« »
 
[]« Cario » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 170b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CARIO
CARIO, Carion, Jus Cariatoris seu illius qui decimas colligebat, easque Cariabat in horreum Decimatoris. Hæc videtur origo Carionis, qui quoniam ex decimis ipsis percipiebatur, dictus est le disme de le disme, Decima decimæ. Ad Majores villarum, quibus cura erat decimarum colligendarum et Cariandarum, sæpe pertinuit, interdum ad Ecclesiam, interdum etiam ad alios, qui nullam forte ponebant operam in decimis Cariandis. Charta Hugonis Abbatis Corbeiæ ann. 1339. Gallice scripta :
C'est assavoir tout sen manoir... en saule, leswis, fourrages de le terre du devant dit Abbé, et il doit herbegier le rente l'Abbé devant dit : et si tenoit le Carion, c'est à dire le disme de le disme, et il le doit acarier, et doit avoir le jour qu'il carie une garbe de past : et se on fait el terroir de Boussicourt lin ou canvre li Maires en a le terrage.
Charta Philippi Comitis Flandriæ et Viromand. ann. 1169. in Tabulario Compendiensi :
De Carione qualis legalis garba ad manum venerit, talem accipiet et non mutabit, nec aliam eliget. Idem quoque Carion per duos annos inter Ecclesiam et Majorem erit.
Charta Petri Majoris de Doulaincort ann. 1244. ex eod. Tabulario :
Notum esse volo, quod cum contentio esset inter dictos Abbatem et Conventum Compend. ex una parte, et bonæ memoriæ Dominum Radulphum fratrem meum quondam Majorem ipsorum de Doulaincort ex altera super Carione grangiæ dictorum Abbatis et Conventus Compendi, sitæ apud Doulaincort : tandem mediantibus bonis viris, etc. Sciendum est igitur, quod dicti Abbas et Conventus Compend. totum Carionem utriusque grangiæ... integre in omnibus proventibus habebunt, mediatores vero et ille qui Carionem ducet... nihil miscebunt cum Carione in præjudicium dicti Majoris. Sciendum etiam quod totum foragium vacuum grangiæ de Doulaincort supradicti Majoris erit præter foragium Carionis... Major autem pastum quem dicebat se habere... cum Carionibus dictarum grangiarum et toto foragio grangiæ.... Abbati quittavit.
Charta anni 1234. ejusd. Tabularii :
Recognoverunt se vendidisse... omnem Carionem quem habebant in grangia de Faverols in quo Carione dicta E. Dotalicium reclamabat.
Altera Officialis Ambian. ann. 1243 :
Contra hujusmodi venditionem non venirent, nec in prædictis de cetero reclamarent, excepto Carione, sicut hactenus habere consueverunt.
Litteræ R. Belvacensis Episcopi ann. 1247. ex eod. Tabulario :
Recognoverunt se permutasse et concessisse Abbati et Conventui Compend. pastum, Carionem, rehautonem, stramen et omnes alios proventus, quos habere poterant in grangia dictorum Abbatis et Conventus.
Aliæ Litteræ Curiæ Ambian. super Carione, palea, etc. grangiæ de Herces ann. 1244 :
Magister Thomas de Bulendio Canonicus B. Firmini... Noverint quod Arnulphus, etc. recognoverunt se vendidisse Abbati et Conventui Compendiensi totum Carionem, totum [] pastum, totum hautonem, totum rehautonem, totum granum et paleam, totam vechiam, totam lenticulam, omnia pisa... et omnia alia quæ habebant.... in grangia dictorum Abbatis et Conventus.
Charta anni 1199. Tabularii Corbeiensis :
Easdem (consuetudines malas) in plena Curia coram hominibus Ecclesiæ quitas clamavit, et in perpetuum guerpivit, Carionem videlicet bladi nostri in Augusto, waignagium terræ S. Petri, garbas deligatas, forragium cujuslibet bladi, pisorum et viciæ.
P. Carpentier, 1766.
In frumento maxime positum hoc jus, quod de manipulis excidebat vel excutiebatur. Charta ann. 1226 :
Je Jehans sire de Cison fas asavore à tous cilz ki sont et ki avenir sont, que je ai vendut às chanoines de sainte Crois de Cambrai toute le disme entirement que je avoie el personage de me vile d'Angheriel, le droite dismes en mes terres, par teil condition que il ont le Karion acaté à moi, que li maires i avoit, et del Karion ne m'ont encor li canoine rien paié.
Vide infra Crientia, Menagium 2. et Redecima.