« »
 
SANCTA 1, SANCTA 2, SANCTA 3.
[]« 1 sancta » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 298a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SANCTA1
1. SANCTA, indeclinabile, τὰ ἅγια Græcis, Hostia sancta, sacra, quæ in Missa offertur. Ordo Romanus :
Et tunc duo Acolyti tenentes capsas cum Sancta apertas, et subdiaconus sequens cum ipsis tenens manum suam in ore capsæ, ostendit Sancta Pontifici, vel Diacono qui præcesserit. Tunc inclinato capite Pontifex, vel Diaconus salutat Sancta, et contemplatur, ut si fuerit superabundans, præcipiat ut ponatur in conditorio.
Alibi :
Cum dixerit, Pax Domini sit semper vobiscum, mittit in calicem de Sancta.
Infra :
Qui dum communicaverit de ipsa Sancta, quam momorderat, ponit inter manus Archidiaconi in calicem, etc.
Alio loco :
Tunc Pontifex rumpit oblatam ex latere dextro, et de ipsa Sancta quam ruperat, particulam super altare derelinquit.
Ordo Romanus I. apud Mabillon. pag. 23 :
Pontifex ante altare dicit,
Oremus, Præceptis salutaribus moniti. Pater noster ; sequitur, Libera nos quæsumus Domine.
Cum dixerint Amen, sumit de Sancta, et ponit in calicem, nihil dicens : et communicant omnes cum silentio, et expleta sunt universa.
Vide Commentar. Mabillon. in Ord. Rom. pag. 36. etc. Concilium Laodicenum can. 14 :
Περὶ τοῦ μὴ τὰ ἅγια εἰς λόγον εὐλογιῶν ϰατὰ τὴν ἑορτὴν τοῦ Πάσχα εἰς ἑτέρας παροιϰίας διαπέμπεσθαι.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Hinc formula Sancta Sanctis, quam olim ante communionem inclamabat Diaconus ; quamque hodie apud Græc. usurpat Sacerdos. Consule Rer. Liturg. Scriptores.
[]« 2 sancta » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 298a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SANCTA2
2. SANCTA, Sanctorum reliquiæ. Leges Kanuti Regis cap. 57 :
Si quis falsum juramentum super Sancta jurabit, et convictus inde fuerit, etc.
Ægidius Aureæ vallis Monach. in Addit. ad Harigerum Abb. Lobiensem in S. Servatio Episcopo Leod. cap. 27 :
Interdum dum adhuc ira vindicis Dei differtur, curemus ne Sancta nostra simul nobis eripiantur cum urbis excidio.
Mox :
Sanctorum reliquias tolli imperat, etc.
Charta Theobaldi Comit. ex Tabular. S. Magdal. Castridun. :
Ne alicui liceret exhibere Sancta ad sacramenta juranda.
Hinc Jurare super Sancta, id est super Sanctorum reliquias. MS. :
Il font les Seins en la place aporter,
Tost premereins a juré Ysoré, etc.
Alibi :
A genollons s'est devant les Seins mis.
Vide Juramentum.
[]« 3 sancta » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 298a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SANCTA3
3. SANCTA, Chorus, pars Ecclesiæ in qua Clerus consistit ac concinit. Iperius in Chron. S. Bertini cap. 28. apud Marten. tom. 3. Anecdot. col. 560 :
Hæc domina (Malthildis) in suo primo ingressu hujus Ecclesiæ cortinam dedit miræ magnitudinis operisque præcipui, quæ adhuc hodie durat, et est illa qua utimur in Quadragesima, Sancta distinguentes a Sanctis sanctorum.
Sancta Sanctorum, Locus Templi secretorum, ad quem nulli erat accessus, nisi tantum summo Sacerdoti, Ugutio. [] Sanctuarium, locus majoris altaris. Mirac. S. Bertini sæc. 3. Bened. part. 1. pag. 149 :
Cum innumeræ multitudinis tripudio in Sancta Sanctorum cum reliquis inducitur magnificandum.
Concilium Turonense II. can. 4. et Capit. Caroli M. lib. 7. cap. 203. 279. :
Ad orandum vero et communicandum, Laicis et feminis, sicut mos est, pateant Sancta Sanctorum.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Sancta Sanctorum nuncupata Basilica Lateranensis a Johanne Diacono lib. de Eccles. Lateran. apud Mabillon. tom. 2. Musei Ital. pag. 560 :
Johannes qualiscumque diaconus basilicæ Salvatoris patriarchii Lateranensis canonicus, librum de Sanctis Sanctorum ex archivo renovatum.
Gajetanus in Ordin. Rom. ibid. pag. 261 :
Et intrat (Papa) dictam basilicam S. Laurentii, quæ vulgariter dicitur Sancta Sanctorum ; et ante altare suam orationem facit, cantantibus priore et canonicis Basilicæ ipsius Sancta Sanctorum,
Te Deum laudamus.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Sanctus Sanctorum, Sanctissimum Veronicæ sudarium, ex Macris in Hierolex. Vetus Inscriptio apud Torrigium de Crypt. Vatic. edit. 2. pag. 81. et 83 :
Temporibus domini Hadriani I. hic recundita sunt reliquia Sancti Sanctorum in mense Novembris die xxii. Indict. vii. bina clausura in integro Septimiano.