NOBILIS, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« Nobilis » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 595c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/NOBILIS

NOBILIS, Dominus, Gall. Seigneur. Privilegium Brunonis ann. 1317. apud Ludewig. tom. 1. pag. 276 :

Nos Bruno Dei gratia Nobilis in Sman dictus de Quernvorde, etc.

Alia Charta ejusdem Brunonis ibid. pag. 277 :

Ea propter nos Bruno Nobilis de Quernvorde, Dominus in Sman, etc.

Quandoque etiam Nobiles nude dicuntur regni Proceres, ut in Vita S. Leodegarii Augustod. Episc. non semel ; neque absimili notione Primores Andegavæ civitatis, Nobiles vocat Aimoinus lib. 2. de Miraculis S. Benedicti cap. 24.

Nobilis Homo, in Lege Longob. lib. 2. tit. 4. § 2. Liutpr. 88. (6, 35.) Apud Nithard. lib. 4. Hist. Saxones dicuntur in tres ordines divisi :

Sunt enim, ait ille, inter illos qui Edhilingi, sunt qui Frilingi ; sunt qui Lazzi illorum lingua dicuntur. Latina vero lingua hoc sunt, Nobiles, Ingenuiles, atque Serviles

. Capitulare Saxonum ann. 799. cap. 3 :

Nobiliores Saxones solidos 12. ingenui 5. liti 4. componant.

Adde cap. 5. Capitulatio Caroli M. de Partibus Saxoniæ cap. 14. de iisdem :

Et inter centum viginti homines Nobiles et ingenuos similiter et litos, servum et ancillam eidem Ecclesiæ tribuant.

Adde cap. 16. 18. 19. 20. Lex Saxonum tit. 2. § 1 :

Qui Nobilem occiderit, etc.

Adde § 3. 4. 7. et Legem Frision. tit. 1. 2. et 3.

Nobiles Personæ, in Legibus Wisigoth. lib. 2. tit. 3. § 4. lib. 6. tit. 1. § 2. in Decreto Tassilon. § 9. Arno Archiepiscopus Salisburgensis :

Reliqua vero quod ibi traditum est, de genere Nobilium hominum esse videtur, etc.

Nobilis Natu, in Vita S. Theodardi Archiepiscopi Narbon. ut Majores natu, apud Scriptores alios :

Principes autem et Nobiles natu, omnesque bellatores qui contra illum arma tulerunt, etc.

Nobiles Nomine et Armis, in Charta Institutionis Ordinis Velleris aurei a Philippo Burgundiæ Duce, ann. 1431. apud Miræum in Diplomat. Belg. lib. 2. cap. 98 :

Gentilshommes de nom et d'armes,

de quibus integram dissertationem instituimus ad Joinvillam. Sed non desunt viri doctissimi, qui eam quam hic protulimus conjecturam, non omnino amplectuntur, aliasque subnectunt ; sed ultra harum probabilior, eruditorum erit decernere.

P. Carpentier, 1766.

Nobilis Terrerius, Indigena nobilis. Lit. Caroli VI. ann. 1418. tom. 10. Ordinat. reg. Franc. pag. 493 :

Cum in casu eminentis periculi certi barones et Nobiles terrerii dictæ civitatis nuncupati, cum suis arnesiis, familia et victualibus in dicta civitate nobis serviendo residere habeant, periculo durante.

Vide Terrerius.