« »
 
ALBANI 1, ALBANI 2.
[]« 1 albani » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 162b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ALBANI1
1. ALBANI, Qui Alias Advenæ, Alienigenæ, Adventitii, Qui videlicet ex dominorum suorum prædiis, vel dominiis, in aliorum dominorum prædia vel dominia veniunt, et in iis sedes suas figunt. Diploma Lotharii et Lud. Reg. Fr. ex 9. regesto Philip. Pulcri ch. 7. in Tab. Regio :
Nec de liberis hominibus, Albanisque ac colonis in supradicta terra commanentibus aliquem censum vel redibitiones accipere præsumat.
Eadem pæne verba habentur in Bulla Benedicti VII. apud Hemereum de Acad. Paris. cap. 4. Tabular. Molismense :
Omnibus autem extraneis hominibus, undecumque advenientibus, quos Albanos vocant, amore sancti illic manere cupientibus, dedit in totum usuarium, in aqua scilicet et in silva, et in communi pascua.
Charta ann. 1065 :
Vel homines potestatis ipsius Cænobii, vel advenis, quos Albanos vocant, vel servis tam Sanctorum quam hominum, infra procinctum commanentibus.
Regestum Feodorum Campaniæ fol. 6 :
Dominus de Arzilleriis tenet de Rosnaco medietatem S. Stephani et Justistiam, et Brandoviler Iuilli, et Albanos, et homines Sanctorum
vel Sanctuarii, uti legitur in lib. 1. Feudorum Campaniæ et alibi ; id monuit D. Brussel Tract. de Usu Feud. tom. 2. pag. 945. Fol. 71 :
Hageno de Saron ligius de forti domo de Ablevai, etc. et de Justitia, et de teloneo, et de pedagio Meriaci, et de hominibus Albanis de Meriaco sub ipso inventis.
fol. 106 :
Feodum est apud Poceum in prato Comitis, et Albanos, qui veniunt in villa, et de eadem villa,
fol. 111. b :
Feodum est in hoc, quod habet in foro, et Justitia, et pedagio de Meriaco, et hominibus Albanis, et in forteritia, etc.
fol. 116. b :
Feodum est domus sua et li marois, qui sunt in capite villæ, et homines Albani de Taichi, et illi Albani de Charlemaison, et illi, qui possunt ire in potestatem Joyaci.
Vide Albanius.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Albanorum præstationibus et obsequiis obnoxii erant, non ii modo qui regnum, sed etiam qui diœcesim mutaverant. Qui Advenæ nisi per annum et diem alicui domino fidem dedissent, emendam dedebant Baroni in cujus territorio domicilium suum fixerant ; imo eorum bona mobilia ad eumdem pertinebant, ni ante mortem suam iv. [] den. Baroni reliquissent. Stabilimenta S. Ludovici lib. 1. cap. 87 :
Se aucuns hons estrange vient ester en aucune Chastellerie de aucun Baron, et il ne fasse Seigneur dedans l'an et le jour, il en sera exploitable au Baron. Et se avanture estoit que il mourut, et n'eut commandé à rendre quatre deniers au Baron, tuit li muebles seroient au Baron.
Quæ quidem cum nimis duriora viderentur, exinde ab hac servitute immunes sub regali advocatia et protectione liberi manserunt : ita tamen ut temporum successu solum Regem dominum advocare possent. Eadem Stabilimenta lib. 1. cap. 31 :
Mes Aubains ne puet faire autre Seigneur que le Roy, en son obeissance, ne en autre Seigneurie, ne en son ressort qui vaille, ne qui soit estable, selon l'usage de Paris, d'Orleannois et de la Soloingne.
Hinc effluxit usus in ipso quidem jure firmatus, ut jura in Albanos ad solum Regem pertinere hodie censeantur, quo si qui adhuc gaudent, regiæ auctoritati acceptum debent referre. Vide D. De Lauriere Præfat. in tom. 1. Ordinat. Reg. pag. xv.
Aubenæ, quasi Advenæ, Iidem qui Albani. Statutum Philippi Pulcri Reg. Franc. ann. 1301. in Regesto 36. Chartophylacii Regii fol. 134 :
Collectores per nos deputati in negotiis manuum mortuorum, Aubenarum, et bastardorum.
Infra :
In bona saisina percipiendi et habendi bona talium bastardorum et Aubenarum decedentium.
Alias nostris Aubene, seu Aubaine, est jus, quod habet fiscus in Albanorum decedentium bonis, ut in Consuet. Senonensi art. 9. Altisiod. art. 13. etc. quod in aliis Aubaineté, Aubanité, et Aubenage appellatur.
Jura dominorum in Albanos varia fuere. Interdum enim præstabant ii quotannis certum censum domino. Charta Ludov. Reg. Franc. ann. 1225. in Regesto Andegav. pag. 31 :
In præsentia nostra et Baronum, Militum, et multorum aliorum, declaratum est per judicium apud Salmurium, quod nos habemus in tota terra Regalis Abbatiæ Cormeriacensis raptum, murtrum, et 4. denarios de singulis Albanis, et exercitum, et equitationem.
Sed præcipuum in eosdem Albanos dominorum jus illud fuit, quod, si nullis relictis liberis, decederent, eorum bona domino cederent. Stabilimenta S. Ludovici l. 2. cap. 30 :
Se aucuns Aubains ou bastard muert sans hoir, ou sans lignage, li Roy est hoirs, ou li Sires, sous qui il est, si il muert el cuer du Chastel.
Regestum de Nundinis Campaniæ :
Toutes manieres d'Aulbains d'outremontains, qui sont marchans des Foires, se ils muirent dedans le cours de la Foire, sans hoirs de leurs, l'avoir est acquis au Roy.
Habentur hæc passim in Consuetudinibus municipalibus : de quo jure plura scripsere Chopinus et Baquetus in libris de Dominio, et alii. Vide Albanagium. In Germania plerumque Advenarum bona anno et die reservabantur eorum heredibus legitimis. De hoc jure apud Danos et Suecos conf. Ancheri opera vol. 2. pag. 395 sqq., Ihrium voce Danaarf, Rosenvingium hist. jur. Dan. § 22 et 99 ; inter Gallos videndus præter Laurierum in Gloss. jur. vol. I pag. 89. sqq. et in Instit. jur. Consuet. vol. I. pag. 81, Marchio de Pastoret in Præfatione ad vol. 15 Ordinat. regum Galliæ pag. 23.
Albanos præterea vestigare et sequi possunt domini, quorum primitus et ab origine incolæ sunt, hoc est, revocare in patriam. Vide Chartam Mathildis Dom. [] Teneremondæ ann. 1221. apud Miræum in Don. Belg. lib. 1. cap. 92. 94 ubi Albini dicuntur ; et Consuetudines municipales Galliæ, quæ hujusce juris passim meminerunt. Vide Grimmii Antiq. jur. pag. 5. et infra in voce Parata.
Albanare, in Albannorum ordinem cogere vel Albanorum loco habere ; ita ut iisdem præstationibus et obsequiis obnoxii sint, quibus cæteri Albani. Charta Philippi Aug. Franc. Regis, ann. 1222. ex Tabul. Episcop. Paris. in Bibl. Puteana :
De Albanatis forinsecis, concedimus, quod solvant Episcopo in una septimana consuetudines debitas, ac si nunquam fuissent Albanati, nec de cætero Albanentur, nisi sint estagiarii Parisienses. De Albanatis, qui sunt de corpore Parisiens. et de suburbiis ejusdem civitatis, non potest Episcopus, nec ejus successores, aliquam exigere consuetudinem.
Joan. Hocsemius in Adolfo a Marka cap. 5 :
Et communi consilio quasi novi Principes, Milites ac Burgenses suis præceptis parere nolentes, Albanos fecerunt, quodam genere proscribendi.
Hoc est, in advenarum ordinem eos redegerunt, adempto jure civitatis, quo tanquam cives, seu burgenses gaudebant, longe enim potior fuit Burgensium conditio quam Albanorum, adeo ut in contumeliam posterior illa verteretur, ut quæ ad servilem accederet. Lambertus Ardensis :
Sed dum contra eos rixarentur, et decertarent, quandoque Ardenses Adventitios illos, et servilis conditionis opprobrio notabiles esse, verborum objectione turpium improperaverunt.
In pacto Tongrensi ann. 1403. quod descriptum legitur in Magno Recordo Leodiensi pag. 29. statuitur, nullum fieri posse Albanum, nisi Burgensis sit :
Nul ne soit fait Aulbains, s'il n'est Bourgeois.
Adde pag. 30. 51. 59. 85. 89.
Quidam porro censent Albanos, ita dictos primitus Scotos, quibus consuetudo peregrinandi pæne in naturam versa erat, ut ait Walafridus Strabo lib. 2. de Vita S. Galli cap. 47. indeque traductam vocem ad omnes extraneos, qui in locum aliquem incolatus ergo transmeabant ; nam Albanos et Albanicos appellatos fuisse constat. Leges Edwardi Confess. cap. 35 :
Si fuerit Anglicus, vel Dacus, vel Waliscus, vel Albanicus, vel Insulicola.
Scoti Albaniæ
, in Legibus Willelmi Nothi cap. 51. Vide Buchananum lib. 1. Hist. Scot. etc. Alii quasi alibi natos appellatos volunt. Vide Diezii Grammat. vol. 2. pag. 273. not. 2. Apud Otfridum panzo significare Incolam et eli-panzo Alienigenam putat Grimmius. Grammat. vol. II. pag. 214 infim.
P. Carpentier, 1766.
Qui potissimum hac appellatione designabantur, docent Notæ ex vet. Reg. Commissar. ann. 1378. in Repert. Reg. Cam. Comput. Paris. ex Cod. reg. 5991. A :
Albains sont hommes et femmes, qui sont nez en villes dehors le royaume si prouchaines, que l'en peut congnoistre les noms et nativités de tels hommes et femmes : et quant ilz sont venuz demourer ou royaume, ilz sont proprement appellez Albains et non espaves.
Vide Ordinat. reg. Franc. tom. 4. pag. 519. Oubin, eadem significatione, in Charta manumiss. habit. de Boussac ann. 1427. ex Reg. 179. Chartoph. reg. ch. 42 :
Item et se aucun homme ou femme Oubin ou nouveau venu en ladite ville et franchise, etc.
Vide Albanius, Advena et Hospes.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Albanorum justitia et præpositura. Charta Galteri Archiep. Senon. [] ann. 1232. pro Monasterio Bonæ-Vallis, ex Archivis ejusdem :
Et vendidit et quitavit omnes domos et plateas, quas ipse habebat... in villa Bonevallis, et Præposituram et justitiam Albanorum et quicquid ad dictam præposituram et justiciam noscitur pertinere, salvo jure Præpositi Albanorum.
Eadem eisdem fere verbis habentur in Charta Gaufridi Vicecomitis Castriduni eod. anno data, et in alia Joannis Comitis Carnot. anno 1234. Vide Haltausii Glossarium in voce Gastgericht, col. 587. et quos laudat Mittermaierus Princip. jur. Germ. § 105. not. 10.
[]« 2 albani » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 163b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ALBANI2
2. ALBANI, Iidem hæretici, qui Albanenses vocabantur. Vide in hac voce. Constitut. Friderici contra Hæret. in Cod. reg. 10197. 2. 2. fol. 19. r° :
Incipiunt capitula constitutionis contra Paterenos,.... Albanos, Fursitos, etc.