.

Vide Mensa.

Coena Domini, Κυριαϰὸν δεῖπνον, in priore ad Cor. 11. 20. olim pro Sacramento Eucharistiæ vox usurpata S. Hieron. in verba Pauli,

Dominica Cœna debet omnibus esse communis : Cœna autem dicitur, quia Dominus in Cœna tradidit Sacramenta.

S. Augustinus Epist. 118. cap. 5 :

Apostolus dicit, Convenientibus ergo vobis in unum, non est Dominicam Cœnam manducare, hanc ipsam acceptionem Eucharistiæ Dominicam Cœnam vocans.

Gloss. Gr. MS. Regium Cod. 2062 : Κυριαϰὸν δεῖπνον, τὸ τοῦ ϰυρίου, ἢ τὸ ἒγϰληρον ἐν ἐϰϰλησίᾳ ἄριστον.

Coena Domini, dicta etiam quinta feria ultimæ hebdomadis Quadragesimæ, qua scilicet mysterium Dominicæ Cœnæ a Christo fuit institutum. S. Eligius serm. 11 :

Vocatur hæc festivitas Cœna Domini, eo quod hoc die Dominus cœnaverit cum Discipulis, eisque Sacramentum Corporis et Sanguinis sui tradiderit.

Concilium Meldense ann. 845. can. 46 :

Nemo sacrum Chrisma, nisi in quinta feria majoris septimanæ, id est, in Cœna, quæ specialiter appellatur Dominica, conficere præsumat.

Vide Isidorum de Offic. Eccl. lib. 1. cap. 28. et Honorium Augustod. lib. 3. cap. 84.

Coena Valdensium Hæreticorum. Concilium Narbonense ann. 1235 :

Aut Cœna Valdensis, ubi die Cœnæ, mensa posita, et pane superposito, Valdensis unus benedicens, et frangens, dansque astantibus credit secundum damnabilem sectam conficere Corpus Christi, etc.

Coena Libera, dicebatur illa, inquit vir doctissimus Henricus Valesius, quam cœnabant in publico, qui ad ludum, vel ad bestias damnati erant, pridie antequam pugnarent : sic nuncupata, vel quod apponeretur ipsis quidquid postulassent, vel quod summa cum libertate et licentia perageretur. Passio SS. Perpetuæ et Felicitatis :

Pridie quoque cum illa Cœna quam Liberam vocant, quantum in ipsis erat, non Cœnam Liberam, sed agapem cœnarent, eadem constantia ad populum verba ista jactabant.

Fragmentum Petronii :

Venerat jam tertius dies, id est, expectatio Liberæ Cœnæ.

De hac cœna intelligendus Tertullianus in Apologet. cap. 42 :

Non in publico Liberalibus discumbo, quod bestiariis supremam cœnantibus mos est.

Meminit etiam ejusdem cœnæ Schosliastes Juvenalis Sat. 11. ad hæc verba :

Sic veniunt ad miscellanea ludi.

Genus, inquit, miserabile ferculi, miscellanea, cibus gladiatorum, id est, ultima Cœna. Ideo miscellanea, quia omnia quæ apponuntur eis, miscent, et sic manducant.

Coena Pura. Vett. Glossæ cap. de Festis pag. 274 : Cœna pura, παρασϰεύη. Gloss. Latino-Arabic. et Papias : Parasceve, Cena pura, id est, præparatio quæ fit pro Sabbato. Tertullianus lib. 5. in Marcion :

Dies observatis, et menses, et tempora, et annos, et sabbata, ut opinor, et Cenas puras et jejunia, et dies magnos.

Sanctus Augustinus in Joan :

Acceleratam vult intelligi sepulturam, ne advesperasceret, quando tam propter Parascevem, quam Cœnam puram Judæi Latine apud nos usitatius vocant, facere tale aliquid non licebat.

Vetus interpres Jo. Chrysostomi serm. in Natalem Joan. Bapt. :

Qua die conceptus est Dominus, eadem die et passus est. Eadem ipsa dies Cœna pura fuit, in qua et Luna decima quarta occurrit.