POTESTATIVUS, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« Potestativus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 441a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/POTESTATIVUS

POTESTATIVUS, Potestate ac auctoritate præditus : Viri potestativi, nostris, Hommes puissans. Donationes factæ Ecclesiæ Salisburgensi cap. 5 :

Et ita fieri a Potestativis viris ad istam sedem definitum est.

Cap. 12 :

Ruther Comes et Gerbost nobiles viri ac Potestativi.

Occurrit ibi non semel et cap. 13. Vide Haltaus. Glossar. German. col. 1187. voce Mæchtig. Sic nostri Posteis appellarunt, qui hisce locis potestativi dicuntur. :

Veez Fromondin de Lanz li Posteis.

Alibi :

Li Rois de France, qui tant est Poësteis.

MS. :

Et des compaingnons Rou et des plus Posteis.

Le Roman de Chantepleure MS. :

Il n'a Angle, n'Arcange,

Ne Seint en paradis,

Tant voie souvent Dieu,

Ne tant soit ses amis,

Qui saiche le millesme

Com Diez est Posteis.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Potestativam Manum adjicere, Vim adhibere, vi cogere. Charta Alberti et Ottonis Ducum Austr. ann. 1336. apud Ludewig. tom. 5. Reliq. MSS. pag. 525 :

Tenebimus una cum Rege prædicto addicere manum Potestativam, quo usque prædicta castra ab ipsius extrahantur manibus.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Potestativa Manu assistere, Potenti ope et opera alicui adesse. Charta ejusd. Alberti ann. 1341. ibid. pag. 529 :

Contra eosdem rebelles et excessores sæpe dicto Marchioni vel sibi substitutis manu Potestativa assistere, adhærere et coadjuvare debebimus.

Potestativa Manu concedere, contradere, traditionem facere, dicitur in veteribus Tabulis, qui rem, cujus potestatem habet, seu cujus est dominus, alteri concedit. Ratpertus de Casibus S. Galli cap. 1 :

Ejusdemque heremi jus hæreditarium illi Potestativa manu Concesserunt.

Cap. 8 :

Atque in semet omne negotium assumens, cum manu sua Potestative res prædictas ad Episcopatum contradidit, atque cum ipsa manu similiter Potestative ab Episcopo Monasterium abstulit, penitusque diremit, ita ut deinceps nullam potestatem Episcopi in rebus ejusdem Monasterii haberent, etc.

Charta Abbatis S. Galli, inter Goldastinas 70 :

Convenit... ut illas res.... manu Potestativa, una cum manu Advocati sui... tradidit, etc.

Occurrit hæc Formula apud Ermanricum in Vita S. Soli cap. 6. in Traditionibus Fuldensibus lib. 1. trad. 14. 105. 141. 149. lib. 2. trad. 29. 42. 61. 222. 231. in Chartis Alamannicis Goldasti 37. 54. 55. in Metropoli Salisburg. tom. 1. pag. 162. etc. Charta Alamannica 76. Goldasti sic clauditur :

Notavi diem Martis 4. Non. Octob. sub Potestativa manu Hludovici Regis et pueri, et sub Adalberto Comite.

Vide Capitula Caroli M. lib. 7. cap. 104. 142. Metropolim Salisburg. tom. 2. pag. 191. tom. 3. pag. 322. 355. 385. 460. 464. 469. Potestativo jure, eadem notione. Capitular. 1. ann. 802. cap. 4 :

Neque terminum, neque terram nihilque quod jure Potestativo permaneat.... abstrahere audeat.

Diploma Zuendeboldi Regis ann. 898. apud Brouver. lib. 9. Annal. Trevir. :

Trevirensi sedi... quamdam Abbatiam Potestativo jure contradidit.

Formula frequens in veteribus Tabulis in Metropoli Salisburgensi tom. 2. pag. 11. tom. 3. pag. 321. et alibi, Potestative annuntiare et præcipere, in Capitulari 3. ann. 810. cap. 2.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Potestativam Manum imponere, Rem uti propriam sibi usurpare, vindicare, in laudata supra Charta Alberti et Ottonis Ducum Austr. :

Si prædictum Regem Boemiæ, super dictorum castrorum extractione aut exceptione, Potestativam manum imponere continget et actionem habere, etc.