«
1 monstrum » (par C.
du Cange, 1678), dans
du Cange,
et al.,
Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 512a.
http://ducange.enc.sorbonne.fr/MONSTRUM1
1. MONSTRUM,
Monstra, ex Gallico
Monstre, cum milites recensentur, vel se
spectandos præbent ad militaria stipendia percipienda :
δεῖξις apud Pachymer. lib. 12. cap. 23. Rotulus Parlamenti tenti apud Westmonast.
ann. 5. Henrici IV. apud Spelman. :
Assignavimus vos conjunctim et divisim ad
arriandum et triandum omnes et singulos homines ad arma, ac homines armatos et
sagittarios in comitatu prædicto,... et ad Monstrum sive ad Monstrationem eorundem
hominum ad arma, ac hominum armatorum et sagittariorum de tempore in tempus, quotiens
indiguerit, diligenter faciendum et supervidendum, etc.
Historia Cortusiorum,
lib. 1. cap. 5 :
Dum Paduæ fieret Monstra militum, etc. Monstra publica,
Monstrationes armorum,
in Statuto Henrici V. Regis Angliæ tempore guerræ, apud
Uptonum pag. 136. Charta ann. 1314. tom. 2. Hist.
Dalphin. pag. 150 :
Committet idem dominus Rex vel hæredes uni personæ quam
eligerint ut Monstram videat de gente armigera.
Charta Philippi Reg. Fr. ann.
1331. in Tabular. Bonæ-Vallis :
Licet essent et fuissent per tempus sufficiens in
possessione.... faciendi fieri Monstram de burgensibus propriis quotienscumque opus
fuerit, etc.
Adde Murator. tom. 6. col. 495. tom. 8. col. 570. Statuta
Vercell.
lib. 1. fol. 3. Ordinat. Reg. Franc. tom. 3. pag. 35. 105. 171.
etc. Vide in
Parlamentum. Hinc
Monstrare, Milites censere. Matth. Paris ann. 1253 :
Ut secundum Pristinam
consuetudinem arma civibus competenter assignarentur, et Monstrarentur, et censerentur,
ut essent sufficientia et competentia secundum cujuslibet facultates.
Huc
spectat vetus Saxum :
Temporibus.
Claudii.
Tiberii.
Facta.
Hominum.
Armigerorum.
Ostensione.