«
3 colum » (par C.
du Cange, 1678), dans
du Cange,
et al.,
Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 417c.
http://ducange.enc.sorbonne.fr/COLUM3
3. COLUM, Glossar. vetus, cap. de Vasis argenteis :
Colum, ἠθμός.
Accensetur vulgo sacris ministeriis, estque vasculum quoddam
subtilissimis foraminibus ab imo fundo perforatum, per quod vinum ex amulis in calicem
refundebatur. Vetus Charta Cornutian. edit. a Suaresio :
Hamulam oblatoriam, Colum,
thymiamaterium, etc.
Ordo Romanus :
Archidiaconus sumit amulam Pontificis
cum vino de Subdiacono, et refundit super Colum in calicem.
Infra :
Archidiaconus... accipiens Calicem ab Acolyto Archidiacono apportet vinum per
Colum, quod sinistra manu Romanus Ordo Archidiaconum auriculari digito ferre jubet
purgandum. Quod utique vas in id opus ex aliquo metallo formatum, in medio sui plurima
quasi acus foramina ad excolandum vinum ostendit, et illud Archidiaconus per totum Missæ
officium in sinistra manu, illo quo prædiximus digito, annulo suspensum portaturus
est.
P. Carpentier, 1766.
◊ Vide Joan. Domin. Aulisii
epistolam inter ejus opuscula. Glossar. Lat. Gall. ex Cod. reg. 7679 :
Colum,
Entonnouer.
Cola. Christianus Arch. Moguntin. in Chron. pag. 384 :
Erant Colæ argenteæ
novem, per quas vinum poterat colari, si necesse fuisset, præter eam quæ attinebat
calici aureo, et hæc aurea erant.
Chron. Laurisham. :
Baccina,
thuribulum, Cola, et ampullæ pondo 8. marcarum.
S. Wilhelmi Constit. Hirsaug. lib. 2. cap. 34 :
Adhuc autem ab Armario Diaconus aliquis illuc dirigitur, et accepta Cola de
manu ejusdem Sacerdotis, sicut et ille de Subdiacono accepit,
etc.
Colatorium, Idem quod
Colum. Papias :
Colatorium, liquatorium.
Idem :
Colum, Colatorium : a colando mustum.
Ordo Roman. :
Archidiaconus sumit amulam Pontificis de Subdiacono Oblationario, et refundit in
calicem super Colatorium.
Alibi :
Gemelliones argenteos cum Colatorio
argenteo et aureo.
Hist. Episcop. Autisiod. cap. 20 :
Colatorium pens.
unc. 2.
Anastasius in Sergio II :
Colatorium de argento, quod in sacro
utitur officio, deauratum unum.
In Benedicto III :
Patenam unam,
Colatorium unum.
In Leone III :
Vasa Colatoria argentea deaurata.
Latini
Colare, dicunt per Colum transmittere. Manilius :
Et colare vagos inductis retibus amnes.
Vide Chartam Philippi Episcopi Bellovacensis ann. 1217. in Hist. Drocensi pag.
244. et Cardinal. Bona lib. 1. Rerum Liturgic. cap. 25. n. 5.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Coltorium, apud Bernardum Monachum in Ordine Cluniac. part. 1. cap. 50 :
Ab uno
Sacerdote cappa induto exhibetur aqua etiam cum argenteo Coltorio,
etc.