« »
 
[]« Ficus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 484b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/FICUS
FICUS. Papias : Mariscæ, exta prominentia, quæ vulgo Ficus dicitur. Ebrardus Betun. in Græcismo cap. 12 :
Est Ficus, morhus ; est Ficus fructus et arbor.
Celsus lib. 6. cap. 3. hunc morbum græce σύϰωσιν appellat. Vide Forcellinum. Morbum hunc fetidum etiam memorat Martialis Epigr. 1. 65 :
Dicemus ficus, quas scimus in arbore nasci,
  Dicemus Ficos, Cæciliane, tuos.
Gloss. Lat. Gall. Sangerm. : Ficus, Ficz, une maladie. Vita S. Anselmi Episc. Lucensis cap. 74 :
Erat vir quidam, qui Ficus ægritudine vehementer virente, etc.
[] Acta S. Domin. tom. 1. Aug. pag. 558. col. 2 :
Quædam mulier... passa fuit malum Fici in naso et labio superiori per duos annos et amplius ; et habebat nasum et labium grossum plusquam ovum gallinæ, et multum fœtebat.
Est etiam equorum morbus, Italis Fico, de quo sic Petrus Crescentius lib. 3. de Agricult. cap. 56 :
Accidit quandoque, quod pes læditur subtus ungulam in medio solæ ex ferro vel alia re dura intrantem usque ad tuellum, ex quo tuellus læditur, ex qua læsione, cum ungula non inciditur circunquaque, ut debet, nascitur super tuello quædam carnis superfluitas, quæ superat solæ superficiem, Ficus vulgariter nominatur.
Vide præterea Jordanum Rufum Calabrum MS. lib. 2. de Equorum medicaminibus ad Fridericum Imperat.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Alius est morbus qui Fil dicitur in Ordinat. Johannis Franc. Reg. ann. 1363. tom. 3. Ordinat. pag. 641 :
Nul boucher pourra ne devra tuer en ladite boucherie aucune grosse bête qui ait le Fil, et ou cas qu'il seroit trouvé sur aucun il perdroit la bête et seroit arse devant son huis.
Est autem Fil seu fi aut fy, ut jam dicimus, Boum lepra vel elephantiasis.
P. Carpentier, 1766.
Eo spectat vox Fieux, quas Bos morbo, nostris Fy nuncupato, laborans significatur. Lit. remiss. ann. 1396. in Reg. 151. Chartoph. reg. ch. 78 :
Après que icellui buef eust esté abatu et tué.... nostre prévost fist icellui esgarder par bouchers el les maistres du mestier ; lesquels jasoit ce que ledit buef ne fust pas Fieux,... par leur rapport et relation fu ledit buef condempné à enfouir.
Stat. carnif. art. 4. in Lib. rub. fol. magn. Abbavil. :
Que nulz ne vende ossi point de char soursemée, ne ayant Fy.
P. Carpentier, 1766.
Hinc nostris Fy Fy dicunt, ut fastidium contemtumve, imo et odium significent. Lit. remiss. ann. 1381. in Reg. 119. ch. 402 :
Johannes de Manso cum certos processus apostolicos publicaret et exequeretur contra quosdam homines in villa de Rupella,... ex hiis indignati contra ipsum archipresbiterum et executorem se protinus insurgentes et commoti, Fy Fy de te et tuis hujusmodi processibus apostolicis.
P. Carpentier, 1766.
Ficus Facere. Vide supra in Ficha 2.
Sub Ficu et Vite, Proverbialis loquendi formula, qua rerum abundantia significatur, sat frequens in veteri Testamento. Joannes Berardi in Prologo ad Chron. Casauriense :
Omnis illa regio... frequentibus villis atque casalibus inhabitabatur, et quasi sub Ficu et vite, vel in propriis prædiis erat hominum illius tem poris incolatus.
Benjaminus Tudelensis in Itiner. pag. 27 :
Comedentes et bibentes quisque sub Vite et Ficu sua.
Utitur etiam Ordericus Vital. lib. 4. pag. 533. et Arnoldus Lubec. lib. 2. cap. 1.