« »
 
[]« Contubernium » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 542a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CONTUBERNIUM
CONTUBERNIUM. Gloss. Lat. Græc. : Contubernium, συνσιϰέσιον, σύνοιτον στρατιωτῶν. Gloss. Græc. Lat. : Ἀνδρῶν σύστημα, Contubernium. Lex Salica tit. 16. § 1 :
Si quis villam alienam adsalierit, ipse et omnes qui convicti fuerint, quod in ejus Contubernio fuissent, etc.
Tit. 44 :
Si quis collecto Contubernio hominem ingenuum in domo sua adsalierit, etc.
Id est, Contubernariis, vel Contubernalibus, uti appellantur a Festo : Contubernium dicitur Contubernalium habitatio. Idem Glossarium : Contubernarius, σύνοιϰος, σύνσϰηνος. Glossar. Lat. Gr. : Ὁμοδιαίτος, Conversator, Contubernalis. Apud Tacticos, Contubernium dicitur constitisse decem aut minoris numeri militibus. Vide Gloss. Rigaltii.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Contubernium malam in partem accipitur pro Cohabitatione illicita viri et mulieris, in Litteris Clementis Papæ pro Ducissa Yolendi, apud Lobinellum Histor. Britannic. tom. 2. col. 467 :
Non ignari quod gradibus consanguinitatis et affinitatis prohibitis essent conjuncti, matrimonio invicem de facto, cum de jure non possent... clandestine contraxerunt, et in hujusmodi matrimonio, imo verius Contubernio, diutius minus legitime permanentes, ex illo filios et filias procrearunt.
Vide Conturnus.
Contubernales et Apparitores, in Relatione Symmachi apud Baron. ann. 419. n. 6.