« »
 
[]« Romancia » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 209a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ROMANCIA
ROMANCIA, Lingua vulgaris. Lit. ann. 1408. tom. 9. Ordinat. reg. Franc. pag. 359 :
Lecto ibidem dicto papiri rotulo per me dictum et infrascriptum notarium de verbo ad verbum in Romancia seu layca lingua, etc.
Testam. Raim. de Villanova ann. 1449. ex Tabul. D. Venciæ :
Interrogatus quibus verbis utebatur dominus testator prædictus in testando, respondit quod.... loquebatur in Romancia seu lingua laica.... Respondit quod efetualiter (sic) verbis in dicto testamento contentis, tamen non in Latino, sed in lingua materna. Roumanch,
in Lit. baillivi Camerac. ann. 1297. ex Chartul. Valcel. sign. E. ch. 66 :
Conneute cose soit à tous ke j'ai veues et recheues les Lettres de.... monseigneur Guyon par la grasce de Dieu eveske de Cambray,... l'une en Roumanch, l'autre en Latin.
Unde Enromancer, In linguam vulgarem Francicam vertere, apud Joinvil. in S. Ludov. edit. reg. pag. 71 :
Il avoit gens illec qui savoient le Sarrazinnois et le François, que l'en appele drugemens, qui Enromançoient le Sarrazinnois au conte Perron. Roumant,
pro Querela, vulgo Murmure, plainte, in Poem. Roberti Diaboli MS. :
Lor abaissierent lor Roumans.
Vide in Romanus.