« »
 
[]« Petra » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 297a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PETRA
PETRA, Ponderis species, quod constat 12. libris et dimidia : 12. tantum libris constat ex Compositione de ponderibus apud Th. Blount in Nomolex. Anglic. :
Le charre de plumbo constat ex 30. formellis, et quælibet formella continet 6. Petras, exceptis duabus libris, et quælibet Petra constat ex 12. libris :
libra vero 15. unciis, ut est in Fleta lib. 2. cap. 12. § 1. cap. 79. § 10. At apud Henric. Knyghtonem ann. 1340. Saccus lanæ dicitur continere in pondere 26. petras :
petra vero 14. libras.
Charta Edwardi III. Reg. Angl. ann. 1338. apud Rymerum tom. 5. pag. 10 :
Quinque millia et nongentas Petras casii, etc.
Ita quidem apud Anglos ; at secus apud Scotos : quippe in Assisa Davidis Regis Scotiæ de ponderibus § 4. et 5 :
Petra ceræ continet octo libras : Petra vero ad lanam ponderandam, et ad alias res, continet quindecim libras.
Eadem habentur in Statutis Roberti III. cap. 22. § 2. ubi [] dicitur Petra seu lapis. Quod postremum vocabulum occurrit in Charta Philippi Regis Franciæ ann. 1288. apud Perardum in Burgundicis pag. 562 :
Pro quolibet sacco lanarum et aignelinorum, pondus viginti duorum Lapidum Provini continente, etc.
et apud Ludewig. tom. 1. Reliq. MSS. pag. 261 :
Pie memorie Friso in extremis suis Religiosis viris fratribus in Dobirlugunum Lapidem sepi (sebi) in remedium anime sue annis singulis assignavit.
Ubi Ludewig. in margine :
De 20. libris sebi a Frisone ecclesiæ in Dobirlug. quotannis assignatis.
Regestum Peagiorum Parisiens. :
Laine, qui vient d'Angleterre, le vendeur doit pour chascun sac vendu 18. deniers, et s'il poise 36. Pierres au poix de 9. livres la Pierre, etc.
Vide Monasticum Anglicanum tom. 1. pag. 148. 482. Thomam Walsinghamum ann. 1399. Knyghtonem pag. 2737. etc.
P. Carpentier, 1766.
Unde nostris Pierre et Perée, eadem notione. Lit. ann. 1336. in Reg. B. 2. Cam. Comput. Paris. fol. 66. r°. :
De chascune Perée de laine, deux deniers.
Reg. Corb. 13. sign. Habacuc ad ann. 1511. fol. 39. v°. :
Douze Perées de sieu à faire candeilles, et une Perée de sieu à fondre.
Arest. ann. 1402. 19. Apr. in vol. 9. arestor. parlam. Paris. :
Certaine quantité de cire, que l'on nomme une Pierre, pesant treize livres.... Une Pierre de cire pesant six livres.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Petra, Mensuræ genus. Libertates Moiricensium ann. 1164. tom. 1. Histor. Dalphin. pag. 17 :
Pro hac autem concessione, quam ego Berlio Moiricensibus constitui, ipsi mihi et hæredibus meis in perpetuum donaverunt Petram in quam mensuratur.
Vide Petrata 1.
P. Carpentier, 1766.
Qua ad mensurandum frumentum utebantur. Charta ann. 1337. in Reg. 74. Chartoph. reg. ch. 125 :
Supplicabant sibi concedi licentiam, quod in platea de Portello possent construere et facere unam capellam seu alam, et in eadem Petram seu mensuram bladorum facere et tenere ad mensurandum.
Vide supra Perea.
P. Carpentier, 1766.
Petra, Tributum, quod pro Petris, ponderibus scilicet vel mensuris, pensitatur. Charta ann. 1209. ex Bibl. reg. cot. 19 :
Vendimus.... tertiam partem totius Petræ, quæ est in illo portale vouto ibimet.
P. Carpentier, 1766.
Petra Bombardarum, Globus ferreus, Gall. Boulet. Joan. Germ. Cabilon. episc. in Phil. III. duce Burg. apud Ludewig. tom. 11. Reliq. MSS. pag. 33 :
Igneque ad uncum ferreum interjecto pixidis latera contunduntur, et orbici, quos Pierres de bombardes nominant, igne et fumo artati decutiuntur, partemque murorum objectam, horribili actu, quatiunt quassatumque prosternunt, muri suffodiuntur, etc.
P. Carpentier, 1766.
Petra Tailliæ, a Gallico Pierre de taille. Comput. eccl. Paris. an. circ. 1381. ex Bibl. S. Germ. Prat. :
Johanni Huberti lathomo per forum factum cum ipso... corruendi hostiariam magnæ portæ, ..... et reficiendi de novo de petra et plastro, et quærendi certas Petras tailliæ pro dictis hostiariis, etc.
P. Carpentier, 1766.
Petram Trahere, Gall. Traire la Pierre. Ludi genus, in Lit. remiss. ann. 1389. ex Reg. 137. Chartoph. reg. ch. 34.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Petra Elemosynæ. Vide Dasium.
Petra Nativa, Indigena. Vide Enthori.
Petra Sicca, non constricta ex calce et arena. Hygenus de Limitibus constituendis[]  :
Gamma de Petra sicca constructa.
Ad Petram Votum Reddere, Superstitionis paganicæ species, Christianis interdicta. Indiculus Paganiarum in Concilio Liptinensi ann. 743 :
De his, quæ faciunt super petras.
S. Eligius apud S. Audoënum in ejus Vita lib. 2. cap. 15 :
Nullus Christianus ad fana, vel ad Petras, vel ad fontes, vel ad arbores..... vota reddere præsumat.
Concilium Nannetense cap. 20 :
Lapides quoque, quos in ruinosis locis et silvestribus, dæmonum ludificationibus decepti venerantur, ubi et vota vovent et deferunt, funditus effodiantur, etc.
Vide Concilium Arelat. II. can. 23. Turon. II. can. 22. Capitula Theodori Cantuar. cap. 107. Capitul. Aquisgran. ann. 789. cap. 63. lib. 1. Capitul. cap. 62. etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Petra, nude pro Sepulcro lapideo, in Lege Salica tit. 17. § 3 :
Si quis mortuum hominem aut in noffo, aut in Petra, quæ vasa ex usu sarcophagi dicuntur, etc.
Petra. Chronicon Windesemense lib. 2. cap. 54 :
Quem libellum in diversis membranis, quaternulis, aut Petris conscripsit.
Cap. seq. :
Exercitia sua membranis et Petris diversisque foliis, ut dictum est, conscripta.
Vocabularium Gherardi de Schueren :
Petra, æ, Eyn stein oft leye.
Est autem Teutonibus leye, tabella scandularis, cui vel stylo, vel creta inscribitur ; nostris, Ardoise.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Petra, nude, pro Castello vel præsidio in petra seu rupe exstructo ; hinc nostris Petra Domini, Gall. Dampierre. Prosper in Prol. libr. de Provid. Dei, ubi de Aquitania sua :
Non castella Petris, non opida montibus altis
  Imposita, aut urbes amnibus æquoreis, etc.