NEOPHYTUS, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« Neophytus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 587a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/NEOPHYTUS

NEOPHYTUS. Gloss. Lat. MS. Reg. Cod. 1013 : Rudis, Novellus, Νεόφυτος. Isidorus lib. 8 : Neophytus Græce, Latine Novellus, et rudis fidelis. Papias : Neophytus, nuper renatus, nuper ad fidem veniens, vel noviter : Suidæ, νεωστὶ φυτευθείς, qui nondum Confirmationis sacramentum suscepit, in Concilio Regensi cap. 4. et Arelat. III. eoque ipso ad Diaconatus vel Sacerdotii officium ordinari non poterat, ex Apostolo 1. ad Corinth. 3. Concilio Nicæno can. 2. Arelat. II. cap. 1. etc. Neophytorum seu Neofytorum, epitaphia aliquot proferunt Baronius ann. 367. n. 1. 5. et Gruterus 1051. 9. 1053. 7. 1054. 1. 1057. 6. 1060. 3. Vide Diploma Leonis VII. apud Gervoldum, et Justellum ad Canones Ecclesiæ universæ.

Neophyti, etiamnum in Comitatu Provinciæ vocantur novelli Christiani e Judæis facti, quos Lusitani Christianos nuevos dicunt, a quibus Ludovicus XII. Rex 5000. libras ad bellorum impensas exegit 21. Decemb. ann. 1511.

Neophyti dicuntur præterea Novitii Clerici, et nuper e Monachorum, vel Laicorum numero in Clerum adscripti, in Concilio Sardic. can. 13. et apud Zozimum PP. in Epist. ad Patroclum. Nam Neophytorum duplicem ordinem statuit Synodus VIII. can. 5. ϰατὰ τὴν πίστιν scilicet, et ϰατὰ τὸν ἱερατιϰὸν ϰλῆρον. Gregorius I. PP. lib. 7. Ind. 2. Epist. 112 :

Sicut autem tunc Neophytus dicebatur, qui initio in sanctæ fidei erat conversatione plantatus : sic modo Neophytus habendus est, qui repente in religionis habitu plantatus, ad ambiendos honores sacros irrepserit.

Hincmarus Remensis ad Clerum et plebem Bellovac. :

Neminem et Laïcis Neophytum, id est, noviter attonsum, et sine disciplina, vel non per tempora constituta ad Ecclesiasticos gradus provectum Episcopum eligatis.

Adde Vitam S. Hermelandi Abb. n. 6. Goffridum Vindocin. lib. 1. Epist. 1. ubi Sirmondus, Leon. Oct. lib. 1. cap. 43. lib. 2. cap. 29. lib. 3. cap. 14. etc.

Neophyti, Novitii in Monasteriis. Ordericus Vital. lib. 3 :

Neophitos ad conversionem non nisi quatuor susceperat.

Infra :

Mitibus et modestis indoctisque Neophitis affabilitate et obsequiis semper placere studuit.

Et lib. 6 :

Novitiorum copiam monachali normæ mancipavit, Neophitisque optimos ritus rigidæ conversationis tradidit.

Neophytos, Novos inductos Monachos vocat idem Ordericus Vitalis lib. 8 :

Ritus Cluniacensium... imitatus non est, sed modernas institutiones Neophytorum, prout sibi placuit, amplexatus est.