« »
 
PULSARE 1, PULSARE 2, PULSARE 3, PULSARE 4.
[]« 1 pulsare » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 565a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PULSARE1
1. PULSARE, In jus vocare. Gloss. Gr. Lat. : Pulsat, ϰροτεῖ, αἰτιᾶται, ὠθεῖ. Pulsati, ϰαταιτιωμένοι, αἰτιαθέντες. Claudianus de bello Gildonico :
Quisquis vel locuples, pulchra vel conjuge notus
Crimine pulsatur falso, etc.
Concilium Wormatiense cap. 61 :
Clericus nequaquam præsumat apud secularem judicem Episcopo non permittente Pulsare, sed si pulsatus fuerit, etc.
Utuntur passim Scriptores inferioris ævi : Codex Theodos. locis a Jacobo Gothofredo indicatis, Senator lib. 1. Epist. 8. 18. 30. lib. 6. Ep. 13. Marculfus lib. 2. form. 17. Leges Wisigoth. lib. 2. tit. 1. § 18. 31. tit. 2. § 1. lib. 5. tit. 7. § 4. et alibi, Edictum Theoderici § 11. 25. Lex Longobard. lib. 1. tit. 25. § 51. lib. 2. tit. 36. § 2. Liutpr. 56. (6, 3.) 43. (5, 14.) Capitula Caroli M. lib. 4. cap. 26. Leges Henrici I. Regis Angl. cap. 26. Diurnus Roman. cap. 3. tit. 7. pag. 65. Vita Aldrici Episcopi Cenoman. pag. 101. 114. 123. 125. Canones Hibernienses lib. 21. cap. 27. etc. Vide Barthium in Notis ad Phæbadium pag. 104. et Pancirol. lib. 1. var. lect. cap. 77.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pulsatio, In jus vocatio, citatio. Charta Ludovici Pii apud Baluz. tom. 3. Miscell. pag. 100 :
Idcirco præcipientes jubemus ut nullus Missus noster... aliquam calumniam aut molestiam aut injustam Pulsationem sive causationem atque machinationem facere præsumat.
Adde ibidem pag. 114. et 125. Codex Theod. leg. 1. tit. 14. lib. 2 :
Quisquis igitur lite pulsatus, cum et ipse et rei sit possessor et juris, et titulum inlatæ solenniter Pulsationis exceperit, etc.
Pulsatio, Molestia. Acta Episcopor. Cenoman. pag. 189 :
Postea vero instigante diabolo, et malivolis hominibus suadentibus, de ipso monasterio non modicam Pulsationem sustinuit.
Et pag. 193 :
Multas ergo Pulsationes habebat a nobilibus ejusdem provinciæ hominibus de rebus sibi commissis.
Adde pag. 201. Charta Adelberti Mogunt. Archiep. ann. 1130. inter Instr. tom. 5. novæ Gall. Christ. col. 450 :
Nulli officialium nostrorum respondere habeant, quin potius ab omni exactione et Pulsatione liberi, etc.
Pulsator, Actor in Legibus Henrici I. cap. 26.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pulsanti Voce, Jure cogente. Charta Principis Adelgastri inter Conc. Hispan. tom. 3. pag. 90 :
Et quantum in calumniam miserit, in quadruplum reddat, et mille libras purissimi auri, Pulsanti voce, monasterio persolvat.
Quæ quidem his formulis quæ passim in veteribus tabulis occurrunt, respondent :
Insuper coactus inferat ipsi monasterio auri libras x.
apud Marten. tom. 1. Ampl. Collect. col. 131.
Inferant... juri vestro vel Ecclesiæ superius scriptæ ista omnia dupla et inmeliorata
, in Append. ad Marcam Hisp. col. 789.
Componat... ad prædictam domum S. Crucis et S. Eulaliæ vel ad ipsius servientes hæc omnia quæ ibidem donamus in duplo
, ibid. col. 857. Huc etiam spectat Charta Aldefonsi Reg. Toletan. pro Monaster. Casæ Dei æræ 1216 :
Insuper regiæ parti m. aureos et vobis vel vocem vestram Pulsanti (hoc est, Actori juris vestri) dampnum quod intulerit dupplatum in tanto persolvat.
© École des chartes.
[]« 2 pulsare » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 565a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PULSARE2
2. PULSARE, Pulsantes, Pulsatorium. Pulsantes, dicuntur Monachismi candidati, qui pulsant ad fores Monasterii, et in Monachorum album admittiambiunt[] et deposcunt :
qui pro foribus excubant, indicium perseverantiæ suæ ac desiderii sui, pariterque humilitatis ac patientiæ demonstrant,
ut ait Cassianus lib. 4. de Institut. Can. cap. 3. 30. 32. Regula SS. Patrum cap. 7 :
Si vero perseveraverint Pulsantes, eis non negetur ingressus.
Regula S. Benedicti cap. 58 :
Noviter veniens quis ad conversionem, non ei facilis tribuatur ingressus,... ergo si veniens perseveraverit Pulsans, et illatas sibi injurias et difficultates ingressus, post 4. aut 5. dies visus fuerit patienter portare, et persistere petitioni suæ, annuatur ei ingressus, et sit in cella hospitum paucis diebus, postea sit in cella novitiorum ubi meditetur, manducet, et dormiat.
Regino ann. 746. de Carolomanno fratre Pipini Regis Monacho facto ad Casinum :
Et juxta morem portam monasterii Pulsans, colloquium patris monasterii expetiit, etc.
Paschasius Radbertus in Epitaphio Vualæ Abbatis Corbeiensis lib. 1. cap. 9 :
Sed qualis quantusque jam esset, quando sæculi deposuit militiam, testes sunt præsens Pater et fratres, qui satis intenti ac solliciti, multis eum, dum Pulsaret novitius ad ostium Monasticæ disciplinæ, perscrutati sunt probationum argumentis et solertiæ disciplinis.
Idem in Vita S. Adalhardi n. 9 :
Ita certaminis campum ingressus, pervenit ad cœnobium : ubi annuo Pulsans voto, tandem introivit portas justitiæ, etc.
Sed et
Pulsantes videntur etiam appellati, ipsi qui Novitii dicuntur, quod necdum omnino admissi votum professionis monasticæ emisissent. Adalardus in Statutis Corbeiensis Monasterii lib. 1. cap. 1. de Clericis :
Pulsantes 12. alii Clerici 7. ex his ad cellerarium 2. ad lavendariam fratrum unus, ad curticulam Abbatis 1. ad domum infirmorum 3. aliæ vero necessitates, quas Clerici facere debent, per Pulsantes fiant. Et ideo necesse est, ut tales ibi ponantur, qui omnes necessitates interiores facere possint, etc.
Cap. 3 :
Hæc sunt, quæ Clericis nostris Canonicis suprascriptis, qui specialiter Pulsantes dicuntur, dari debent ; de vestimento, tunicas duas albas, etc.
Cap. 6 :
De Pulsantibus, de scolariis, de reliquis Clericis seu Laicis nostris vel extraneis, etc.
S. Luidgerus in Vita B. Gregorii Trajectensis, apud Brower. in Antiq. Fuld. lib. 1. cap. 5. et Mabillonium :
Ut ante obitum suum 400. circiter monachorum, exceptis Pulsantibus, et aliis minoribus personis,... pater extiterit et præceptor.
Chronicon Nonantulanum :
Habuit namque hic Dei famulus sub suo regimine monachos regulares 1144. exceptis parvulis et Pulsantibus, qui non constringebantur ad regulam, quos ille paterno amore fovebat.
Adde Grimlaicum in Reg. Solitar. cap. 15. et 18. Guigonem I. Priorem Cartusiens. in Statutis ejusdem Ordinis cap. 22. § 5. S. Bernardum in Apol. de Vita et moribus Religios. cap. 2. 12. Epist. 1. num. 7. etc.
Pulsare, Rogare, apud Papiam. Itiner. Marten. pag. 99 :
Magister Gillebertus Pictavensis episcopus altiora Theologiæ, Philosophiæ secreta diligentibus, attentis et Pulsantibus reserans discipulis quatuor.
Est etiam examinare, quia Pulsantes, et quicumque ad vitam monachicam aut religiosam aspirabant, antequam admitterentur, examinabantur, et in eorum vitam et mores inquirebatur. Capitulare 1. ann. 805. cap. 13. et lib. 1. Capitul. cap. 108 :
De his qui non sunt secundum regulam Pulsati, ut deinceps emendentur, et Pulsentur secundum regulam.
Et cap. seq. :
Ut infantulæ [] ætatis puellæ non velentur, antequam illæ eligere sciant quid velint, et Pulsentur salva canonica auctoritate.
Hinc nostri Espousser pro strictius examinare dicunt.
Pulsatorium, Locus, ubi examinabantur Pulsantes. Synodus Aquisgran. ann. 789. cap. 71. et lib. 1. Capit. cap. 69 :
Ad Monasteria venientes secundum regularem ordinem primo in Pulsatorio probentur, et sic recipiantur.
Synodus Vernensis ann. 755. cap. 6 :
Et si tales feminæ velatæ ad præsens ibidem congregatæ inveniantur, quæ regulariter vivere non velint, nec ad hoc dignæ sunt, ut cum illis aliis habitent, Episcopus vel Abbatissa prævideant locum aptum, ubi separatim cum custodia in Pulsatorio habitare debeant, vel operari manibus, quod ipsa Abbatissa eis jusserit, interim quod probatæ dignæ sint ut in congregatione recipiantur.
Exstitit autem Pulsatorium, in cella hospitum, ut docet Regula S. Benedicti dicto cap. et Regula Magistri cap. 88. quo ii absque ulla querela, ut ait Cassianus lib. 4. cap. 7.
suum circa peregrinos exhiberent famulatum, imbuti per hoc prima institutione humilitatis ac patientiæ :
ubi 4. aut 5. dierum, uti vult S. Benedictus, vel 2. mensium, ut Magister, vel anni spatio, ut Cassianus, rigidiori examini subjiciebatur pulsans,
laborando cum fratribus, contentus annonæ modica mensura, vel regulæ disciplina, et excommunicationum : ut et mores Monasterii probaret, et ipse probaretur, et secum tractaret si deberet se ad Deum firmare, aut ad diabolum expeditius remeare. In quibus 2. mensibus sub cura illorum fratrum, qui peregrinos custodiunt, et ipsi similiter ex improviso custodiebantur, etc.
Hæc Magister qui capite sequenti agit, ut pulsans in Monachum admittitur. De ejusmodi pulsatorio agit etiam vetus Codex apud Angelum a Nuce in Chronico Casinensi libr. 4. cap. 68 :
Decanus debet facere reparare Refectorium, Pulsatorium, Dormitorium, etc....
Exstat apud Canisium tom. 5. Antiq. lect. part. 2. pag. 782. inscriptio Domus Pulsantium in Monaster. S. Galli :
Hoc claustro oblati Pulsantibus adsociantur.
© École des chartes.
[]« 3 pulsare » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 565c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PULSARE3
3. PULSARE Signa, campanas : Sonner les cloches. Kero Monachus :
Pulsat, clohhot. Pulsans, chlochonti. Pulsaverit, clocchit.
Ruodlieb. fr. 3. vers. 515. fr. 6. vers. 107. 110. Udalricus lib. 1. Consuet. Cluniacens. cap. 5 :
Si talis anniversarius evenerit, pro quo sunt Pulsanda omnia signa.
Occurrit ibi pluries. Pulsare campanas, in cap. Petentibus de Privileg. cap. Quod in te, de pœnitent. et alibi passim. Sonare signa, in Capitulari Episcoporum cap. 8. tom. 2. Concil. Sirmondi pag. 249. Apud Beletum lib. de Divinis Offic. cap. 86. varii pulsandi campanas modi referuntur :
Generaliter ergo cognoscendum est quod non debeamus in tota Quadragesima diebus profestis compulsare, nec depulsare, (liceat enim hic vulgaribus et consuetis uti vocabulis,) sed simpulsare, id est simpliciter Pulsare ad Horas, vel Matutinas.
Est ergo
Compulsare, Omnia signa et omnes campanas una et simul pulsare, ut in majoribus solennitatibus, et in processionibus Ecclesiasticis apud Honorium Augustod. lib. 1. cap. 70. 73. et Durandum lib. 1. cap. 4. num. 12. lib. 5. cap. 3. num. 30. Chronicon Colmariense ann. 1293 :
Civibus dormientibus Compulsantur campanæ, concurrunt cives ad cœmeterium, etc.
Infra :
Campanas Compulsaverunt, [] populum convocaverunt, etc.
Vide in Classicum.
Simpulsare, Simpliciter pulsare, seu unicam campanam. Denique
Depulsare, ex altera tantum parte campanam pulsare, vulgo Tinter, ex tinnire. Vide Pulsitare.
P. Carpentier, 1766.
Pulsare ad Gaudium, id est, In signum gaudii. Steph. de Infestura MS. ad ann. 1492 :
Sagitta cecidit in capitolio, .... et percussit in tibia quendam, qui Pulsabat campanam grossam ad gaudium, propter annuam coronationem Alexandri papæ.
P. Carpentier, 1766.
Pulsare ad Plenum, Campanam pulsare ex utraque parte, vulgo En volée. Charta ann. 1399. ex Chartul. episc. Carnot. :
Una campanularum super medio chori appensarum pulsabitur cum tintignamento usque ad elevationem Corporis Christi, et dum Christi Corpus elevabitur, Pulsabitur ad plenum.
Pulsatio, in Chron. Will. Thorn. ann. 1242. pro campanarum pulsatione accipitur, quæ fit in signum honoris atque reverentiæ erga aliquem per illum locum transeuntem, vel illuc advenientem. Vide Campana 2.
Tertia Pulsatio. Constitutiones Nicosienses cap. 26 :
Inhibemus districte, ne (Clerici) vadant de nocte, maxime post tertiam Pulsationem, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Ubi quod Ignitegium alibi dicitur, significari existimo : trinis quippe campanæ ictibus ter repetitis pulsari solet ; quod Pulsare Ave Maria nuncupat Concil. Hispal. ann. 1512. inter Hisp. tom. 4. pag. 12.
Pulsatio Terroris. Charta Henrici Episcopi Ratisbonensis ann. 1278. in Metropoli Salisburgensi tom. 1. pag. 264 :
Videlicet quod pro festivitatibus Conceptionis B. Virginis Mariæ et B. Augustini cum Pulsatione terroris, et aliis solemnitatibus æqualiter celebrandis.
Id videtur quod vulgo Carillon dicitur, quod ita olim in festivitatibus pulsarentur campanæ, quemadmodum in tumultibus bellicis.
Pulsus, Idem quod Pulsatio, Jus pulsandi campanas. Charta Ursonis Archiepiscopi Barensis ann. 1080. apud Ughellum :
Campanas et Pulsos habeant ad sonandum, si voluerint, pro beneplacito suo.
Alia Johannis Archiep. Canusini apud eumdem :
Potestatem concedimus vobis sonare campanam, seu Pulsos, etc.
tom. 7. Ital. sacr. pag. 853. 877.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pulsus, nude pro Pulsatio campanæ, apud Robert. Goulet in Consuetud. Universit. Paris. fol. 16. v° :
Subinde octavam circiter horam post Pulsum intrent scolas Regentes.
Pulsabulum, Campana. Anselmus Leodiensis cap. 48 :
Et cum Pulsabulis fratrum divina celebrentur.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pulsabulum, Ipsa campanarum pulsatio. Decreta Radulfi Episc. Leod. ann. circ. 1170. apud Marten. tom. 1. Anecd. col. 493 :
Solemnitas divini cultus, clausis ecclesiis, omnino cessabit. Pulsabulum quoque campanarum intermittendum erit.
Id ex consuetudine qua campanarum sonitus intermissus in Interdictis. Vide Campana 2.
Pulsatores, et Exequiales, apud Innocent. III. PP. lib. 15. Epist. 7. Innocentio Cirono, sunt monitores et mandatores funerum, quos vulgo submonitores, Semoneurs, vocamus, qui campanas pulsant, quo prætereuntes ad fundendas pro defuncto preces invitentur.
Pulsatores, qui alias Matricularii in Ecclesiis. Ædituus seu Pulsator, in Charta Conradi Episcopi-Frisingensis [] ann. 1327. in Metropoli Salisburgensi tom. 2. pag. 443. Charta Caroli IV. Imper. ann. 1377. apud Miræum tom. 2. pag. 1245 :
Pulsatores capituli dictæ Ecclesiæ Cameracensis, et alios familiares eorum... sub nostra imperiali protectione suscipimus.
Obituar. MS. Eccl. Morin. fol. 42 :
Et pro laboribus habebunt clocquemanni sive Pulsatores anno quolibet viii. sol.
Vide Cloca 2.
© École des chartes.
[]« 4 pulsare » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 566b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PULSARE4
4. PULSARE, Excutere. Minæ avenæ Pulsatæ, id est, Radio excussæ, in Charta ann. 1260. ex Tabul. S. Petri Carnot. Occurrit rursum in alia ann. 1261. ibid.
© École des chartes.