« »
 
[]« Carrucata » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 191b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CARRUCATA
CARRUCATA, Tantum terræ, quantum uno aratro coli potest in anno, a ploughland dicunt Angli. Matth. Paris ann. 1251 :
Vix duas terræ Carrucatas dignoscitur habuisse.
Charta Balduini Franciæ Cancellarii ann. 1047. apud Hemereum in Augusta Viromand. :
Habetur ergo ibi terra quantum Carrucæ sufficit ad laborandum.
Alia Othonis Comitis Viromand. apud eumdem :
Cum terra arabili, quantum satis est tribus Carrugiis.
Super duabus Carrugiis, in Charta anni 1220. apud Chesnium inter Probat. Hist. Bethun. lib. 3. pag. 110. Charta Henrici Regis ann. 1036. apud Loisellum in Hist. Bellovac. :
Arabilem terram quantum uni Carrucæ per totum annum sufficere possit.
Caruca dimidia, pro Carrucata dimidia, apud Lobinell. tom. 2. Hist. Britan. pag. 207. Terra unius Carrucæ, in Hist. Beccensi MS. pag. 170. ex Archivis ejusdem Monasterii. Carrua pro Carrucata in Polyptych. Fossatens. cap. 5. Charta Henrici V. Regis Angl. tom. 2. Monast. Angl. pag. 968 :
Terra ad unam Carrucam.
Vide Silvestrum Giraldum lib. 2. Itiner. Cambr. cap. 1. Lambertum Ardensem pag. 152. 154. Hist. S. Martini de Campis pag. 330. 366. 408. 509. Spicilegium Acherianum tom. 13. pag. 289. etc. Scriptoribus Gallicis, Caruée de terre dicitur, Littletoni sect. 262. et in tom. 2. Monastici Angl. pag. 214. In Regesto Feodor. Franc. fol. 73 :
Othon de Encre homme tient Charuée de terre à Grosse-forest.
Cujusmodi autem et quotæ quantitatis fuerit apud Anglos Carucata, docet Charta Ricardi I. Regis Angliæ tom. 2. Monastici pag. 107 ;
Et circa locum illum viginti Carrucatas terræ, scilicet unicuique Carrucatæ sexaginta acras terræ, ad perticum nostrum, videlicet viginti quinque pedum.
Apud Edw. Cokum, et in Charta, quæ habetur tom. 2. Monast. Anglic. pag. 25 :
Duodecim Carucatæ faciunt unum feodum Militis.
Fleta lib. 2. cap. 72. § 4 :
Custagia carrucarum sciri poterunt per hanc rationem, ut terræ sint tripartitæ, tunc nonies 20. acræ faciunt Carucatam, eo quod 60. in hyeme, 60. in quadragesima 60. in æstate pro warecto debent exarari. De terris vero bipertitis, debent ad carucam octies 20. acræ computari, ut medietas pro warecto habeatur, et medietas alia in hyeme et quadragesima seminetur.
Charta ann. 9. Ricardi I :
Qui electi fuerant et constituti ad hoc negotium Regis faciendum, statuerunt per æstimationem legalium hominum, ad uniuscujusque carucæ wainagium centum acras terræ.
Vide Hida.
P. Carpentier, 1766.
◊ Sexaginta acris constabat Carrucata [] apud Anglos, ut præter Chartam Ricardi I. a Cangio laudatam, docet Charta Henr. reg. Angl. ex Reg. 155. Chartoph. reg. ch. 375 :
Confirmo abbatiæ S. Mariæ sanctique Laurentii de Belbec duas Carrucatas terræ, scilicet cxx. acras in foresta de Leons.
Apud nos vero quinquaginta arpenta continebat, ut colligitur ex Ch. ann. 1242. in Lib. albo episc. Carnot. :
Statuimus quod majores decimæ dictæ granchiæ, quæ nuncupatur Logia Hodeberti, sint canonicorum de Grandi campo ordinis Præmonstratensium, scilicet duarum Carrucatarum, id est, 100. arpentorum, quando fuerint extirpata.
Vide supra Carruata.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Carucula, Eadem notione. Charta ann. 1184. ex Archivo Sanctimonialium S. Salvat. Massil. :
Quatuor præterea Caruculas terræ ante Joppen juxta flumen sitæ.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Carucata, pro Carruca, Aratrum. Madox Formul. Anglic. pag. 384 :
Et ad capiendum necessaria mea de meremio ad Carucatas, carras, carectas, hercias, attilia et alia minuta pro terris meis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Carucata Boum, Boves jugatorii unam trahentes carrucam. Kennettus Antiquit. Ambrosden. pag. 135. in Donatione Gisberti Basset :
Et pasturam in mea dominica pastura ad tres Carucatas Boum trahentium una cum bobus meis trahentibus.
© École des chartes.