« »
 
[]« 12 camera » (par L. Henschel, 1840–1850), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 047a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CAMERA12
12. CAMERA, Vehiculum, fornicis instar superne tectum, Germ. Kammerwagen. Καμάρα vehiculi contecti genus apud Herod. lib. 1. cap. 199. Guillelm. Brito. lib. 12. cap. 34 :
Rotis Camera quaternis, in nihilo patitur thalamo differre superno.
Dicitur Currus sphæricus in Buschii Reformat. Monast. tom. 2. Scriptor. Brunswic. pag. 850. Adel.
P. Carpentier, 1766.
Camera Abbatis, Quidquid immediate abbati subest, cella, præpositura, vel prioratus a monasterio dependens. Lit. remiss. ann. 1453. in Reg. 182. Chartoph. reg. ch. 43 :
Tray près Thouars ou les religieux, abbé et couvent d'Ervau ont ung prieuré ou Chambre d'abbé deppendant de ladite abbaye, ou a continuellement deux ou trois religieux à y faire le service divin pour ce qu'il y a cure et église parroichial.
De judicio ante Cameram Abbatis Wissenburgis, Germ. vor eines apts Kempnaten, vide Schœpflin. Alsat. Diplom. num. 1253. vol. 2. pag. 315. et Alsat. Illustrat. vol. 2. pag. 393.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Camera Apostolica, Romanis, Reverenda Camera, quam spectat cura pecuniarum ac thesauri Ecclesiæ Romanæ. Vide Camerarius Apostolicus.
P. Carpentier, 1766.
Camera Bassa, Inferior, inter Acta ad Concil. Pisan. ann. 1409. apud Marten. tom. 7. Ampl. Collect. col. 465 :
Præfati domini prælati et personæ accesserunt ad præsentiam prædicti domini nostri regis, in domo sua S. Pauli Parisius existentis, in Camera parlamenti bassa, ubi ipso dom. nostro rege sedente in solio suo regio, etc. Chambre basse,
pro Latrina, secessus, quæ et Chambre coye vel Courtoise, imo etiam Chambre nude dicitur. Ordinat. ann. 1350. tom. 2. Ordinat. reg. Franc. pag. 377. art. 234 :
Pour ce que grande nécessité est d'avoir plus d'ouvriers ès Chambres basses, que l'on dit Courtoises, etc.
Lit. remiss. ann. 1349. in Reg. 77. Chartoph. reg. ch. 412 :
Ledit Jaque fust detenuz inhumainement et longuement mis en une Chambre coye, et chut en l'ordure.
Lib. rub. fol. parvo domus publ. Abbavil. fol. 35. v°. ad ann. 1268 :
Il fu ordené..... que nus ne fache Cambre coie seur iaue là u navile passe.
Ubi in margine :
Des retrais sur l'eaue [] de Somme.
Lit. remiss. ann. 1453. in Reg. 182. ch. 53 :
Certaines poudres laxatives..... pour le faire aler a Chambre.
Camera Calceamentorum, in Monasteriis, apud Sugerium de Administrat. sua cap. 15. Vide infra Camerarius, Offic. Monast.
Camera Clericorum, in Francia dicebatur, quæ in Anglia Garderoba. Hoc, ni fallor, sensu sumitur apud Baluzium Hist. Arvern. tom. 2. pag. 183. in Testamento Guidonis Cardinal. de Bolonia ann. 1373 :
Item, Cardinali Gebennensi nepoti meo do et lego Cameram meam novam, quam dedit mihi Dominus Guido de Campo-diverso, et unam aliam Cameram cum liliis.
Vide Fletam. lib. 2. cap. 14. § 1. et Camera 9.
P. Carpentier, 1766.
Camera Collocutionis, Locus colloquiis destinatus in monasteriis, vulgo Parloir. Charta ann. 1486. inter Probat. tom. 2. Annal. Præmonst. col. 364 :
Datum et actum Coloniæ in loco sive Camera collocutionis, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Camera Computorum, Gall. La Chambre des Comptes. Curia suprema, in qua quidquid ad fiscum seu thesaurum regium pertinet, tractatur. Plures sunt hujusmodi Curiæ in Francia variis temporibus institutæ. Parisiensis, prima tempore et dignitate, Philippo Pulcro suam refert originem.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Camera Crosseria. Sic in Instrumento ann. 1295. relato tom. 2. Hist. Dalphin. pag. 75. et 76. appellatur locus, in quem tractandorum negotiorum ecclesiasticorum gratia convenit Archiepiscopus Ebredunensis cum suis Canonicis : an Crosseria dicta est hæc Camera, quod ibi Canonicis distribui solerent præcipui præbendarum fructus, quos Gallice Gros nuncupant ? Vide Camera Panis.
P. Carpentier, 1766.
Camera Crotata, Subterranea, fornice instructa, in Stat. S. Vict. Massil. ann. 1337. ex Tabul. ejusd. monast.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Camera Fornelli, Camera cum fornello. Vide Fornellum.
P. Carpentier, 1766.
Camera Fornita, sua supellectile munita. Stat. Vercel. lib. 2. pag. 27. v° :
Item statutum est, quod si aliquis in ultima voluntate reliquerit, vel in aliquo contractu promiserit uxori suæ Cameram fornitam, vel non fornitam, etc.
Vide Camera 8.
P. Carpentier, 1766.
Camera Generalium, Jurisdictio, curia eorum, qui colligendis et administrandis subsidiis præfecti erant. Stat. ann. 1373. tom. 5. Ordinat. reg. Franc. pag. 647. art. 2 :
Se c'estoit sel, ilz le bailleront par escript en la Chambre des Généraux.
L. Henschel, 1840–1850.
Camera imperii, imperialis, Curia suprema olim in imperio Germanico.
L. Henschel, 1840–1850.
Camera lecti in Ecbasi vers. 689. Germ. olim Bettikamara hodie Kammer dicunt Cubiculum. Vide Graff. Thesaur. Ling. Franc. vol. 4. col. 401. et supra in Camera 2. locum ex vita S. Pardulphi. Gemma Gemmarum :
Camera est locus ubi cubamus.
P. Carpentier, 1766.
Camera Legis, vel Camera Ligiorum, Quæ de feudis et ad ea pertinentibus judicat apud Flandros, sic dicta quod ex hominibus Ligiis constaret, cui comes ipse Flandriæ præsidebat : hæc jurisdictio perseveravit usque ad ann. 1385. quo Philippus Audax dux Burgundiæ Cameram Computorum Insulensem instituit. Hinc etiam ortum habet supremum Flandriæ Consilium. Vide Damhoudre, Sandenis. et alios qui de ea scripserunt.
P. Carpentier, 1766.
Camera Pacis, Domus publica, vulgo Hôtel-de-Ville. Reg. actor. capitul. [] eccl. Camerac. sign. O. ad ann. 1489 :
Vadat baillivus capituli in Cameram pacis ad requirendum quod revocentur merelli vj. et iiij. denariorum.
Vide in Pax.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Camera Panis Matutinalis, Ubi panis mane Canonicis distribuebatur. Charta anni 1305. inter Instrum. Hist. Meld. pag. 192 :
Et grossos fructus anni decimi percipiet Camera Panis Matutinalis, quia dictus dominus Nicolaus, quando fuit electus Episcopus, foraneus erat, et non fecerat stagium.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Camera Papagalli. Sic appellata in Vaticano palatio camera, ubi habebatur consistorium secretum. Cærem. Rom. l. 1. sect. 9. cap. 3. apud Macrum in Hierolexico.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Camera Paramenti, f. Camera parata, seu tribunal paratum. Baluz. Hist. Arvern. tom. 2. pag. 204. in Charta Caroli Regis Franc. ann. 1395 :
Acta fuerunt hæc Avenioni infra palatium apostolicum et in Camera Paramenti Domini nostri Papæ coram sanctissimo in Christo Patre et Domino nostro D. Gregorio, digna Dei providentia Papa undecimo.
Charta Vivariensis Ecclesiæ sæculi xv :
Acta fuerunt hæc in civitate Vivariensi in domo Episcopali et in Camera nova Paramenti ejusdem domus, videlicet in aula minori ipsius domus.
Vide Paramentum in Parare.
P. Carpentier, 1766.
Nostris Chambre de parade. Camera paramenti domus episcopalis Parisiensis, in Chartul. episc. Paris. fol. 143. ad ann. 1385. Charta Ruperti Imp. ann. 1409. in Guden. cod. Diplomat. vol. 2. pag. 621 :
Datum in castro nostro Heidelberg in Camera Paramenti.
P. Carpentier, 1766.
Camera per Terram, Subterranea, vel ad solum, Gall. Rez-de-chaussée, posita. Charta Joan. dom. de Oysi ann. 1206. in Chartul. Mont. S. Mart. ch. 23 :
Actum est hoc apud Crevecuer in Camera mea per terram.
P. Carpentier, 1766.
Camera Placitorum pluries memoratur, in Literis Phil. V. ann. 1320. ex Reg. sign. Noster Cam. Comput. Paris. fol. 142. r°.
P. Carpentier, 1766.
Camera Privata, vulgo Chambre privée, Latrina, secessus ; pro ipso sedili foricario occurrit, in Lit. remiss. ann. 1390. ex Reg. 138. Chartoph. reg. ch. 272 :
Se assist sur unes Chambres privées, etc.
Vide Privata.
P. Carpentier, 1766.
Camera Regia nuncupabatur Provincia vel urbs, quæ immediate regi suberat, et fisci proprii erat. Lit. ann. 1369. tom. 5. Ordinat. reg. Franc. pag. 422 :
Nolentes..... secreta ipsius civitatis (Carcassonæ) quæ cara Camera et clavis tocius linguæ Occitanæ et una de principalioribus regni Franciæ existit, pandi nec publicari, etc.
Vide in Camera 3.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Camera Requestarum, apud. D. Brussel de Feodis tom. 2. ad calcem pag. cxxxi. ex Memoriali Cameræ Comput. Paris. fol. 70. ann. 1364 :
Et dicto negotio Dalphinatus completo, dictus dominus Rex surrexit de Camera Requestarum, quæ tunc sibi fiebant, et ivit ad aliam minorem Cameram bene prope.
P. Carpentier, 1766.
Camera Rotunda. Charta ann. 1158. inter Probat. tom. 2. Hist. Occit. col. 568 :
Quæ dona fuerunt peracta in Camera palatii Carcassonæ, quæ vocatur rotunda, quamvis sit quadrata.
P. Carpentier, 1766.
Camera Salis, Locus seu camera reponendo sali, nostris vulgo Grenier à sel. Decretum ann. 1538. ex Tabul. castri de Chissé in Turon. :
Item utilitatem et emolumentum Cameræ salis prædicti loci de Neufoiz per nos noviter erectæ.