![[]](img/image.png)
PARCHUS, pro Parcus. Vide in hac voce.
Parc, Prov. caula, ovile.Vide Graff. Thesaur. Ling. Franc. tom. 3. col. 348. Lex Angliorum et Verinorum tit. 7. § 1 :
Qui gregem equarum in Parco furatus fuerit, etc.Lex Ripuar. tit. 82. § 2 :
Si quis peculium alienum in messe adprehensum ad Parcum minare non permiserit, etc.Editio Heroldi habet parricum, Codex Regius parricium, alius parium, etc. Vita Alcuini n. 10 :
Curte sive equarum sub uno Parco omnis mundus collectus ostenditur.Charta ann. 1092. tom. 4. Hist. Harcur. pag. 1328 :
Addita ex meo dono decima fœni de Parco meo quod est prope Rothomagum supra ripam Sequanæ.Alia ann. 1236. in Tabular. B. M. de Bono-nuntio Rotomag. :
Concesserunt.... octo acras prati quas ipsi in prædicto Parco nostro juxta Rothomagum possidebant et quidquid juris in toto Parco prædicto habebant.Pecora porro dicuntur ad Parcum duci in laudatis legibus, quæ ob forisfactum et damnum pignorantur, et in ejus, cui damnum factum est, parcum, seu imparcum, uti etiam appellabant, conservanda ducuntur, donec illud resarciatur. Atque ita
Parcus publicus, est area in quolibet feudo seu manerio circumseptus, in quo animalia damnum frugibus aut fructibus terræ quibuscumque facientia includuntur, donec de damno per dominum satisfiat, autTabularium Fiscamnense f. 36 :saltem cautio apud Vicecomitem per dominum interponatur de stando juri.
Nammia quæ capta fuerint in terra Abbatis, nonnisi in terra Abbatis ponentur in Parcum.Lex Burgundion. tit. 49. § 3. de Animalibus damna facientibus :
Sane si eos in re sua damnum sibi facientes invenerit, clauseritque, etc.Acta Murensis Monasterii pag. 60 :
Nemo audebat taurum vel verrem sive arietem præter eam habere, et quocunque introibant, vel exiebant in hortum vel in segetem, nullus ausus est lædere, vel includere.
Ex eo crimine...... propter quod inducti sunt in carcerem, et Imparcati.Cap. 37. § 9 :
Juste cepit averia sua, quia illa invenit in damno suo, et secundum legem et consuetudinem regni Imparcavit illa, donec damnum suum ei esset emendatum.Monasticum Anglic. tom. 2. pag. 828 :
Et prohibemus ne...... eorum oves aut animalia capiantur in namium, neque in communia pastura Imparcentur, etc.Et pag. 832 :
Per eamdem cartam suam fecit eisdem fratribus de habendo separatim super terram, et solum ipsorum fratrum in Beneford, suum proprium imparcum et messarium ad capiendum, chareandum et Imparcandum...... animalia in damnis dictorum inventa, et rationabiles damnorum estimationes inde exigendos et inconcusse percipiendos.Synodus Exoniensis ann. 1287. cap. 52 :
Quidam vero sinunt rectores decimas libere colligere et asportare, sed equos et boves suos et subjugatosin Fleta lib. 1. cap. 20. § 87. Bestes emparchées, in Consuetud. Britanniæ art. 418. Adde eumdem librum Fletæ lib. 2. cap. 47. § 45. cap. 48. § 2.(an subjugales ?)capiunt, et Imparcant, et decimas ipsas depascunt propriis animalibus et alienis. Averia imparcata,
Se mes bestes ont esté en voz prez et vous ont fait aucun dommaige, prenez icelles bestes et les mettez en Parc ou en tect, ainsi comme accoustumé est tel cas.Rursum occurrit in aliis ejusd. an. ibid. ch. 90. Hinc
Item la droiture et le service que doivent et font la gent, que on appelle Parquiers ; c'est asavoir de garder les bestes quant elles sont prises ou dommage,... et de garder les prisonniers et de mener en la prison le roy avec les autres, selonc ce qu'il est accoustumé.
Ita quod nullus ponat tempore prædicto aliqua averia in prædicta landa ad destructionem herbagii ejusdem landæ, salvis sibi Imparcamento, et emenda Imparcamenti de alienis averiis, quæ landam prædictam intraverunt.Ita Imparcatio, tom. 2. pag. 176. Charta ann. 1405. apud Madox Formul. Anglic. pag. 66 :
Et si contingat quod aliqua averia..... in prædictis duobus clausis pro defectu clausuræ aliquo tempore intraverint, et absque wardo facto, sine gravamine et Imparcatione recaciantur.
Γίνεται δὲ ϰαὶ εἰς περίϐολον, ὅν Βασιλέως θήραν ἐϰάλουν, ἦν δέ τι τειχίον χωρίον ἀπειληφὸς ἐνδὸν πολὺ, δένδρεσι πεφυτευμένον παντοδαποῖς. ἐν τούτῳ θηρίων παντοίων ἐναποϰλειόμενα γένη τροφῆς τε οὐϰ ἠποροῦντο, διὰ τὸ ϰαὶ ταύτην ἐπεισάγεσθαι, ϰαὶ παρεῖχον τῷ βασιλεῖ τῷ θηρᾷν, ἡνίϰα ἄν βουληθείη, ῥᾳστώνην.S. Hieronym. in cap. 13. Esaiæ :
Didicimus a quodam fratre Elamita,.... venationes Regis esse in Babylone, et omnis generis bestias murorum ejus tantum ambitu coerceri.Vide Peribolus. Petrus Cellensis de Disciplina Claustrali cap. 1 :
Regulares incluserunt in claustro, tanquam cervos et capreas in clauso, ut ita dicam, Parco.Chronicon Andrense :
Dum.... pro sylvestribus custodiendis Parcum facere vellet.Romualdus Salernitanus in Chronico MS. ann. 1149. nunc edito apud Murator. tom. 7. col. 194. ubi habetur Parchum :
Quosdam autem montes et nemora, quæ sunt circa Panormum, muro fecit lapideo concludi, et Parcum deliciosum satis et amœnum diversis arboribus insitum et plantatum construi jussit, et in eo damas, capreolos, porcos silvestres jussit includi.Silvester Giraldus lib. 1. Itiner Cambr. cap. 5 :
Silvis et Parcis urbs illustrata.Matth. Westmonast. ann. 1246 :
Eodem anno conditæ sunt leges cum rigoris incremento super his qui furtive damna faciunt in alienis Parcis et vivariis.Thomas Walsinghamus ann. 1343 :
Henricus quondam Lincolniensis Episcopus... apud prædium suum de Tynghurst, Parcum fecerat, et suorum terras contiguas ipsis junctis eidem parco adjecerat, et sepibus ac fossatis incluserat, etc.Chartular. S. Vincentii Cenoman. fol. 32 :
Eis similiter dedit, et in perpetuum in defenso suo concessit..... et Parco ad usum furni sui et calefactionis suæ, nemus mortuum.Comment. Franc. Carpesanni apud Marten. tom. 5. Ampliss. Collect. col. 1417 :
Cingebantur regia castra, ut prætulimus, munimentis validissimis, et alicubi perennibus rivis, sed qua eadem castra in Septentrionem respiciebant, etiam muro perpetuo, qui septa ferarum, theriotrophion Græci, populares dicunt Parcum.
Si Parcaverit, duplo de nostris quam de suis Parcabit.
ItemParker Littletoni sect. 378. officium vero, Parkarship. Leges Rotharis apud Murator. tom. 1. part. 2. pag. 45 :(lego)Theobaldo qui custodit Parcum, centum sol. Paris.
Si duo Parcarii inter se batiderint, aut scandalum commiserint, etc.cap. 358. ubi leg. porcarii. Statutum Edw. I. ann. 21 :
Si quis Forestarius, Parcarius, aut Warennarius in bailliva sua malefactores aliquos invenerit vagantes ad damnum ibidem faciendum, etc.Monasticum Anglicanum tom. 1. pag. 960 :
Excepto servitio Ricardi Parcarii etVide tom. 2. pag. 23. et infra in Putura.hæredum suorum, de una virgata terræ, quam tenet in Henton ; quod servitium pertinebit in perpetuum ad prædictos Monachos et Fratres, sive prædictus Ricardus defendat prædictam virgulam terræ per custodiam parci, vel per servitium Militare, etc.
S'ensuivent ceux qui doivent le Parc, pour garder les bêtes, quand elles sont prises par mes sergens et forestiers, en domageant mes bois et mes forests, lesquels me sont sujets à plesser mesdites garennes : Primo P. pour sa maison me doit la garde desdites bestes, etc.
Quieti sint... de operationibus castellorum et murorum et fossatorum et Parcorum et Pontium, etc.Th. Blount in Nomolex. Anglic. :
Gulielmus Conquestor liberam fecit ecclesiam de Bello de opere Parcorum.
Et hanc terram concessi... solutam et quietam de langabulo, et Parcagio, et omnibus aliis rebus, etc.Idem videtur quod
Et quietudinem Parcationis meæ, quam habebam apud Wikingiam eis clamo quietam et perpetuam.
De octo Parcatis prati juxta Longare.Modus f. prati cratibus et palis interclusus, ni legendum sit percatis.
Un tenement, contenant dix acres de terre et demie et dix Parquez.
Bannum idem intelligatur de salicibus Parcierenghis. De salicibus vero ligatoriis, si quis inciderit vel exportaverit, etc.
Vidit in visu in illis convallibus montium supra ecclesiam beati Facundini duas cellas eremiticas proximas inter se, quas vallis modica dividebat... Beatus Facundinus in cella partis dextræ intravit, et in ea permansit : de qua cella tantus splendor radiabat, quod ad instar luminis solis totum Parcum decoro lumine illustrabat.