Filius, Ætate minor, sic a majoribus compellatus ad animi paterni testimonium. Vide Pater.

Filiis, pro Filiabus, usurpant lex 2. Cod. Th. de Secund. nupt. (3, 8.) et lex 2. de Lenonib. (15, 8.)

Filii, pro Liberis, filiis nempe et filiabus, in Lege Salica tit. 62 :

Si quis mortuus fuerit, et Filios non dimiserit, etc.

Ubi Lex Ripuar.

Si quis absque liberis defunctus fuerit, etc

.

Filius, Gener, ut supra observatum est in Filiolagium. Hinc Saul Davidem generum suum, Filii nomine compellat 1. Reg. cap. 24. v. 17.

Filios, Cæsarum dignitate a se donatos compellabant Imperatores, ut ii vicissim Augustos, Patres appellabant. Vide Lactantium de Mortib. Persecutor. n. 20. 32.

Filios, passim Reges salutant summi Pontifices in epistolis suis, ut Gregorius M. Adilbertum Anglorum Regem lib. 5. Epist. 60. Vide etiam Epistolam 59. Quod etiam Episcopis sæculo vi. in usu erat, ut probant Aureliani Arelatensis Episcopi ad Teudebertum Regem, Desiderii Cadurcensis ad Sigebertum et Dagobertum Epistolæ apud Duchesnium Hist. Fr. tom. 1. pag. 857. et seqq. Huc spectat quod Innocentius III. scribit ad Atinatensem Episcopum, nempe

Apostolicæ sedis consuetudinem in suis literis hanc tenere, ut Patriarchas, Archiepiscopos, Episcopos Fratres ; ceteros autem Reges, Principes, vel cujuscumque ordinis Filios, in nostris literis appellemus

. Sed illud non insuper habendum, quod Matthæus Albanensis Episcopus et Apostolicæ Sedis Legatus, carissimum Filium nostrum Ludovicum Regem, cognomento Grossum, vocat in Chartario S. Martini de Campis. Hæc post Mabillonium lib. 2. Diplom. cap. 2. num. 7.

Filius Abbas. Vide supra in Abbas.

Filius Baptismatis. Vide Filiolus.

Filius Dalgo. Vide Hidalgus.

Filius Ecclesiæ. S. Ambrosius Epist. 32. ad Valentinianum Imper. :

Quid enim honorificentius, quam ut Imperator Ecclesiæ Filius esse dicatur ? quod enim dicitur, sine peccato dicitur.

Joannes Papa :

Si Imperator Catholicus est, (quod salva pace ipsius dicimus) Filius est, non Præsul Ecclesiæ.

Ceremoniale Cencii Camerarii, de Inauguratione Cæsaris :

Tunc surgens Dominus Papa ter quærit ab eo, si vult esse Filius Ecclesiæ : quo ter respondente, Volo, Dominus Papa dicit : Et ego te recipio ut Filium Ecclesiæ : et mittit eum sub manto, et ille osculatur pectus Domini Papæ :

Ubi observanda formula adoptionis, et mittit eum sub manto, de quo more copiose egimus in dissert. 22. ad Joinvillam. Gregorius VII. PP. lib. 3. Epist. 11 :

Noverit fraternitas tua, quoniam Rogerius Comes frater Roberti Ducis Apostolicæ Sedis Benedictionem et absolutionem requirit, ejusque Filius vocari et esse desiderat.

Willelm. Brito lib. 8. Philipp. de Philippo Aug. :

Hæc Rex ut juri contraria, juris amator,

Filius Ecclesiæ, ob matris revocavit amorem.

Vide Bertoldum ann. 1095.

Filii Ecclesiæ, Clerici et Sacerdotes uni Ecclesiæ addicti, apud Anastasium in Bonifacio III. et in Lege Longob. lib. 3. tit. 1. § 41. Lothar. I. 20. Parrochiani. Charta ann. 1201. ex Tabul. S. Gauger. Camerac. :

Cum autem advocatus custodiæ nemorum servientem apponit, ipse serviens coram Filiis ecclesiæ jurare debet, quod nullum hominem aut animal arrestabit, nisi ad forefactum accipiat.

Alia ann. 1231. in Chartul. Clarifont. ch. 135 :

In plena ecclesia de Stabulis coram Filiis ecclesiæ, tam ipse pater meus quam ego ipsi ecclesiæ Clarifontis in perpetuum quitavimus.

Quæ et de parochianis intelligi possunt. Inscript. apud Schannat. Episcop. Wormat. tom. 1. pag. 173 :

Anno dom. 1452. 16. Kal. Jan. ob. rever. Dom. pater frater Petrus de Gengenbach, hujus monasterii reformator, Filius conventus Argentinensis Ord. Prædicat.

Filii Familias, Fils familier, franc, legitime, in Gloss. Lat. Gall. Sangerm.

Filius Georgii. Gesta Francor. expugnant. Hierusalem sub finem :

Rodbertus Flandrensis, probus Miles, inclitus,

A Turcis appellatur Georgii Filius.

Gualterus Terwan. in Vita sancti Caroli Comitis Flandr. de eodem Roberto cap. 5 :

Ob invincibilem animi constantiam, ab ipsis quoque Arabibus ac Turcis Filius Georgii scribitur appellatus.

Filius Giezi, Leprosus, sic dictus, quod Giezi a Deo lepra percussus fuit, uti narratur 4. Reg. 5. Georgius Christian. tom. 1. Rerum Mogunt. pag. 14. ex decima de S. Aureo lectione :

Prima istius urbis mœnia in campestri loco spatioso, ubi nunc est domus Filiorum Giezi, i. Leprosorum.

Filii Hernaudi, per contumeliam appellati a Pullanis, milites Christiani, qui ad Terræ sanctæ tuitionem, relicta ultro patria, et pro christo exulantes, properabant, tanquam fatui et idiotæ, uti narrant Jacobus de Vitriaco lib. 1. Hist. Hierosol. cap. 72. et Sanutus lib. 3. part. 8. cap. 2. et 5. Statuta Ordinis Hieros. tit. 19. de Verbor. signific. § 33 :

Per Filios Arnaldos intelliguntur hi, qui novissime post alios, Ordinem nostrum sunt professi, quasi tirones. Quod quidem vocabulum, quod et ipsum Gallicum est, in Terra sancta frequens et commune fuit. Nam qui illic ex patribus Christianis nati erant, Polani dicebantur, qui vero in partibus citramarinis nati eo veniebant, ab eis Filii Arnaldi vocabantur.

Otto Morena in Hist. Rerum Laudensium pag. 46 :

Erat autem ibi ad illam obsidionem (Cremæ) quædam magna societas solummodo pauperum et egenorum insimul congregata, qui derisione Filii Arnaldi appellabantur, etc.

De Pullanis agimus in hac voce. Vide supra Arnaldus.

Filius Hominis, Rusticus, qui agrum colit. Charta Guill. Cenoman. episc. ex Tabul. Major. monast. :

Ita quod nec ipsi, nec hæredes eorum, aliquis miles vel burgensis, templarius vel hospitalarius, nec aliquis Filius hominis in villa vel in vineis potest facere pressorium.

In alia Charta de eadem re pro Filius hominis, legitur Agrestis. Alibi, Filius hominis passim pro homine, usurpatur.

Filius Legalis, Legitimus, secundum leges natus. Chartul. Celsinian. ch. 286 :

Cedo ad supradictum locum in tali tenore, ut si Filium legalem habuero teneat et possideat, et post obitum suum remaneat ad locum jam supradictum ; et si Filium Legalem non habuero, remaneat S. Petro, sine ullo contradicente.

Filius Major, Titulus honorarius apud Catharos seu Manichæos ministrorum, qui veluti episcoporum vicarii erant. Examen testium ann. 1288. apud Murator. tom. 5. Antiq. Ital. med. ævi col. 121 :

Recepit manuum impositionem in Verona in domo Catharorum...... a domino Alberto episcopo sectæ de Bagnolo, et a domino Michaele, qui est Filius major in ipsa secta, et ab ipso eodem Albertino, qui et ipse erat Filius major et visitator eorum in dicta secta in Lombardia.

Filius Maritalis, Mariti Filius, naturalis et legitimus, ex legitimo thoro procreatus. Testamentum Armandi d'Alegre ann. 1263. in Chartario Casæ-Dei :

In primis Hugonetum Filium meum legitimum et Maritalem instituo in hæredem.

Timeo ne legendum sit naturalem ; tritissima quippe hæc locutio, Filius naturalis et legitimus. Vide Rymerum tom. 8. pag. 177.

Filius Materialis, Ex illegitimo thoro a patre procreatus, spurius. Stat. ant. Florent. lib. 1. cap. 3. ex Cod. reg. 4621. fol. 13. r° :

Nec ducet aliquis officialis forensis, aut aliquo modo retinebit in palatio aut domo suæ habitationis.... aliquem Filium suum legiptimum, materialem vel naturalem.... in numero.... suorum officialium vel familiæ.

Ibid. lib. 5. cap. 33 :

Ordinatum est quod omnes et singuli legitimi et Materiales, sive Materiales tantum sive qui vulgo bastardi appellantur, etc.

Filius Matris Suæ, Spurius. Mabill. tom. 5. Annal. Benedict. pag. 491. laudat Instrumentum anni 1111. quod subscribunt

Herluinus pædagogus Ludovici Regis filii, Galterius Filius Matris suæ

.

Filius S. Petri dicuntur potissimum Imperatores ac Principes, qui Sedi Apostolicæ venerationem quamdam peculiarem impendunt, qualem filii patribus : quod pluribus observavit Nicolaus Alemannus in Dissertat. de Lateranensib. parietinis cap. 11. Domnizo lib. 2. de Vita Mathild. cap. 18 :

Filius esse Petri si vult Rex, atque fidelis.

Filia Petri, Dicta Mathildis Comitissa, Bonifacii Ducis relicta vidua, Gregorio VII. PP. lib. 1. Epist. 11. lib. 2. Epist. 9. et Domnizoni lib. 2. non semel. Idem cap. 3 :

.... Pacem putat esse futuram

Filiolæ Petri, Christi famulæque fideli.

Rangerius Episcopus Lucensis de eadem :

Filiolæ Petri violæ post lilia dentur.

Post Chartam ejusdem Mathildis, quæ describitur a Dominico in Assertore Gallico cap. 9. habentur in originali hæc verba :

P. Episcopus servus servorum Dei Verdunensis Ecclesiæ dilectis fratribus sal. et Apostolicam benedictionem. Quod Comitissa Mathildis dilecta Filia B. Petri Virdunensi Ecclesiæ sponte dedit, nos in illud hoc nostro scripto assensum præbuimus, ac proprio sigillo designari jussimus.

Ex Schedis Peirescianis. Vide Filius Ecclesiæ.

Filius Pœnitentialis, dicitur Sacerdotis, a quo pœnitentiam quis accepit, seu cui confessus est peccata sua, qui Pater spiritualis, seu πνευματιϰός vulgo appellatur. Concilium Sarisberiense ann. 1217. cap. 9 :

Et cum peccans Sacerdos peccare faciat populum Dei, maxime a Filia sua spirituali et Pœnitentiali se abstineat, et ab omnibus, quibus dispensaverit Ecclesiastica sacramenta : sciens, quod in detestationem tanti peccati secundum Canones et SS. Patrum statuta, 15. anni debentur, et postea detrusio in Monasterio.

Constitutiones Synodales Episcopi anonymi ann. 1237. tom. 2. Concil Angl. :

Maxime autem a Filia sua Pœnitentiali se contineat, etc.

Filius Spiritualis, Eadem notione. Concil. Dalmaticum ann. 1199. cap. 4 :

Districtius inhibemus, ne aliquis Sacerdos filii sui vel Filiæ Spiritalis privatam confessionem alicui revelare præsumat.

Alias

Filius Spiritualis ejus dicitur, a quo in baptismo exceptus est. Inscriptio Christiana apud Seldenum ad Marmora Arundel. :

ΙΩΑΝΝΗϹ ΡΟϒΦΙΝΟϒ ϹΜϒΡ-ΝΑΙΟϹ ϹϒΜΒΟΛΑΙΟΓΡ.... ΔΩΡΗΣΑΜΗ ΤΟΚΗΠΙΟΝ ΤΟϒΤΟ ΘΕΟΔΩΡΩ ΤΩ ΕΜΩ ΓΝΕΕΚΓΟΝΩ ┼ ΚΑΙ ΠΝΕϒΜΑΤΙΚΩ ┼ ϒΙΩ

Vide Filiolus.

Filius Spiritualis, Adoptatus. Vetus Scheda apud Baluzium in Append. ad Capitul. num. 88 :

Avunculo, qui eum in Spiritalis Filii vicem susceperat.

Vide Adoptio, et Oct. Ferrarium in Figliol d'anima.

Filius Tonitrui, dictus S. Joannes Evangelista. Rupertus lib. 4. de Divin. Offic. cap. 22. de S. Joann. Evang. :

Hic Tonitrus Firmamenti, opera manuum ejus annuntians, qui verba cœlorum eloquentium in fines terræ fecit audiri, scilicet quod Verbum Deus, Deus absconditus, in sole posuit tabernaculum suum, etc.

Theophanes Cerameus Homil. 48 :

Ὁ μεγαλόφωνος ὑιὸς τῆν βροντῆς.

Vide Notas nostras ad Alexiad.