![[]](img/image.png)
«
2 ancilla » (par C.
du Cange, 1678), dans
du Cange,
et al.,
Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 242c.
http://ducange.enc.sorbonne.fr/ANCILLA2
2. ANCILLA, Mulier serva, apud Plautum et alios non semel. Aimoinus lib. 3. de Miracul. S.
Benedicti cap. 20 :
Siquidem eam sanaverit, habet ipsam Ancillam in
sempiternum.
Vetus Charta apud Joan. Roberti in Vita S. Huberti pag. 292 :
Me cum mea tota sobole tradidi per liberam manum beatæ Gertrudi in Ancillam...
tradidi autem me sub hac lege indissolubili, ut tam ipsa, quam tota progenies mea et
posteritas, 16. Kal. April. singulis annis pro capitali censu ad capitale Virginis
altare unum denarium persolvamus, pro mortua manu tantumdem. Ancele,
in Charta
vernacula ann. 1221. apud Duchesnium in Prob. Hist. Guinensis pag. 240. In Cod. MS. Irminonis Abbatis San-German. fol. 61. col. 2
(** ap. Guerard. pag. 121) :
Iste sunt Ancille : Frotlina, Alda, Ansegundis,
Framberta. Iste pascunt pastas et faciunt drappos, si lanificium eis
datur.
Ancilla Regia aut Ecclesiastica, in Lege Ripuar. tit. 58. § 9. 14. quæ ad Regem, aut ad Ecclesiam pertinet. Adde
Leg. Wisig. lib. 3. tit. 2. § 3. et Legem Salic. tit. 27.
Ancilla Palatii, in Legib. Luithprandi Regis Longob. tit. 19. § 1. tit. 21. § 3. et in Lege
Longob. lib. 2. tit. 9. § 3. Liuthpr.
24. (4, 6), ubi respicit edictum Rothar. cap. 222, qui
in curtem regem ducere et
inter pensiles ancillas constituere jussit. eadem quæ
Ancilla Vestiaria, in Lege Alaman. tit. 80. § 1. ea forte quæ libera est, sed stipendio famulatum
impendit, præestque rei vestiariæ, vel vestibus conficiendis.
Ancilla Gentilis, opponitur
Ancillæ Dei, in Legibus Luithprandi Regis Longob. tit. 69. § 3,
Liuthpr. 94. (6,
41) in Lege vero Longobardorum lib. 1. tit. 31. § 2. Roth. 194.
Ancillæ Romanæ. Unde conficitur,
gentilem ancillam eam esse, quæ origine
barbara est. Huic opinioni favet
editor Italus ad locum Rotharis supra laudatum ; mihi videtur
ancilla gentilis,
cujus dominus est
gentilis i. e.
e gente Longobardorum ; quod patet ex
Liuthpr. cap. 94 :
Si aliquis eam (quæ vestem religiosam induit)
adulteravit... componat domino ejus sol. 40. qui anterius edictum (Roth.
194)
de gentili ancilla adulterata 20. sol. continet, ut componatur. De Dei
quidem ancilla justum est ut compositio duplicetur.
Ancillæ Pensiles, quæ ad pensum et fusum famulantur. Lex Longobard. lib. 2. tit. 9. § 2 Rothar. 222. Vide
Ancilla palatii. :
Si servus
liberam mulierem aut puellam ausus fuerit sibi conjugio sociare... tunc liceat Gastaldio
Regis aut Actori, aut Sculdasio, ipsam in curtem
Regis ducere, et intra Pensiles Ancillas constituere.
Vide
Gynæceum.
Ancillæ Dei, Monachæ, Devotæ : uti Monachi,
Servi Dei appellati. Concilium romanum ann.
721 :
Si quis Monacham, quam Dei Ancillam appellamus, in conjugium duxerit,
anathema sit.
Zacharias PP. Epist. ad Pipinum cap. 5 :
De Monachis, id
est, Ancillis Dei, etc.
Gregor. M. lib. 6. Epist. 23 :
Ancillas Dei, quas
vos Græca lingua Monastrias dicitis.
Vide lib. 3. Epist. 9. Possidium in Vita M.
Augustini cap. 26. Concilium Liptinense can. 7. Suession. ann. 744. can. 3. Gennadium de
Script. Eccl. in Eutropio, etc. Vetus Epitaphium in Monasterio S. Victoris Massil.
descriptum a R. P. D. Joanne Mabillonio tom. 4. Vit. MS. Ordin. S. Benedicti pag. 539 :
Per hic requiesset in passe Eusebia religiosa magna Ancela Domini, etc.
Vide quæ Schmidtius notavit ad Petri
Alphonsi Disciplinam Clericalem, pag. 137.
Ancillæ Dei,
Monasteriales
, in Synodo a S. Bonifacio congregata can. 15.
![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/A/242c.jpg)
« 1 ancilla » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 242c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ANCILLA1![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/A/243a.jpg)
