« 1 nigellus » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 592a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/NIGELLUS1
1. NIGELLUS, Aliquantum niger, Joanni de Janua. Anastasius in S. Silvestro PP. :
Scriptum ex literis Nigellis puris in cruce, etc.Vita S. Fulgentii Episc. Ruspens. cap. 18 :
Nigello vel lactineo pallio circundatus incessit.
Nigellum, Encaustum nigrum, vel subnigrum, et argento et plumbo confectum, quo cavitas
sculpturæ repletur, uti describitur a Vasario in Vitis Pictorum cap. 33. Italis
Niello. Gloss. vett. :
Nigellum, μελανόν. Epistola Nicephori Patr. Constantinopol. ad Leon. III. Pap. apud Baron. ann. 811. num. 58 :
Encolpium aureum, cujus una facies crystallum inclusum, altera puta Nigello est.Ubi Gr. δι ᾽ἐγϰαύσεως. Vita S. Odilonis Abbatis Clun. cap. 11 :
Cujus columnas vestivit argento, cum Nigello pulcro opere decoratas.Perperam jugello, tom. 1. SS. Januarii pag. 69. Leo Ost. lib. 2. cap. ult. :
Laternam argenteam magnam librarum quinque cum Nigello.Lib. 3. cap. 5 :
Scrinium argenteum super altare cum Nigello librarum novem,... scutellam argenteam cum Nigello, etc.Cap. ult. :
Fumigatorium cum Nigello.Anastasius in S. Silvestro PP. :
Scriptum ex litteris puris nigellis.
P. , 1766.
◊ Inventar. Ms. thes. Sedis
Apost. ann. 1295 : Item unam cupam auri,... cum lapidibus, perlis et corallis et scutis ad Nigellum.
Nigellatus, Nigello distinctus, in Historia Episcoporum Autisiod. cap. 20 :
Bacchonicam anacteam circulatam et Nigellatam, etc.Ibidem :
Scutella Nigellata, ratella Nigellata, etc.Testamentum Ermentrudis Matronæ apud Mabillon. Liturg. Gallic. pag. 463 :
Baselicæ domini Stephani anolo aureo Nigellato valente sol. quatuor dari volo.
P. , 1766.
◊ Invent. S. Capellæ Paris.
ann. 1376. ex Bibl. reg. : Item duo alii morsus argenti Nigellati.
Niellatus. Testamentum Leodebodi Abbatis apud Helgaudum in Roberto Rege :
Scutellas 2. minores Massilienses deauratas quæ habent in medio cruces Niellatas.Idem videtur quod Noellé nostratibus. MS. :
MS. :Et brandissent les astes des espiés Noellez.
Alibi :Affichiez s'est ens estriers Noelez.
MS. :Cors ot gaillart, et espié Noelé.
Et vint espées au pont d'or Noielez.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Niellatus Pannus, ut Nigellus, Aliquantum niger. Computum ann. 1333. tom. 2. Histor.
Dalphin. p. 283 : Pro cannis octo de panno Niellato de liberata Domini pro robis Pandulphi Fisici, etc.
Nigellatum, apud Paulinum Nolanum Epist. 1. Vide ibi Rosweidum, et Notas in Epistolam 5. novæ editionis pag. 32. num.
xx.