ŒCONOMUS 1, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« 1 œconomus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 031a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/OECONOMUS1

1. ŒCONOMUS. Olim et in primis Chritianismi incunabulis, Ecclesia nullos alios habebat reditus præter oblationes fidelium : at crescente postmodum eorumdem religione, locupletata etiam legitur latifundiis, et agris, quod quarto potissimum invaluit sæculo, quod pluribus docent Nic. le Maistre, de Eccles. possess. et Petrus Marca lib. 8. de Concord. Sacerd. et Imp. cap. 18. At quod eorum cura Episcopos, Presbyteros et Clericos, a divinorum Officiorum executione quodammodo avocaret, unde et Augustinus, ut auctor est Possidius in illius Vita cap. 22. plebem eorum curam in se recipere enixius rogaverat, ea propter statutum est Concilio Calchedonensi can. 26. et Nicæno II. can. 11. ut in unaquaque Ecclesia Cathedrali Oeconomus institueretur, e Clero Ecclesiæ illius eligendus : quod deinde legibus Imperatorum variis definitum legitur, ut Episcopi nempe ministros hujusmodi constituant. Sed et idem aliis in Conciliis et a Summis Pontificibus et Patriarchis præterea statutum legimus, in Concilio Hispal. II. can. 9. Toletano IV. can. 47. a Theophilo Alexandrino Patr. in Commonitorio cap. 7. a Gregorio Mag. lib. 2. Epist. 22. lib. 9. Epist. 66. etc. Hi porro Oeconomi dicuntur,

qui Ecclesiasticas consueverunt tractare rationes

, de quibus copiose egit Jacobus Gotofredus ad tit. Cod. Th. de Bonis Clericorum (5,3.)

◊ Nec tantum Ecclesiarum bona superstite Episcopo administrabat Oeconomus, sed etiam illo excedente e vivis, eorum gerebat curam, de iis Episcopo successuro rationem redditurus. Id enim præcipitur in Concil. Calchedonensi can. 25. et in Concil. Valentino can. 2. Synodus Hispalensis II. can. 9. et Toletan. IV. can. 47 :

Eos quos Oeconomos Græci vocant, hoc est, qui vice Episcoporum res Ecclesiasticas tractant.

Hincmarus Remensis ad Clerum Laudun.

Oeconomus, i. e. Ecclesiæ facultatum dispensator

. Id autem munerisolim fuit Archidiaconorum, uti suo loco docuimus, res scilicet Ecclesiæ dispensare. Postmodum qui Oeconomi Græcis, Latinis Vicedomini dicti sunt. Sed hæc infra.

◊ Oeconomos suos habuere etiam Monasteria, ut ex B. Dorothæo Doctr. 11. Columbano in Pœnitentiali, et ex Concordia Regular. pag. 1097. colligitur. Oeconomus pauperum, in Miraculis, S. Bertini lib. 2. cap. 4. De Oeconomis alia vide apud Morinum de sacris ordinat. part. 3. exercit. 16. cap. 5. in Glossar. med.

Græcit. col. 1032. voce Οἰϰονόμος, supra in Dispensator Ecclesiæ.