« »
 
[]« 3 retornare » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 162c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/RETORNARE03
3. RETORNARE, Hospitio excipere. Conventiones ann. 1288. tom. 2. Hist. Dalphin. pag. 44. col. 1 :
Nos fratres Aymo permissione divina humilis Abbas monasterii S. Theuderii... notum facimus universis, quod cum illustris Vir D. Humbertus Dalphinus Vien... feudum, quod a nobis tenet, nobis et Ecclesiæ nostræ plane recognoverit,.... nosque præd. Abbatem et Conventum... contra quascumque personas... juvare promiserit, et facere guerram pro facto nostro cum expensis suis propriis, et in castris suis Retornare.
Manifestius in aliis Conventionibus inter Dalphinum et Abbatem S. Eugendi ann. 1339. ibidem pag. 386. col. 2 :
Dom. Abbas.... recipiet et Retornabit, recipi et Retornari faciet dictum Dom. Dalphinum et gentes suas cum eo usque ad viginti homines in armis vel sine armis... in burgo S. Cirici eundo et redeundo, faciendo transitum per locum prædictum... ita tamen quod Bayllivi et gentes quæcumque dicti Dom. Dalphini, quæ receptabuntur in dicto burgo, quandocumque intrabunt, jurare debeant ante ingressum dicti burgi, non offendere dictum burgum, nec castrum, nec gentes dictorum castri et burgi, etc.
Mallem Restaurare.
P. Carpentier, 1766.
Præsertim Retornare dominum suum dicitur vassallus, cum illum in suo castro tempore belli recipit. Homag. Humb. de Paladru comiti Sabaud. præstitum ann. 1297. in Chartul. Sabaud. fol. 118 :
Et ipsum dom. comitem et ejus gentes, valitores et coadjutores in eis (castris) Retornabunt tempore guerræ seu guerrarum.... Exceptis vassallis et hominibus ipsius Humberti, contra quos idem Humbertus ipsum dom. comitem, ejus gentes, coadjutores Retornare minime teneatur.
Quod Avoir retours nuncupatur in [] Charta Joannis comit. Catalaun. ann. 1232. ibid. :
En telle maniere nequedant je doy avoir Retours et ay en le maison de Bragny.