« »
 
[]« 1 monstrum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 512a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/MONSTRUM1
1. MONSTRUM, Monstra, ex Gallico Monstre, cum milites recensentur, vel se spectandos præbent ad militaria stipendia percipienda : δεῖξις apud Pachymer. lib. 12. cap. 23. Rotulus Parlamenti tenti apud Westmonast. ann. 5. Henrici IV. apud Spelman. :
Assignavimus vos conjunctim et divisim ad arriandum et triandum omnes et singulos homines ad arma, ac homines armatos et sagittarios in comitatu prædicto,... et ad Monstrum sive ad Monstrationem eorundem hominum ad arma, ac hominum armatorum et sagittariorum de tempore in tempus, quotiens indiguerit, diligenter faciendum et supervidendum, etc.
Historia Cortusiorum, lib. 1. cap. 5 :
Dum Paduæ fieret Monstra militum, etc. Monstra publica, Monstrationes armorum,
in Statuto Henrici V. Regis Angliæ tempore guerræ, apud Uptonum pag. 136. Charta ann. 1314. tom. 2. Hist. Dalphin. pag. 150 :
Committet idem dominus Rex vel hæredes uni personæ quam eligerint ut Monstram videat de gente armigera.
Charta Philippi Reg. Fr. ann. 1331. in Tabular. Bonæ-Vallis :
Licet essent et fuissent per tempus sufficiens in possessione.... faciendi fieri Monstram de burgensibus propriis quotienscumque opus fuerit, etc.
Adde Murator. tom. 6. col. 495. tom. 8. col. 570. Statuta Vercell. [] lib. 1. fol. 3. Ordinat. Reg. Franc. tom. 3. pag. 35. 105. 171. etc. Vide in Parlamentum. Hinc
Monstrare, Milites censere. Matth. Paris ann. 1253 :
Ut secundum Pristinam consuetudinem arma civibus competenter assignarentur, et Monstrarentur, et censerentur, ut essent sufficientia et competentia secundum cujuslibet facultates.
Huc spectat vetus Saxum :
Temporibus. Claudii. Tiberii. Facta. Hominum. Armigerorum. Ostensione.