STOLA 2, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

2. STOLA, Una e vestibus Ecclesiasticis, quæ et Orarium dicta. Honorius Augustod. lib. 1. cap. 104 :

Deinde circumdat collum suum Stola, quæ et Orarium dicitur, etc.

Stephanus Eduensis Episcop. lib. de Sacram. altar. cap. 10. ubi de vestibus sacerdotalibus :

Stola circundata collo, ad interiora descendens, significat obedientiam filii Dei, et jugum servitutis, quod pro salute hominum portavit.

Vita metrica sancti Mauri Abbatis MS. :

Plorat et exorat, veniam dum fletibus orat,

Deponendo Stolam, quam toto tempore caram

Anni portabat, quam sic vehementer amabat,

Quod sublimatus, quod erat Levita creatus.

Ubi observanda verba, omni tempore : nam sine stola vel orario incedere vetantur Presbyteri apud Hincmarum et Reginonem de Vita et Conversat. Presb. cap. 62. adeo ut mirum sit haud ita pridem cum stola Curiones sibi adesse non debere contenderint Episcopi. Vide Rupertum lib. 1. de Divin. offic. cap. 21. Innocentium III. Durandum lib. 3. Ration. cap. 5. etc.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

◊ Stola et Orarium licet promiscue usurpari solent apud Scriptores Ecclesiasticos, interdum tamen distinguuntur, ut in Vita S. Livini sæc. 5. Bened. pag. 455 :

Stolam cum orario gemmis pretiosis auroque fulgido pertextam in ipso die ordinationis suæ pro fœdere æternæ caritatis pius magister dilecto suo discipulo devoto amore contradidit.

Stolam S. Martini Wormatiæ asservatam scribit Schannat. Histor. Wormat. tom. 1. pag. 136. Vitta est, ait ille, coloris subcærulei, continens in latitudine digitos 3. in longitudine palmas 36. cui hinc inde, certis intervallis egregio opere intertexta leguntur verba sequentia litteris Romanis in hunc modum expressa :

In Nomine dni

Ora pro me.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

◊ Stolam præ manibus tenebant sacerdotes dum confitebantur ante missam apud Cluniacenses, eamque facta confessione duntaxat collo imponebant. Bernardus in Ord. Cluniac. part. 1. cap. 72. hujus moris testis est :

Sacerdos inter manus tenendo Stolam. Confiteor Deo dicit, respondet socius, Misereatur vestri ; sed antequam respondeat, Misereatur vestri, socio confitenti, ipsam osculando sibi imponit adjungendo, Indulgentiam, etc.

P. Carpentier, 1766.

◊ Ea veste induti sacerdotes jubentur audire confessiones, in Stat. MSS. S. Flori fol. 13 :

Præcipimus etiam, quod illi qui confessiones audierint, in loco patenti ecclesiæ et non in occulto, et cum Stola in collo audiant confitentes.

Stola autem, propria est Diaconorum vestis, ut observat Amalarius lib. 2. de Eccl. offic. cap. 20. unde in Vita S. Altmanni Episcopi Pataviensis legimus eumdem Episcopum, cum Diaconus adventitius et sinistræ famæ lecturus Evangelium benedictionem ab eo peteret, stolam de collo ejus abstulisse, et alteri præcepisse ut legeret.

Stolas vero Diaconi et Subdiaconi super humerum sinistrum ferunt, uti monet Gillebertus Lunicensis Episcopus lib. de Usu Ecclesiastico. Vide Euchologium Græcor. Goari, et quæ observamus in Dissert. de Nummis Impp. Byzantinorum, et in voce Orarium. Veneti etiamnum Stola appellant panni segmentum oblongum dodrantali latitudine, quod sinistro humero injiciunt. Vide Oct. Ferrarii Orig. Ital. in Stola. Glossar. med. Græcit. in Ὠρἄριον, col. 1792.

Stolis et Superpelliciis induti Synodo adesse jubentur Sacerdotes, in Synodo Bajocensi ann. 1300. cap. 3.

Stolæ cum Tintinnabulis, in Testamento Riculfi Episcopi Helenensis ann. 915 :

Stolas quatuor cum auro, una ex illis cum tintinnabulis.

Monasticum Anglic. tom. 3. pag. 317 :

Stola et manipuli cum imaginibus, et in extremitatibus cum campanulis argenteis.

P. Carpentier, 1766.

Stola cum Chillis, id est, Tintinnabulis. Obituar. S. Martial. Lemov. ex Cod. reg. 7887. fol. 3. r° :

Fulcbertus levita fieri jussit... Stolam auream planam cum chillis.

Vide Chillæ.

Stola et Annulo privati Abbates, qui deponebantur a sua dignitate. Hugo Flaviniacensis pag. 258 :

Judicio dato, eis frustra Sedem Apostolicam appellantibus, rogabatur Stolam et annulum reddere.

Infra :

Ipse vero quamquam depositus, quamquam a consortio et communione Ecclesiæ sequestratus, Stolam retinuit et annulum.

Form. degradationis apud Spelmann. :

Signum Domini per hanc Stolam signatum turpiter abjecisti ; ideoque ipsam a te amovemus, etc.

Sub Stola Excommunicare, i. stola sumta ad majorem excommunicationis ceremoniam. Charta ann. 1214. in Hist. Guinensi pag. 135 :

Dominus vero Willelmus Abbas cum Conventu suo, sub Stola excommunicaverunt omnes qui hanc eleemosynam ab Ecclesia alienaverint.

Chronicon Montis-Sereni ann. 1216 :

Stola sumpta, reos, tacitis nominibus, excommunicationis vinculis innodavit.

Et ann. 1219. pag. 228 :

Renuentibus eis, statim intentionem suam facto declarans, manu ad tergum porrecta, Stolam ibi occultatam protulit, et priusquam appellationis clypeo se munirent, excommunicationis eos gladio percussit.

Lamberti Episc. Atrebat. Epist. 134. apud Baluz. tom. 5. Miscell. pag. 365 :

Cumque, ne veritas reticeretur, causa excommunicationis collo nostro Stolam imponeremus, etc.

Adde Laurentium Leodiensem in Hist. Episcopor. Virdunensium pag. 292. et Chartam Egberti Archiep. Trevirensis ann. 981. apud Browerum in Annalib. Trevir. pag. 484. 2. edit. Vide mox Stolatus et Haltaus. Glossar. Germ. voce Stole, col. 1750.

Stola et Banno interdicere. Chronic. Trudonense lib. 2. pag. 366 :

Quæ enim regula, quis canon, quis ordo, quæ leges hoc auctorizant, ut defuncto suo Abbate Monachi.... ire ante datum Abbatem ab Episcopo in exilium compellantur, et nisi assentiant, Stola et banno omnes in Episcopio Christiani ab eorum hospitalitate interdicantur.

L. Henschel, 1840–1850.

Stolula. Reinard. Vulp. lib. 3. vers. 2323 :

Inter sacrilegas lychnis Stolulisque gehennnæ

Devovere tuum bis caput octo patres.

Sub Stola Jurare. Otto Morena in Histor. Rerum Laudens. pag. 64 :

Super his capitulis fuerunt testes, et sub Stola tactis sacrosanctis Evangeliis juraverunt D. Petrus Christianus Decanus Basilicæ B. Petri, etc.

Vide Juramentum.

P. Carpentier, 1766.

Sub Stola votum deponere, id est, Stola capiti imposita. Charta Joan. episc. Camerac. pro fundat. hospit. S. Joan. Bapt. Bruxell. ann. 1211. ex Cod. reg. 10197. 2. 2. fol. 15. r° :

Statuimus quicumque divina inspiratione tractus in eadem domo se Deo famulaturum obtulerit, non prorsus ad obedientiam recipiatur, nisi quatuor mensibus tanquam novitius inter fratres et sorores conversando probetur.... Tunc demum si.... unicorditer placuerit, sæculo et propriis ac propriæ voluntati renunciet, votum continentiæ sub Stola in manu sacerdotis deponat.

Alia pro fundat. hospit. S. Gertrudis ann. 1255. in Suppl. ad Miræum pag. 610. col. 1 :

Votum continentiæ sub Stola in manu sacerdotis deponat, jugum obedientiæ super se tollat.

P. Carpentier, 1766.

Sub Stola Firmare, Sacramenti formula episcopis usitata. Charta Gaufr.

episc. Carnot. ann. 1124. ex Tabul. S. Petri Carnot. :

Ne quis autem hanc pacem diabolica malignitate dissolveret, eam sub Stola mea firmavi.

Vide in Juramentum.

Stola, pro Pallio Archiepiscopali. Eadmerus lib. de Anselmi similitudin. cap. 188. de eodem S. Anselmo Archiepiscopo Cantuariensi :

Et ut Romam ad Papam Urbanum pro Stola sui Archiepiscopatus eundi sibi licentiam daret, humiliter et mansuete petiit.

Landulfus de S. Paulo in Chronico Mediolanensi cap. 1 :

Ordinationem quoque Episcopatus ab extraneis Episcopis suscepit : virga quoque pastorali per munus Comitissæ Mathildæ adhæsit, Stolam vero per Legatum D. Papæ sibi delatam induit.

Cap. 38 :

Unde ipse Papa huic prudenti viro dixit : Frater, meditatus et Episcopus venisti, sed si vis frui auctoritate Archiepiscopi in temporibus meis, necesse est ut Stolam suscipias de manibus meis, sicut ego suscepi ad altare S. Petri.

Ita infra cap. 40. Alexander II. PP. Epist. ad Hugonem Arch. Rotomag. :

Stolam ob insigne dilectionis de collo nostro assumptam per dilectos filios nostros R. et G. viros industrios, tibique devotos, Charitati tuæ transmittimus, ut videlicet ad honorem Dei et B. Petri reverentiam, nostrique memoriam ea assidue perfruaris.

P. Carpentier, 1766.

◊ Stolam pendentem, non cancellatim positam deferunt Cartusienses ex Stat. ejusd. ordin. ann. 1261. in Append. ad tom. 6. Annal. Bened. pag. 689. col. 1 :

Stola non cancellata, sed uniformiter deportetur.

P. Carpentier, 1766.

Stola, Oblationes, quæ curionibus casu obveniunt, nostris vulgo l'Etole blanche. Charta ann. 1452. apud Pez. tom. 6. Anecd. part. 3. pag. 271. col. 2 :

Item Stolam, comparationes, oblationes, præsentias seu quotidianas distributiones, et alios obventionales accidentales, sub quacumque cadant oppositione, duximus taxandam, etc.

Non eadem prorsus, sed longe dissimili notione, in Charta ann. 1327. inter Probat. tom. 1. Annal. Præmonst. col. 449 :

Oblationes quascumque, quas in dicto oratorio ad truncum, altaria, ad pixidem vel ad Stolam, seu ad alia loca quæcumque offerri contigerit, debeant..... recolligi..... in pixidem cum duabus serrariis.

P. Carpentier, 1766.

Stolæ inter præstationes ecclesiæ Romanæ singulis annis persolvendas recensentur in Lib. cens. ejusd. eccl. :

Monasterium SS. Anastasii et Innocentii situm in Guardeseim tenetur ecclesiæ Romanæ singulis annis in duabus Stolis pretioso serico et aurifrixio contestis, in quibus triginta bissancii aurifrixio contesti debeant esse inserti.