« »
 
[]« Originarii » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 066a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ORIGINARII
ORIGINARII, Originales, vernaculi, Isidoro in Glossis et Papiæ, Servi glebæ addicti, adscriptitii, a prima origine colonariæ conditionis adstricti. Coloni Originales, in leg. 14. Cod. Th. de Annona et tribut. (11, 1.) Originali inquilinatu obnoxii, et tributarii, apud Sidonium lib. 5. Epist. 19. Edictum Theodorici Regis cap. 142 :
Liceat unicuique domino ex prædiis, quæ corporaliter et legitimo jure possidet, rustica utriusque [] sexus mancipia, etiamsi Originaria sint, ad juris sui loca transferre, vel urbanis ministeriis applicare, ita ut illis prædiis acquirantur, ad quæ voluntate domini migrata fuisse constiterit,....... alienare etiam supradictæ conditionis homines liceat dominis absque terræ aliqua portione, etc.
Adde cap. 21. 48. 56. 63. 64. 65. 66. 67. 68. Testamentum S. Remigii apud Flodoardum lib. 1. cap. 18 :
Innocentium servum, quem accepi a Profuturo Originario meo, etc.
Mansi Originariorum, in Charta Willelmi Episc. Traject. ann. 1063. in Hist. Episc. Daventriensis pag. 209. Sic in leg. 1. Cod. Th. de Inquilin. (5, 60.) Qui aliquid per Originem debent, apud Avitum Viennensem Epist. 32. Originariæ conditioni obnoxii, apud Gelas. I. PP. Epist. 9. Qui conditionem loci debent, apud Gregor. M. lib. 3. Epist. 21.
Qui Originali aut alicui conditioni obligati detinentur
, in Capit. Caroli M. lib. 7. cap. 34. 51. et apud Hincmarum Remensem Epist. ad Clerum Belvac. Qui cavagia debent ratione Originis, in Charta ann. 1220. apud Hemeræum. Ita in Novella Theodos. et Valentin. de 30. annor præscript. in Nov. Valentin. de Episcopali judicio, in Concilio Tolet. V. can. 9. in Lege Burgund. tit. 7. tit. 17. § 5. tit. 21. § 1. in Wichbild Magdeb. art. 50. apud Cæsarium Heisterbach. lib. 4. cap. 88. lib. 6. cap. 7. lib. 7. cap. 39. Joan. de Deo in Pœnitentiario lib. 5. cap. 6. etc.
P. Carpentier, 1766.
Bulla Greg. IX. PP. ex Tabul. Fossat. :
Originarii ecclesiarum, quos homines de corpore patria censuit nuncupandos, etc.
Charta ann. 1255. in Tabul. S. Joan. Laudun. :
S'on trouvoit par enqueste d'Orine, que il fust hom ou femme de l'église, etc.
Originales Servi, apud Theganum de Gestis Lud. Pii. cap. 44. in Ordine Rom. cap. 7. tit. 9. in Formulis veterib. apud Bignonium form. 16. etc. Charta Gallica manumissionis ann. 1315. tom. 11. Spicilegii Acheriani pag. 386 :
Teles servitudes soient ramenées à franchise, et à tous ceux qui de Ourine et ancienneté ou de nouvel par mariage, ou par residence de lieus de serve condition sont encheus, ou porroient encheoir ou lieu de servitude, etc. Francorine,
id est origine francus, liber, in Consuet. Hannoniensi cap. 83. Chron. Bertrandi Guesclini MS. :
Pietres li Rois d'Espaigne en hay la Royne,
Qui donnée li fu de la Royal Orine.
Infra :
Li Baron du pays, qui sunt de bonne Orine.
MS. :
Et moult est nez de haulte Orine,
Amer en devroit un Roine.