« »
 
[]« 1 plata » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 358b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PLATA1
1. PLATA, Lamina, metallum quodvis [] in laminas diductum, unde, quidquid planum est, etiamnum plat dicimus. Henricus de Knyghton ann. 1340 :
Et quod quilibet Angligena, egrediens fines Angliæ.... possit secum reportare Platam argenti vel auri ad valorem duarum marcarum pro quolibet sacco lanæ, et sic pro reliquis prætactis in suo primo reditu. Et eamdem Platam ferre deberet ad escambium Regis, et ibi recipere suos denarios.
Idem ann. 1364 :
Congregaverunt electum aurum regni, et fecerunt in Platas, et miserunt in batellos ferratos ad adducendum in Franciam.
Ita passim.
P. Carpentier, 1766.
Charta ann. 1328. in Reg. 65. Chartoph. reg. ch. 261 :
Idem Raimundus fecit fieri quandam cavillam bridæ et Platas necessarias,... et habuit dictam cavillam et Platas pro xviij. lib. Plate,
eodem sensu, in Reg. Cam. Comput. Paris. sign. Pater fol. 248. r° :
Fer ; le cent de Plates, xij. deniers. Plateinnes d'argent à mettre dessoubz clous de ceinture,
in Lit. remiss. ann. 1397. ex Reg. 153. ch. 53. Hinc Platine, pro Equi solea ferrea, in aliis Lit. ann. 1457. ex Reg. 189. ch. 213 :
Lesquelz compaignons jouerent ensemble aux Platines de fer de chevaulx, au plus près de deux esticquetes.
Plata, pro Argento, aut auro infecto, in laminis adhuc existente, necdum in vasa, aut monetam conflato, sumitur.
Lateres aureos et argenteos
vocat Varro lib. 3. de Vita Populi Romani apud Nonium, Πλίνθους χρυσοῦς Herodotus, ubi de Crœso. Fleta lib. 1. cap. 20. § 126 :
Vicecomitibus, Constabulariis, vel aliis, qui retonsores ceperint vel attachiaverint cum retonsura cruda, vel cum Platis saisitos, etc.
§ 127.
De his qui emerint per seipsos vel per alios tonsuram, vel Platas, scientes ipsas esse retonsuræ
. § 130.
De iis, qui emerint Platas tonsuræ non affinatas, licet non de retonsoribus
. Nostris quoque Plate. Charta ann. 1315. ex Bibl. reg. :
Item in massa seu Platis argenti, tria millia, sexties centum, sexaginta et decem marchas.
Stat. ann. 1310. tom. 1. Ordinat. reg. Franc. pag. 479. art. 5 :
Au marc d'or fin en or, en Plate et en paillole, etc.
Hinc universim
Plata, Argenteum metallum, maxime apud Hispanos, quibus etiam hodie hæc vox idem sonat. Usatici Barcinonenses MSS. cap. 46 :
Rustici, qui tenent mansum.... sunt credendi usque ad 7. solidos Platæ.
Capite 72 :
Leges judicant, homicidium esse compositum in 300. solidis aureis, quæ valent 2400. sol. Platæ finæ.
Charta ann. 941. in Append. ad Marcam Hispan. col. 853 :
Suprataxatas quoque res sub omni integritate.... vindo et de meo jure in jus et potestatem vestram fideliter trado propter et pretium librarum quinque obtimæ Platæ.
Charta ann. 1068. inter Probat. Hist. Occitan. tom. 2. col. 264 :
Vendimus propter pretium quingentorum mancusorum Barchinonensis monetæ inter aurum et Platam.
Ubi per Platam non obscure argentum significatur, ut et in Charta ann. 1114. ibidem col. 389 :
Totum ab integro impignoramus ad S. Mariam propter 68. libras de Plata fina,..... 25. uncias de auro optimo et fino ;... si reddiderimus istud aurum et istam Platam, etc.
Charta Petri Regis Aragon. in Curia Gener. Catalaniæ ann. 1351 :
Solidus aureus valet 16. sol. Barcinonensis monetæ : Argenteus vero solidus, vel Platæ, quod idem est, valet duos solidos monetæ prædictæ.
Monasticum Anglic. tom. 1. pag. 301 :
Centum marcas
Regesto Philippi Pulcri Regis Franc. ex
de Plata, et eo amplius, et marcas auri ad tabulam faciendam dedicavit
. []
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pro argento in monetam cuso usurpare videtur MS. :
Ains vos donrai or du mien,
Vint muis entre vin et forment,
Et soixantes Plates d'argent.
Nisi idem sit quod Placa 2. Vide in hac voce.
Sed maxime ita nostri appellabant armaturas ex laminis ferreis confectas, cujusmodi habuisse Sarmatas scribit Tacitus. Squammosas vestes ferri vocat Albertus Aquensis lib. 3. cap. 63. Virgilius :
Nec duplici squamma lorica fidelis et auro.
Idem lib. 11 :
... Quem pellis ahenis
In plumam squammis auro conserta tegebat.
Charta Hermanni Ordin. Milit. Prussiæ Magistri :
Is vero qui idem allodium vel decem mansos emerit, debet ratione ejusdem allodii cum armatura, quæ Plata vulgariter dicitur, et aliis levibus armis, et uno equo, ad arma talia competente, domui nostræ ad tale obsequium esse adstrictus, etc.
Quo loco Christoph. Hartknochus editor dissert. 18. n. 10. observat Platam esse loricam qua pectus tegitur ; indeque eos qui loricas conficiunt Platner appellari. Præsertim vero chirothecas ferreas ex ejusmodi laminis confectas ita appellarunt. Charta ann. 1347. tom. 1. Hist. Dalphin. pag. 67 :
Et invenerunt ibidem domini Commissarii antedicti oculata fide duo paria Platarum, quatuor arnesia ferri, etc.
Computus ann. 1336. ibidem tom. 2. pag. 276 :
Item, Barthol. Lapo mercatori pro uno paro de Platis cum cosseriis et gamberiis, unc. ii. taren. xii.
Alius ejusdem ann. ibidem pag. 326 :
Videlicet ii. paria de Platis coopertis de fustonyo, etc.
Form. Mss. ex Cod. reg. 7657. fol. 31. v° :
Armati diversis armorum generibus, ut pote lanceis, gladiis, servelheriis, Platis, loricis, etc.
Stat. ann. 1351. tom. 4. Ordinat. reg. Franc. pag. 69. art. 8 :
Et sera armé de Plates, de crevelliere (cervelliere) de gorgette, etc.
Eadem notione Plates usurpasse videntur Poetæ nostrates. Guil. Guiart ann. 1296 :
Les mains couvertes de balaines,
Et de gans de Plates clouées
En plusieurs parties trouvées.
Idem ann. 1304 :
Gans de Plates et de balaine,
Lances roides, juisarmes saines.
Alibi :
Qui les mains garnies de Plates,
Les épaules d'armes fretées,
Et les targes sur eus getées.
Chron. Bertrandi Guesclini :
Ils ont dedans leurs chefs leurs bacinetz fermez,
Les escus à leur cols dont il i ot assez,
Bonnes Plates d'acier, et de glaives assez.
Inventarium armorum Ludovici Regis Franc. ann. 1316 :
Item unes Plates neuves couverte de samit vermeil. Item deux paires de Plates autres couvertes de samit vermeil.
Infra :
Un estuiau de Plates garni de samit.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Hïnc Chirotheca de plate, in Charta Henrici IV. Reg. Angl. ann. 1405. apud Rymer. tom. 8. pag. 384 :
11. palettes, 23. paria cirotecarum de Plate, 13. loricas.
Alia Henrici V. tom. 4. Hist. Harcur. pag. 1440 :
Terram habuit, tenuit et possedit per homagium nobis et heredibus nostris prædictis, faciendo ac reddendo[] nobis et eisdem heredibus nostris unam cirotecam de Plate pro dextra manu.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Plata Alberjonata, Chirotheca maculis contexta ad modum loricarum, quæ Alberjones dicuntur, hamis consertarum. Libertates Briancon. ann. 1343 :
Omnes de dicto numero cum porpointis, gorgeriis, chirothecis ferreis seu Platis Alberjonatis malliæ competentibus, etc.
Platum. Gloss. Saxon. Ælfrici : Platum, seolce hrygele, i. sericum putamen. Somnerus Placium restituit.