« »
 
[]« 6 porta » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 419a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PORTA6
6. PORTA, Lignearum regularum compages, Gall. Chassis. Inventar. ann. 1476. ex Tabul. Flamar. :
Item plus duas Portas coralli paraventi ejusdem cameræ, non affixas in eorum locis.
Portæ Aureæ, dictæ in majoribus civitatibus portæ præcipuæ, per quas solemnes ingressus vel processus fieri solebant ut Constantinopoli Porta aurea, Græcis πυλὴ χρυσῆ, de qua copiose egimus ad Willharduinum num. 129. et in nostra Constantinopoli Christiana : Romæ apud Ottonem Frising. lib. 2. de Gest. Frider. cap. 22. et Guntherum lib. 4. Ligurini : Hierosolymis, in Gestis Francor. expugn. Hierusalem pag. 572. Thessalonicæ, apud Joannem Cameniatam de excidio Thessal. cap. 24. Ravennæ, etc. Eadem notione Mestre porte usurpat MS. :
C'est asavoir que Dangier porte
La clef de la plus mestre porte.
Porta Argentea Basilicæ S. Petri Romæ, apud Anastasium in Sergio II. PP. et Paulum Diac. lib. 4. Chr. Casin.
Portas Abstrahere. Libertates concessæ urbi Barcinon. a Petro Rege Arag. ann. 1283 :
Dominus potest emphyteotæ abstrahere auctoritate propria Portas, si non solvit ei censum die statuto. Item si non firmat sibi jus, potest abstrahere Portas.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Portarum Amissio, Genus pœnæ, qua quis domum suam claudere tenebatur. Litteræ Johannis Reg. Franc. ann. 1351. tom. 2. Ordinat. pag. 479 :
Obediant et obtemperent sub pœna quinque[] solidorum Turon. domino nostro Regi danda, aut per Amissionem portarum hospitiorum suorum, etc.
Supra :
Ad hoc possint compelli....... captis pignoribus, et clausura eorum hospitiorum.
Quæ loquendi formula apud nos in usu est erga mercatores, quibus mercaturas exercere prohibitum, ii enim tabernam claudere, Gall. Fermer boutique, dicuntur.
Portas Apertas conscribere, Testamento aut tabulis manumittere. Lex Ripuar. tit. 61. § 1 :
Si quis servum suum libertum fecerit, et civem Romanum, Portasque apertas conscripserit, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Qua loquendi formula significabatur libertas manumisso data eundi quo vellet. Leg. Willelmi Nothi :
Si quis velit servum suum liberum facere,..... ostendat ei liberas Portas et vias, etc.
Vide Manumissio, pag. 241. col. 1.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Portæ Apertæ, in Charta Alaman. 7. sub formul. manumiss. unde hodie Pasporte dicimus. Spelman.
P. Carpentier, 1766.
Porta Carceris, Quæ Remis ad publicam ambulationem hodie ducit. Necrol. canon. regul. S. Dion. Rem. ex Cod. reg. fol. 3. r° :
Obiit Ermenricus canonicus S. Mariæ, qui dedit nobis furnum ad Portam carceris.
Portæ Ecclesiarum reliquiis Sanctorum consecratæ, vel non consecratæ, in Legibus Longobard. lib. 1. tit. 9. § 30. Ludov. P. 10. in Capitularib. Caroli M. lib. 4. cap. 13. in Capit. 1. Ludovici Pii ann. 819. cap. 1. et in Can. Isaaci Episcopi Lingon. tit. 2. cap. 2.
P. Carpentier, 1766.
Porta Labilis, Cataracta, vulgo Herse. Charta Rogeri episc. Camerac. ann. 1180. ex Tabul. ejusd. eccl. :
Concessimus eis (portam) habere perpetuo hac ratione, quod eam validam facient et bene munitam, turre desuper constructa et Porta labili, ponte quoque levaticio ante posito.
Qua etiam notione intelligenda Porta levatura.
Porta Levatura, Pons sublicius ad portas urbium. Hist. Cortusior. lib. 6. cap. 5 :
Qui calata Porta levatura, seu saracenesca, inter utramque partem vivus emansit inclusus.
Lib. 7. cap. 16 :
Sed propter Portam civitatis, quæ erat levatura, non fuerunt ausi intrare successive.
Lib. 1. cap. 18 :
Calatis suis pontibus levaturis, processit in hostes.
Vide Porta labilis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Porte coulant, pro Catarracta, porta pendula, occurrit in Poemate de la Rose MS. :
Si a bonnes Portes coulans,
Por faire ceus de hors dolans,
Et por els prendre et retenir
S'il osoient avant venir.
P. Carpentier, 1766.
Porta Magistra, Præcipua, primaria. Mestre porte, in Poem. de la Rose Ms. Missale S. Joan. in valle ann. circ. 400 :
Intrant per magistram Portam ecclesiæ.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Porta Paradisi. S. Wilhel. Constit. Hirsaug. lib. 2. cap. 50 :
Si est Papa vel Rex, vel Pater monasterii, qui suscipitur, totus conventus usque ad Portam paradisi progreditur, etc.
Vide Paradisus 1.
Porta Populosa, in jure Hungarico domus habens justam integramque familiam. Albert. Molnarus.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Porta Regularis, Monasterii janua. Litteræ ann. 1216. apud Baluz. Hist. Tutel. col. 519 :
Donet præpositus unam sextariam panis siliginei eleemosynario, quam idem eleemosynarius omni die ad Portam regularem distribuat pauperibus et egenis.
[]
© École des chartes.