« »
 
[]« Mallum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 199b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/MALLUM
MALLUM, Mallus, Publicus conventus, in quo majores causæ disceptabantur, judiciaque majoris momenti exercebantur a Comitibus, Missis dominicis, aliisque Judicibus. Papias : Malum, (leg. Mallum) generale placitum dicebatur, quando totus conveniebat populus ter in anno. Guichardus a Malal Hebræo, id est, dicere, loqui, etymon arcessit : alii probabilius a voce Germanica Mael, quæ congregationem, vel convivium, sonat, ut Guillimannus lib. 2. de Reb. Helvet. cap. 9. aut Mael Saxonico, Jus, Lex, Judicium ; atque inde complurium in Belgio locorum ac vicorum nominibus adjici Mall observat Wendelinus, quod in iis olim Malli habiti sint. Danis etiam Male et Maal, causam, rem, actionem significat, ut observat Resenius ad Jus aulicum Canuti II. Regis Daniæ pag. 595. Islandis pariter Mael loquelam sonare idem scribit pag. 702. Vita S. Walarici Abbatis cap. 15 :
Ubi quidam Comes... juxta morem sæculi concioni, præsidebat, quod rustici Mallum vocant. Et cum ibidem, ut solet adesse, malis gestis justa vel injusta sententia unicuique proderetur, etc.
Capitul. Caroli C. tit. 39. cap. 12 :
Mallus neque in Ecclesia, neque in porticibus, aut atrio Ecclesiæ, neque in mansione Presbyteri juxta Ecclesiam habeatur.
Similia leguntur tit. 9. cap. 78. in Capitul. Carol. M. lib. 4. cap. 28. et Lege Longob. lib. 2. tit. 55. § 26. Lud. P. 22.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Iis originationibus addam et Schilteri in Thes. Antiquit. Teuton. hac de re opinionem, a qua minime abludit doctissimus Eccardus ad Leg. Salicam tit. 1. cap. 1. Mallum nempe a Germanico Mahl quod signum sonat derivari ; hinc eadem voce, inquit, utitur Otfridus ubi de Crucis vel Zodiaci signis loquitur : Mallum autem dictum locus in quo [] exercebantur judicia publica, quod signo aliquo, puta gladio, aut alio quovis, insigniretur. Non satis apte, ut opinor, cum vox Mallus usurpata sit iis conventibus significandis, ea etiam ætate, qua in aperto campo habebantur ; nisi Mallum dictum putes, quia loco notato et designato teneri solebant. Vide Grimm. Antiq. Jur. Germ. pag. 746. Graff. Thesaur. Ling. Fr. tom. 2. col. 650. Savin. Hist. Jur. Rom. med. temp. tom. 1. cap. 5. § 123. Haltaus. Glossar. German. voce Mal et derivat. col. 1299. sqq.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bis in anno habebatur ejusmodi Mallus seu publicus conventus, in quo majores causæ disceptabantur. Capitul. Caroli M. ann. 769 :
Ut ad Mallum venire nemo tardet, primum circa æstatem, secundo circa autumnum.
Frequentiores erant qui circa minores causas versabantur, certis tamen diebus prohibiti. Synodus Suession. ann. 853. tom. 2. Capitul. col. 55 :
Ut Missi nostri Comitibus et omnibus reipubticæ ministris firmiter ex verbo nostro denuntient, atque præcipiant ut a quarta feria ante initium Quadragesimæ, nec in ipsa quarta feria, usque post octavas Paschæ, Mallum vel placitum publicum, nisi de concordia et pacificatione discordantium, tenere præsumant. Similiter etiam a quarta feria ante Nativitatem Domini usque post consecratos dies observent, necnon et in jejuniis quatuor temporum, et in Rogationibus simili observatione eosdem feriatos dies venerari omnimodis studeant.
De iis minoribus Mallis intelligendum cap. 51. Capit. lib. 3. quo liberi homines a mallo frequentando eximuntur :
Ut nullus alius de liberis hominibus ad placitum vel ad Mallum venire cogatur, exceptis scabineis vel vassis Comitum, nisi qui causam suam adquirere debent aut respondere.
Vide Placitum. et Grimm. Antiq. Jur. Grimm. pag. 822. sqq.
P. Carpentier, 1766.
Mallum, Judicium in mallo prolatum. Placit. ann. 890. inter Probat. tom. 2. Hist. Occit. col. 26 :
Homo quidam, Genesius nomine, absque ulla inquisitione et Mallo seu judicio, ipso absente episcopo, villam Bizagium invasit ac malo ordine retinet.
Plenus Mallus, Gall. Plein jugement, pleine audience. Charta Gorziensis Monasterii ann. 957. sic clauditur :
Actum in villa Dexteriaca in pleno Mallo ;
apud Chiffletium in Vindiciis Hispan.
Mallus Publicus, in Capit. Caroli M. lib. 3. cap. 57. Chr. S. Benigni :
In Luco villa in Mallo publico ad res audiendas vel judicandas venit.
Charta Caroli M. apud Henricum Meibomium in Not. ad Witikind. pag. 63 :
Quapropter in illa parte Saxoniæ Trutmannum virum illustrem ibidem Comitem ordinamus, ut resideat in curte ad campos in Mallo publico, ad universorum causas audiendas, vel recta judicia terminanda.
Charta Caroli Mag. in Actis Episcopor. Cenoman. pag. 261 :
Postmodum licentiam habeat, ut in Mallo publico suas querelas juste et rationabiliter atque legaliter quærat.
Sic veteres Formulæ Bignonii cap. 2. Flodoardus lib. 2. Hist. Rem. cap. 18. Beslius in Hist. Pict. pag. 224. Chartæ Alemannicæ Goldasti num. 99. etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mallum Indicare, in Lege Salica tit. 46. num. 1.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mallum Interjicere, Differre. Edictum Pistense ann. 864. cap. 32 :
Et ne grave ei sit qui suum Mallum Interjecit, qui uno anno primus tenuerit mallum, [] sequenti anno consentiat alteri primum tenere.
Mallum Tenere. Synodus Suessionensis sub Carolo C. cap. 7 :
Ne Malla publica vel placita in exitibus et atriis Ecclesiarum..... teneant.
Adde cap. 8. Charta Heriberti Comitis Viromand. ann. 1076 :
Loco, qui dicitur Broilus, ubi placita et Mallos tenebat.
Adde Capitula Caroli C. tit. 30. § 32.
Mallum Gerere, Gall. Tenir les plaits. Chron. S. Benigni pag. 414 :
Isaac Episcopo, Odone Comite, Hildeberto Abbate... atque cæteris Missis Dominicis Mallum gerentibus.
Ad Mallum Comitis Venire. Privilegium concessum Hispanis a Ludovico Pio :
Et ad placitum venire jussus, ad Comitis sui Mallum omnimodis venire non recuset. V.
Capit. Caroli M. lib. 7. cap. 96. 133.
Ad Mallum Mannire, in jus vocare, in Lege Ripuar. tit. 32.
Mallare, Ad mallum citare, in jus vocare, in Lege Salica tit. 18. § 18. tit. 52. 54. Alamann. tit. 36. 94. Bajw. tit. 1. cap. 11. § 2. tit. 12. cap. 2. § 1. Ripuar. tit. 58. Capitul. Ludovici Pii ann. 825. cap. 5. 6. 7. Capitul. Caroli C. tit. 28. etc. Vetus Judicium anni 874. ex Tabulario Casauriensi :
Iste Majus advocatus hic in Judicio vestri præsentia Mallavit me, ut ego haberem uxorem Gundi, etc.
Chronic. S. Benigni pag. 414 :
Mallavit quemdam Hildebrannum... quod ipse et sui quercum unum truncassent.
Charta alia in Hist. Augustodun. part. 2. pag. 89 :
Unde ad judicium Scabineorum Abbo Mallavit supradictum Cadilonem, etc.
Adde Perardum in Burgundicis pag. 34. 35. 147. Steph. Baluz. in Append. ad Capitul. n. 104. etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mallare post finitam et emendatam causam. Lex Alamann. tit. 94 :
Si quis aliquem post finitam causam et emendatam Mallare voluerit, post testes tractos et emendationem datam si hoc præsumpserit tentare, et iste se non potest per sacramenta, vel per testes defensare, tunc per pugnam duorum se defendat. Et post hæc ille testator cum quadraginta solidis componat.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mallare ad Æneum, Ad judicium seu probationem aquæ ferventis provocare, citare. Lex Salica tit. 55. § 1 :
Si quis ad Æneum Mallatus fuerit, et forsitan convenerit ut ille qui admallatus est manum suam redimat, etc.
Et § 7 :
Si autem leudem alter alteri imputaverit, et eum ad Æneum Admallatum habet, etc.
Pactus Childebertum inter et Chlotharium Reges ann. 593. tom. 1. Capitul. col. 15 :
Si homo ingenuus in furto inculpatus, ad Æneum provocatus, manum incenderit, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mallare ad Servitium, vel in servitio, Aliquem in jus vocare ut servum se profiteatur. Capitulare Lotharii Imper. tit. 3. § 32 :
Si forte quispiam aliquem mallaverit, et ille qui mallatus fuerit dixerit eum servum suum esse, vel alius in ipsa altercatione veniens eum ad servitium Mallaverit, volumus ut præsentaliter se vuadiet ut ad primum, aut secundum, vel tertium placitum causam ipsam deliberet.
Et infra :
Et sunt aliqui dum aliquos in servitium Mallant, et ipsi de sua libertate probanda dant vuadiam.
Ibidem § 31. aliis verbis idem pronunciatur :
Si vero aliquem adduxerit qui se dominum ejus esse dicat, et illum quem de servitio appellavit replicare ad servitium non potuerit, etc.
Vide Mallenta.
Mallatio, Submonitio, in jus vocatio. Edictum in Carisiaco :
Quasdam [] adinventiones, quod multum Dominus detestatur, et in Mallatione, et in exactione intromittunt.
Chartæ Alemannicæ Goldasti n. 27 :
Quoddam prædium,... quod Notgerus omni genere studii, quasi hæres Otharii, repetere, publicaque Mallatione Monasterio abstrahere conabatur.
Mallator, Actor, qui ad Mallum submonet. Vetus Notitia tom. 12. Spicilegii Acheriani pag. 154 :
Quam vero causam prædictus Sigebertus minime negare valens, confessus est verba Mallatoris in omnibus esse vera, etc.
Admallare, Idem quod mallare, ad mallum vocare, in Lege Salica tit. 52. § 2. tit. 53. § 1. et tit. 55. § 1. Ripuar. tit. 51. Charta Caroli Mag. apud Meurissium in Episc. Metensibus pag. 185 :
Nec homines eorum per mallos, byrgos publicos, nec per audientias mallus deberet Admallare.
Formulæ Andegavenses :
Hæc contra parentis meus vel contra cujuslibet hominum accidere, vel Admallare, seu adliticare faciatis.
Occurrit in iis non semel.
Obmallare, Eadem notione, in Lege Salica tit. 37. § 8. in Capitul. 3. Ludovici Pii ann. 819. cap. 7. et in form. 9. Auxilius in Causa Formosi Pap. :
Lex dicit, qui hostem ad murum conantem viderit, et non se opposuerit, puniatur. Quidam vidit, ascendit, profligavit, rejecit : Obmallatur ?
Infra :
E contra lex, qui viderit matri inferri vim, et opem non tulerit, puniatur. Quidam procul means, vidensque matrem vapulantem, opem tulit : Obmallatur ?
Perperam Glossa interlinearis, morti datur. Sensus enim est, an in judicium, qui legi paruit, vocatur ?
Remallare, Eodem perinde significatu, in 124. formula, apud Lindenbrog. :
Et si postea aliquis extiterit... qui ipsum hominem de hoc Remallare voluerit, etc. Remallatio,
form. 125.
Mallatura, Pensitatio, quæ pro mallis publicis fiebat. Charta Ludovici II. Imp. ann. imperii 25. pro Casauriensi Monasterio, in Tabulario ejusd. Eccles. :
Pro nulla denique Mallatura quispiam a Monachis de præfato Monasterio, vel ab Advocato eorum, tortum quærere audeat, quia ob reverentiam S. Trinitatis eidem concessimus.
Diploma Henrici I. Imper. ann. 1043. ibid. :
Et quidquid de prædicti Monasterii possessionibus fiscus noster sperare potuerit, ipsi... concedimus, et ut nullus Mallaturam persolvat Advocato ejus.
Adde Diploma Ottonis III. Imper. apud Murator. tom. 2. part. 2. col. 496. et Henrici III. ibid. col. 610.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mallum Tollere, Pensitationem pro mallis exigere. Charta ann. 1173. apud Murator. delle Antic. Estensi pag. 340 :
Neque ullum Mallum tolletur de prædicta terra.
Mallenses, Judices Malli, seu, ut aliis placet, in judicium vocati pro negotiis persequendis ac disceptandis ; apud Odonem Abbat. Cluniac. in Vita S. Geraldi Comitis lib. 1. cap. 19 :
In crastinum vero Mallensibus undique ad Seniorem confluentibus jubet reum adduci.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mallum, Forum, ni fallor, Gall. Place. Charta ann. 1050. ex Schedis D. le Fournier :
Et est ipsa donatio in pago Tolonense in villa Solarios. Hæc sunt, duæ tenuræ in Mallo cum presbiterio et parrochianis ecclesiæ B. Mariæ de Belloloco.