« »
 
[]« 4 fictus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 484a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/FICTUS4
4. FICTUS, Idem quod Affictus, de qua voce supra ; Census, locatio, pensio, reditus, vectigal fixum et certum : nam et fictum pro fixum dixisse Veteres observat Salmasius ad Solinum. Italis Fitto, et affitto. Hinc in Gloss. Lat. Gall. Sangerm. Fictor, Seigneur, (a quo scilicet aliquid ad fictum seu censum certum tenetur) composeur ou ourneur. Papias : Fictum dicitur, quod inter duos componitur omni anno reddendum, qui et census. Charta anni 1033. apud Ughellum tom. 5. pag. 1589 :
Dedit.... libellario nomine ad Fictum censum reddendum, etc.
Charta Theodori Marchionis Montisferrati anni 1324 :
Cum fidelitatibus, successionibus, penis, bannis, multis, Fictis, partiariis, et tertiis, cum fodris, taleis, etc.
Alia ann. 1384 :
Non teneatur... ad solutionem Ficti, seu incantus illarum possessionum.
Alia ann. 1246 :
Sine tertio et affaitamento, et Ficto proinde Monasterio dando.
Occurrit præterea in Statutis Venetor. ann. 1242. lib. 3. cap. 8. in variis Chartis apud Hieron. Rubeum in [] Hist. Raven. pag. 308. Ughellum tom. 5. pag. 676. 677. 678. Murator. tom. 6. col. 1188. ubi de Gestis Friderici I. Imp. Mabillonium tom. 4. Annal. Benedict. pag. 544. etc. Rollandinus in Summa Notariæ cap. 1. observat, Fictum sumi interdum pro precaria, seu emphyteusi. Vide Libellus, et Oct. Ferrarium in Orig. Ital. Vide Fictum. Chart. Friderici I. Imper. ann. 1183. ap. Pertz. Leg. tom. 2. pag. 172 :
Pactum pontis Padi, et Fictum ejusdem pontis et regalium.
Eadem in Pace Constant. § 21.
Fictationes, in Charta Ottonis M. Imp. apud Ugellum in Episcopis Laudensibus.
Fictabilis, Censualis, qui censum persolvit. Charta ann. 1327. in Regesto Privilegiorum Civitatum Lombardiæ :
Cum accepissent et derobassent Anziano de Livrascha massario, et Fictabili Monachorum, etc.
Alia Blanchæ Sabaudæ uxoris Galeacii Comitis Virtutum :
Ab eis, vel eorum massariis, aut Fictabilibus auferendis, etc.
In chart. Carol. IV. Imper. ann. 1366. apud Glafey Anecdot. pag. 22. Fictabiles esse Victuales putat Haltaus. Glossar. German. col. 187. voce Brotessen.
Fictaliciæ res, Datæ ad censum. Charta Lotharii II. Imp. apud Ughellum tom. 4. pag. 815 :
Et omnia jura et possessiones, et tenutas earum, alodes, transfictalicias, emphyteoticarias, precarias, libellarias, Fictalicias, etc.
Stat. Mantuæ lib. 2. cap. 24. ex Cod. reg. 4620 :
Si petierit quis hujusmodi Rem emphiteoticam vel Fictaliciam, etc.
Vide in Fictus 4.
P. Carpentier, 1766.
Fictalicius, Inquilinus, fundi ad fictum conductor, Ital. Fittaiuolo. Stat. Pallav. lib. 2. cap. 24. pag. 92 :
Si qua universitas, collegium, vel singularis persona... spoliaverit, turbaverit vel molestaverit... aliquem laboratorem, mezadrum, colonum, Fictalitium vel inquilinum, etc.
Vide Fictualis et Fictuarius suis locis.
© École des chartes.