« »
 
[]« Maisnadarii » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 188b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/MAISNADARII
MAISNADARII, vel Mesnadarii, Milites in Aragonia, sic appellati, ut censet Surita in Indice Rerum Arag. ann. 1118. quod Regia in domo educati essent. Cui accedit Oyhenartus in Notitia Vasconiæ lib. 1. cap. 4. Mesnadarii, inquit a Mesnada, quæ vox a Mesonada contracta est, derivaturque a Latino vocabulo mansio, nomen habent, videnturque sic dicti tanquam domestici Principis, aut in ejus familiam cooptati. Vitalis Episcopus Oscensis :
Mesnadarius est, qui de genere Ricorum hominum, saltim ex patris linea oriundus, in cujus patris genere non exstat memoria, quod fuerit alicujus vassallus, nisi Regis, vel Regis filii, vel Comitis a Regis genere descendentis, vel Episcopi, vel alterius Prælati, quorum consideratur reverentia propter Deum, cujus locum dignoscuntur specialiter retinere. Qui non descendit ex parte patris ab aliquo, qui ab alio, quam a prædictis personis, extitit Miles factus. Hi enim Mesnadarii, etiamsi in Mesnada seu familia domini Regis personaliter non morentur, tamen Mesnadarii sunt censendi : quia dominus Rex non debet eis Militiam, cum [] eam ab eo recipere voluerint, ne quod sint de sua familia, cum esse voluerint, nisi ex causa probabili denegare. Hi autem Mesnadarii morari cum Ricis hominibus, vel cum aliis, et expensas ab iis accipere, atque dona, non tanquam vassalli, sed tanquam amici sine nota aliqua bene possunt.
Idem alibi scribit,
de Mesnadariis naturalibus de Aragonia, Ricos homines creare vel assumere
consuevisse. Examinus Salanova :
Mesnadarii proprie sunt illi, qui filii, vel nepotes, vel ex recta linea nobilium descendunt. Istis talibus debet dari Mesnaderia : aliis vero dantur aliquoties denarii pro servitio, et non pro Mesnaderia. Nam secundum veram veritatem, filius Rici hominis, nisi succedens in Baronia, non debet tenere honorem ; sed debet tenere Mesnaderiam. Et talis Mesnadarius non debet esse vassallus, nisi Regis.
Blanca in Comment. Rer. Aragon. Ricorum hominum dignitati proximus erat Mesnaderiorum iste Militaris seu Equester ordo : quibus quæ dabantur a Regibus stipendia, ut a prioribus etiam nomine differrent, Cavallerias de Mesnada, seu Mesnaderias vocari consueverunt.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Longe aliam Maisnadariis originem assignat Illustr. Fontaninus : ii enim, ut ex vetustis Longobardorum monumentis conficit Vir eruditissimus, servi erant colonis majorum prædiorum, qui Massarii nuncupabantur, subditi, saltem in Ecclesia Aquileiensi et in regione Fori Julii, ubi primum innotuere. Sed quoniam immane quippiam distare videtur, ut scribit Carolus de Aquino in Lex. milit. inter vilissima ejusmodi servitia, et Maisnadarios superius memoratos a D. Cangio, existimo homines longe diversi generis et instituti eamdem nuncupationem sortitos fuisse, nihilque inter illos nisi nomen fuisse commune.
Mesnadæ, eorumdem Maisnaderiorum Militiæ, seu prædiæ iis addicta, de quibus sequens legitur Charta :
Ludovicus D. G. Franciæ et Navarræ Rex, Gubernatori Navarræ, vel ejus Locumtenenti, sal. Cum nos Simon de Motes Miles nullam a nobis Mesnadam, seu Militiam, hactenus obtinenti, Mesnadam 30. librar. Turon. duximus concedendam, tenendam ab eo, et habendam, quamdiu nostræ placuerit voluntati : mandamus vobis, quatenus dictam Militiam sibi statutis ad hoc et consuetis terminis de nostro faciatis persolvi. Dat. Paris. 3. Jan. an. Dom. 1314.
Mainaderia. Guillelmus de Podio-Laurentii cap. 25 :
Petentem ab eo domum hospitalis, quod dicitur Mainaderie, in quo in obsequio Dei clauderet dies suos, etc.