« »
 
[]« Hebdomada » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 4, col. 177b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/HEBDOMADA
HEBDOMADA, Septem dies totius septimanæ : vox nota. Anastasius Bibl. in [] S. Simplicio PP :
Hic constituit ad S. Petrum Apostolum, et ad S. Paulum Apostolum, et ad S. Laurentium Martyrem, Hebdomadam, ut Presbyteri manerent ibi propter pœnitentes et baptismum.
Ubi per Hebdomadam, intelligit Hebdomadarios Presbyteros, qui ob ingruentem populum vicissim succedere solebant, qui pœnitentes ad reconciliationem, et paganos ad baptismum præstolarent. Ita Baron. ann. 483. num. 5. Vide Hebdomadarius.
Hebdomada in Albis, Quæ hebdomadam Paschalem et Dominicam in Albis, subsequitur. Incipit autem illa a Sabbato in Albis, et terminatur in alio Sabbato, et sic durat per octo dies. Ita Beletus cap. 130. et Durandus lib. 6. cap. 81. n. 16. cap. 89. n. 1. Vide in Alba 3.
Hebdomada Authentica, quæ Major, de qua mox, in Suggestione Dioscori Diaconi, quæ exstat inter Epistolas Hormisdæ Papæ, in Liturgia Gallicana apud Mabill. pag. 127. et 128. et in Charta ann. 1075. apud Puricellum in Monumentis Ambrosianæ Basilicæ pag. 461. v°. :
Propinquante sanctissimo Paschæ festo, secunda videlicet Hebdomadis Authenticæ feria, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Hebdomada Casta, Ineuntis Quadragesimæ hebdomada dicebatur apud veteres, ut castimonia per Quadragesimam servanda significaretur.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Hebdomada Crucis. Sic apud Teutonicos Rogationum hebdomada appellatur, teste Macro in Hierolexico.
L. Henschel, 1840–1850.
Hebdomada Duplex, Quæ sequitur Dominicam Duplicem. Vide mox Hebdomada Trinitatis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Hebdomada de Excepto, dicitur in ritu Ambrosiano ultima hebdomada Adventus ; quia in ea excluditur omne aliud officium, ut docet idem Macer.
Hebdomada Expectationis, Sexta septimana post Pascha, quæ scilicet est post Ascensionem, quoniam repræsentat illud tempus, quo Apostoli expectaverunt adventum Spiritus sancti, quibus Dominus dixit :
Manete in hac civitate, et Expectate usquedum induamini virtute ex alto.
Ita iidem Beletus cap. 130. et Durandus.
P. Carpentier, 1766.
Hebdomada Grassa, La semaine grasse, Quæ Dominicam Quinquagesimæ præcedit, qua scilicet carnibus uti licet. Lit. remiss. ann. 1397. in Reg. 152. Chartoph. reg. ch. 331 :
Un peu de temps avant Caresme-prenant derreinement passé en la grasse Semaine, ou environ, etc.
Hebdomada Indulgentiæ, dicitur Hebdomada major, seu sancta, quia in ea pœnitentes absolvuntur, inquit Honorius Augustod. lib. 3. cap. 72.
Hebdomada Major, Quæ diem Resurrectionis Christi præcedit, ἑϐδομὰς μεγάλη, Græcis. Ideo autem Major dicitur, inquit Honorius Augustod. lib. 3. cap. 72. quia ob maxima officia insignis habetur. Eadem habent Micrologus cap. 50. et 52. et Beletus cap. 88. Monachus Sangall. lib. 2. cap. 11 :
Venerunt illuc in majoris Quadragesimæ Hebdomada majore, etc.
Vide Chrysostomum Homil. in Magnam hebdomadam. et Glossar. med. Græcit. voce Ἑϐδομάς μεγάλη, col. 339.
P. Carpentier, 1766.
Hebdomada Magna, appellata etiam quæ Pentecosten præcedit, in Arest. ann. 1398. 24. Maii ex vol. 9. arestor. parlam. Paris. :
In septimana magna ante Pentecostes, etc.
Hebdomada Mediana, Quadragesimæ hebdomada quarta. Pelagius PP. [] in Epist. apud Holstenium in Collectione Romana pag. 241 :
Veniente Mediana Septimana Paschæ, unumquemque per officia, quæ prædiximus, promovere non differas.
Gelasius I. PP. Epist. 9. cap. 11 :
Ordinationes etiam Presbyterorum et Diaconorum, nisi certis temporibus et diebus exercere non debent, id est, quarti mensis jejunio, septimi et decimi ; sed et etiam quadragesimalis initii, ac Mediana Quadragesimæ die sabbati jejunio circa vesperam noverint celebrandas.
Eadem habet Nicolaus I. apud Sammarthanos in Episcopis Sistaricensibus n. 18. ut et Liber Diurnus cap. 3. tit. 9. Gesta Innocentii III. PP. pag. 102 :
Idem igitur Dominus Innocentius præfatum Constantinopolitanum Electum sabbato quatuor temporum Quadragesimæ in Diaconum ordinavit, et in sabbato Hebdomadæ medianæ in Sacerdotem promovit, ac sequenti Dominica Romæ apud S. Petrum in Episcopum consecravit, etc.
Sugerius in Ludovico VI :
Sequente die, sabbato scilicet Medianæ, me indignum ordinavit Presbyterum.
Vide Durandum lib. 6. Rational. cap. 59. num. 2.
Hebdomada Muta, seu Sancta, quando campanæ adstringuntur, ut est in Legibus Ostrogotthicis de Jure Ecclesiast. cap. 22. Vide Joannem Loccenium lib. 1. Antiquit. Suecic. cap. 5.
Media Jejuniorum Paschalium Septimana, apud Marcellinum Comitem, in Chron. ubi de Inventione capitis S. Joannis Baptist. quæ in Tractatu Græco a nobis edito μέση τῶν νηστειῶν ἑϐδομάς dicitur, et apud Cedrenum in Leone Copronymi F. μέση ἑϐδομάς in Concilio Calchedonensi act. 11. μεσονήστημος. Joanni Chrysostomo, Theodoro Studitæ, Theophylacto, Germano Patriarchæ CP. et aliis, est quarta Quadragesimæ hebdomada juxta Græcos, tertia vero secundum Latinos, ut pluribus docet Allatius de Dominicis et Hebdomadibus Græcorum.
Hebdomada Paschalis, quæ Festum Paschatis subsequitur, et protenditur usque ad sabbatum in albis exclusive, et sic Pascha sex dies tantum habet pro octavis. Ita Durandus lib. 6. cap. 81. n. 16. Hanc Græci διαϰαινίσιμον vocant, quod ex sanctissimo Christi triumpho omnia renoventur, instaurentur, et in meliorem statum reducantur. Vide Allatium de Domin. et Hebdom. Græcor. cap. 23.
Hebdomada Passionis, quæ Dominicam Palmarum præcedit. Vide notas ad Villharduinum num. 129.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pro hebdomada majori, quæ est post Palmas accipi videtur a Bartholomæo Scriba lib. 6. Annal. Genuens. ad ann. 1227. apud Murator. tom. 6. col. 445 :
Sed quia quadragesima erat et Passionis Hebdomada imminebat, ob illius reverentiam qui pro redemtione humani generis passus est patibulo crucis affigi, dictus dominus Lazarius distulit usque post octavam Paschæ resurrectionis movere.
Hebdomada Pentecostes, quam Græci τοῦ ἁγίου πνεύματος ἑδομάδα vocabant, ut est apud Morinum. Vide Jo. Bapt. Cotelerium ad Constitut. Apost. pag. 253. et Glossar. med. Græcit. Append. col. 62. d.
Hebdomada Poenalis dicitur illa, qua Christus Crucem subiit, et quod jejuniis et laboribus transigatur ad memoriam Passionis Christi. Laboriosam Hebdomadam vocant Latini Patres, nos etiamnum la semaine peneuse : Nicetas, τοῦ Χριστοῦ παθημάτων ἡμέρας. Hugo Francigena de excidio Salvaniensis Monasterii[] n. 6 :
Altera autem die est secunda pœnalis Hebdomadæ.
Charta ann. 1247. in Hist. Monmorenciaca pag. 410 :
Doub. sol...... annui reditus de eleemosyna in Ebdomada Pœnali annis singulis persolvendis. Hebdomada Pœnosa,
in Chronico Archiep. Upsaliensium pag. 216. et apud Lobinell. tom. 2. Hist. Britan. col. 353. Septimana Pœnosa, in Tabular. Monasterii Hederæ, anno 1197. fol. 24. Vide Josuam Arndium in Lexico Antiquitatum Ecclesiasticarum pag. 409.
P. Carpentier, 1766.
Hebdomada Poenitentialis, Eadem quæ Pœnalis, ut videtur. Stat. collegii de Marchia ann. 1423. fol. 76. ex Bibl. reg. :
In quinta feria et sexta, similiter Sabbato Ebdomadæ pœnitentialis... cantentur in eodem collegio solenniter et devote matutinæ, missa, vesperæ et completorium.
P. Carpentier, 1766.
Hebdomada Remissionis, in qua a præstatione aliis hebdomadis solvenda quis eximitur. Charta ann. 1230. apud Ludewig. tom. 11. Reliq. Mss. pag. 571 :
Dicti solidi persolvantur, quatuor septimanis in anno exceptis, videlicet nativitatis Domini, pascha et pentecosten, quæ Septimanæ remissionis appellantur.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Hebdomada Sancta, Quæ Pascha præcedit. Statuta Ecclesiæ Nemausensis circa ann. 1364. apud Marten. tom. 4. Anecd. col. 1026 :
Præcipientes, ut singulis annis in Hebdomada sancta Presbyteri parochialium Ecclesiarum, per se ipsos, aut Diaconos, aut Subdiaconos, vel per Clericos adultos chrisma novum et oleum a nobis, vel ab Archipresbyteris nostris suscipiant sicut est consuetum.
Placidi Diaconi Supplementum Virorum illustrium Casinens. cap. 8. apud Murator. tom. 6. col. 68 :
Scripsit innumera pene opera... speculum peccatoris ; paræneses sex in Hebdomada Sancta.
Gall. Semaine sainte.
P. Carpentier, 1766.
Hebdomada Trinitatis, Quæ hoc festum subsequitur, Duplex etiam nuncupata ; forte quod duplici nomine donetur Dominica quæ illam præcedit ; nam et Dominica Trinitatis simul et Dominica prima post Pentecosten dicitur. Lit. baillivi Rotomag. ann. 1377. in Reg. 125. Chartoph. reg. ch. 76 :
Item la coustume de la double Sepmaine, touttefois que elle chiet disiesme, avecques la pecherie de laditte riviere, laquelle Sepmaine chiet la Sepmaine de la Trinité.