« »
 
[]« 1 mota » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 531a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/MOTA1
1. MOTA, Collis, seu tumulus, cui inædificatum castellum, idem quod in Delphinatu aliisque provinciis Poypia nuncupatur. Vide in hac voce. Mote, in Consuetud. Arvernensi cap. 12. art. 51. Mote Seigneuriale, in Consuetudine Trecensi art. 14. et Calvimontensi artic. 8. Lambertus Ardensis pag. 147 :
Motam altissimam, sive dunjonem eminentem in munitionis signum firmavit, et in aggerem coacervavit.
Orderic. Vitalis lib. 10. pag. 772 :
Et fortissimam, quam apud Balaonem possidebat, Motam Regi tradidit, per quam totum oppidum adversariis subactum paruit.
Charta ann. 1272. apud Guichenon. pag. 21 :
Perretus de Salmoya.... recognovit se tenere a Domino Baugiæi Motam seu poypiam, quam habet apud Salmoya cum proprisia et fossatis.
Regimina Paduæ ad ann. 1320. apud Murator. tom. 8. col. 433 :
Iverunt die prædicta summo mane per viam Pontis-corvi versus quamdam Motam magnam, quam faciebat facere dominus Canis cum mulfossis et tajatis ad claudendum Paduanos.
Tabular. Veteris-villæ :
Filii Gualterii Trusses dederunt abbatiæ Veteris-villæ totum pleissicium suum et Motam et sedem molendini.
Occurrit apud Sugerium in Lud. VI. cap. 20. Bromptonum in Stephano Rege, in Chronico Andrensi pag. 396. in Gestis Dominor. Ambasiensium cap. 6. n. 9. apud Albertinum Mussatum lib. 6. de Gest. Henrici VII. rubr. 3. Hist. Dalphin. tom. 1. pag. 66. etc. Le Roman de Vacce MS. :
Hubert de Rie est à sa porte
Entre le mostier et sa Mote....
Encore est Hubert sor son pont
Gardoit à val, gardoit à mont.
La Bataille des sept Arts MS. :
Tuit chapelerent sus Aristote
Qui fu fier com chastel sur Mote.
Ejusmodi porro Motas præclare describit Joannes de Collemedio in Vita B. Joannis Episc. Morinorum cap. 6. n. 25 :
Mos namque est ditioribus quibusque regionis[] hujus hominibus et nobilioribus, eo quod maxime inimicitiis vacare soleant exercendis, et cædibus, ut eo modo ab hostibus maneant tutiores, et potentia majore, vel vincant pares, vel premant inferiores, terræ aggerem quantæ prævalent celsitudinis congerere, eique fossam quam late patentem, multamque profunditatis altitudinem habentem circumfodere, et supremam ejusdem aggeris crepidinem, vallo ex lignis tabulatis firmissime compacto, undique vice muri circummunire, turribusque secundum quod possibile fuerit per gyrum dispositis, intra vallum, domum, vel quæ omnia despiciat, arcem in medio ædificare, ita videlicet ut porta introitus ipsius villæ non nisi per pontem valeat adiri, etc. Motas
vero quasi metas, seu acervos, dictas vult Octav. Ferrarius in Orig. linguæ Ital. Vide Meta 1. et Murator. Antiq. Ital. tom. 2. col. 504.
P. Carpentier, 1766.
Ipsum castrum, præcipua feudi domus. Charta ann. 1329. ex Chartul. 21. Corb. fol. 195 :
Premierement le Motte et les fossez d'entour le Motte de Maieux. Le Motte de men manoir de Caieux et les fossez entour,
in alia ann. 1331. ibid. fol. v°. Sans raparelier Motte ne fossez, in Ch. dom. Musiaci ann. 1292. ex Tabul. S. Petri Carnot. Moteau etiam nostris, pro Gleba. Lit. remiss. ann. 1358. in Reg. 86. Chartoph. reg. ch. 114. bis.
Perrin de S. Denis prist un Moteau de terre de forge et le jeta par jeu à Guillot
. Pro cujusvis rei collectione legitur in aliis Lit. ann. 1388. ex Reg. 135. ch. 26 :
Lesquelx venoient recevoir les guedes, que leur pere avoit acheté dudit debteur, chacun cent de Motiaux, le pris de trois solz Parisis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mota vero ea notione duplicis est generis : una quæ præcipuum est feudi manerium, de qua Consuet. Trecensis tit. 2. art. 14 :
Le principal chastel ou maison, fort, Mote, ou place de maison seigneuriale.
Altera quæ in villenagio possidetur, cujus tenentes in Annal. Fuldensibus dicuntur homines Motales et Motales servi, quorum conditio eadem perinde est ac eorum qui servi glebæ, Gall. Mortaillables nuncupantur. Vide Custumar. gener. tom. 4. part. 1. pag. 411. et seq.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Motta, Eodem significatu. Charta ann. 1112. apud Musnier in Augustodun. part. 3. pag. 44 :
Confiteor tenere in feudum.... domum et Mottam meam de Cluniaco, etc.
Chron. Parmense ad ann. 1297. apud Murator. tom. 9. col. 837 :
Et multi homines capti et ducti in carceribus Communis Parmæ ; inter quos fuit captus D. Simon de Manfredis, qui aufugerat in quadam sua Motta, et ductus Parmam in carceribus ; quæ Motta capta et combusta fuit, et erat in terra Scazani.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mota, Quævis eminentia. Charta ann. 1319. in Tabular. Montis S. Michaelis :
Cum contentio moveretur inter Priorem de Monte Doli et Robinum Paicnel clericum super quadam Mota seu platea in qua nos solebamus habere molendinum ad ventum, quæ platea nominatur magna Mota.