« »
 
[]« Prima » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 495b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PRIMA
PRIMA, nempe Hora, seu primum ex Officiis Ecclesiasticis diurnis. Consuetud. MSS. S. Aug. Lemovic. fol. 3 :
Surgant nudis pedibus et eant ad Primam : et Prima dicta eant omnes in claustrum.
Vide Durandum libr. 5. cap. 5. et supra in voce Horæ Canonicæ.
P. Carpentier, 1766.
Prime etiam nostri dixerunt ad notandam horam, qua illud officium in ecclesia decantabatur. Lit. remiss. ann. 1389. in Reg. 136. Chartoph. reg. ch. 279 :
Le lendemain environ demie Prime, pour cause des navreures dessus dittes, ledit Guillaume ala de vie à trespassement.
P. Carpentier, 1766.
Prima Cassadosa, sic fortasse dicta, quod in sacrario seu loco, ubi asservantur Cassæ seu capsæ Reliquiarum, decantaretur. Vide Cassa 3. Charta ann. 1300. ex Tabul. Auriliac. :
Elevatione cujus missæ facta, pulsetur campana pro Prima, diebus quibus non dicitur Prima cassadosa, neque in jejuniis ; et diebus quibus illa Prima cassadosa diceretur, vel esset jejunium, pulsetur dicta campana in elevatione corporis Christi in dicta missa faciendum.
P. Carpentier, 1766.
Prima Levatæ, Hora, qua monachi e lectis surgunt. Ordinat. MS. S. Petri Aureæ-val. ubi de vigilia S. Joan. Bapt. :
Tunc pro Prima non pulsabitur illa esquilla in mane, de qua pulsatur pro Prima de Levée.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Primæ Liber, Qui ad Primam post versiculum Pretiosa legebatur, in quo scilicet martyrologium, necrologium atque ecclesiæ reditus ut plurimum continebantur. Statutum MS. Eccl. Lugdun. :
Sicut authenticata fuerunt ab antiquis patribus omnia scripta, quæ scribuntur in Libro Primæ, et creditur illis scriptis, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Primæ. Legere in primis, Scholas ad Horam Primæ tenere, in Statutis Academiæ Paris. apud Acher. tom. 6. Spicil. pag. 381 :
Item nota, quod quando Magistri in Theologia legunt in Primis, tunc Bachalarii legentes Sententias illis diebus legunt in Tertiis ; alias semper legunt Sententias in Primis S. Jacobi prædicti Bachalarii.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Prima Mensis dicitur Portio canonica, in Epitome Constitut. Eccles. Valent. tom. 4. Concil. Hisp. pag. 162. quod prima die cujusque mensis solvebatur :
Statuerunt servitium quod præstare debent in solvendo vestuarium et Primam mensis Canonicis, etc.
Ibidem pag. 163 :
Debent solvere.... portionem canonicam Prima quaque die sui mensis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Prima Mensis, Eadem ratione dicitur Cœtus Doctorum ad deliberandum de rebus quæ ad Facultatem spectant convenientium.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Prima Sancta, Quid his verbis intelligendum sit docet Johannes de Capella laudatus a Mabillonio in Notis ad Vitam S. Angilberti sæc. 4. Bened. pag. 115 :
Iste Hugo de Chevincourt visitavit feretrum, quod dicimus sanctæ Primæ, id est primitivæ fundationis Ecclesiæ militantis, quia in eodem requiescunt quam plurima corpora sanctorum, Petri, Pauli, Joannis Baptistæ et aliorum Confessorum et sanctarum Virginum.
Nec minus in hanc rem aperta sunt quæ habet Johannes de Flissicuria de Prima S. Petri Monasterii Corbeiensis ibidem pag. 372 :
Quoniam de illo vase quod vulgariter Prima sancti Petri dicitur... quia in eo continentur[] primæ reliquiæ ad sanctum Petrum, id est ad hanc ecclesiam quæ in honore S. Petri fundata est, advectæ ; propterea vas illud Prima sancti Petri, scilicet primo ad S. Petrum, id est primo advectum ad S. Petrum, sive continens primas reliquias ad S. Petrum advectas, cum antea paucæ ut nullæ fuissent, non irrationabiliter appellatur.
P. Carpentier, 1766.
Dici videtur de primitivis seu potioribus Reliquiis. Exstat apud Lehunense monasterium sacra theca, ubi clavus, quo S. Petrus crucifixus fuit, asservatur, in qua sculptum legitur,
C'est la Prime S. Pierre de Lehons en Sancters
. 1572.
P. Carpentier, 1766.
Prima Stulta, Gallice Primes sottes, apud Laudunum appellabatur Prima in vigilia Epiphaniæ, quod eo die Princeps stultorum, ad sonum campanæ pro Primæ officio, conventum suum habebat. Vide infra Princeps Stultorum.
P. Carpentier, 1766.
Prima, Fructuum erogatio, sic fortasse dicta quod ex frugum primitiis vel ad horam Primæ distribueretur. Charta ann. 1274. in Lib. 2. nig. S. Vulfr. Abbavil. fol. 66. r° :
Præcepimus observari quod omnes Primæ ad scolas Abbatisvillæ pertinentes, quæ maxime possunt hora competenti ibidem deferri, de cætero ad corbem sive ad cistam deferantur, et a magistro, vel ab aliquo alio loco ipsius deputato, pauperibus scolaribus fideliter erogentur.... Unde vos requirimus et rogamus quatenus.... velitis parrochianos vestros inducere, ut largius solito scolaribus Primam petentibus,....... manum velint porrigere caritatis.
P. Carpentier, 1766.
Prima Sedes. Vide in Sedes 2.