ENCAUSTUM, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« Encaustum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 264b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ENCAUSTUM

ENCAUSTUM, ex Græc. ἔγϰαυστον. Gloss. Gr. Lat. Ἔγϰαυστον, Recremandum. Papias. MS. : Encausta, Pictura, quæ vetus molitur. Rectius Gloss. Eccl. Parisiens : Pictura, quæ ex cera molitur. Jo. de Janua : Encaustum, Tinctura scribendi. Perperam Gloss. Sangerman. Latin. Gall. MSS. : Encaustrum, Encre pour escrire. Matth. Silvaticus :

Medad, Medadi, Arab. i. Encaustum scriptorum et maxime Saracenicum, quod Dioscorides atramentum vocat.

S. August. lib. 13. contra Faustum cap. 18 :

Imputet ergo sibi Encausti munditia, quæ corio inhæsit agnino, i.

pergameno. Fortunatus in Ep. ad Syagrium lib. 5. Poem. :

Lacrimantes oculi querelas mihi finxerunt, ad vicem Encausti, et admirabili modo, aqua, quæ delere solet, per fletus scripsit.

De Encaustica pictura ita dicta agunt Plinius lib. 35. cap. 11. lib. 36. cap. 25. Vitruvius,

Marbodeus lib. 1. de virtutib. herbar. cap. 3. et alii.

Incaustum, pro Encaustum, Ital. Inchiostro, Gall. Encre. Gloss. Saxon. Ælfrici : Incaustum vel atramentum, Blæc. Balterus Monachus in Vita S. Fridolini Abbat. n. 2 :

Et Incaustum seu membrana non adfuit.

Bracton. lib. 5. tract. 5. cap. 17. § 2 :

Licet aliud pergamenum, et aliud Incaustum.

Ita in Fleta lib. 2. cap. 27. § 5. Charta ann. 1228 :

Quæ propter Incausti et chartæ vitium aboleri incipiebant.

Statuta Ordinis de Sempringham :

Calefactorium nullus ingrediatur,... excepto Præcentore ad planandam tabulam, quam non scribat tempore laboris, et ad calefaciendum Incaustum, et scriptoribus ad siccandum pergamenum.

Vetus Notitia seu Judicatum, apud Rocchum Pirrum tom. 1. Notit. Sicil. pag. 311 :

Unde ad certitudinem dictæ sententiæ posuimus nostra sigilla et Dominus Rex posuit suum signum per litteras rubeas, et signum Crucis fecit ad suam confirmationem, et fecimus instrumentum Episcopo et Domino Gilberto cum alphabetho cum Incausto (perperam incastro) rubeo de donatione et contractibus.

Gaufredus Monachus de Cestis in causa Giliberti Porretani :

Attulit chartam, calamum et Incaustum.

Occurrit in Regula S. Cæsarii ad Virgines in Recapit. cap. 7. apud Udalricum lib. 2. Consuet. Clun. cap. 36. lib. 3. cap. 18. Lanfrancum in Decret. pro Ord. S. Bened. cap. 17. Thomam Walsingh. pag. 258. in libro Usuum Cisterciens. Ord. cap. 72. in Statutis Guigonis pro Ord. Cartusiensi cap. 7. § 9. in Monast. Anglicano tom. 1. pag. 277. etc.

P. Carpentier, 1766.

◊ Nostris Enque, ut in Charta ann. 1323. ex Reg. sign. Noster Cam. Comput. Paris. fol. 169. r°.

Sacrum Encaustum, Scripturæ species, qua solis Principibus uti fas erat, purpurea videlicet, cum cocti muricis et conchylii ardore, in leg. 6. Cod. de Divers. rescript. (1, 23.)