PROCER, Proceres. In Concilio Toletano VIII. subscribunt Dabila Comes et Procer, et Frolla Comes et Procer. Unde colligitur apud Wisigothos Proceris nomen fuisse dignitatis. Isidoro lib. 9. Orig. cap. 4. Proceres sunt principes civium. Apud Reges nostros ex prima stirpe, Proceres appellabantur aulæ Magnates, Comites. Hinc in Placitis Chlodovei III. editis ab eruditissimo viro Jo. Mabillonio tom. 4. SS. Ord. S. Bened. pag. 618. 619. 620 :

Proinde nos taliter una cum nostris Proceribus constetit decrevisse, etc.

Ubi Proceres iidem sunt qui Optimates interdum in iisdem appellantur. Inde quos Gregor. Turon. in cap. 36. lib. 7. Seniores regni et regni principes appellat, eosdem in cap. 6. lib. 4. nuncupat Proceres et Primos regni. Magnates et primates palatii, in Concilio Toletano XI. can. 5. qui cum Regibus in judiciis Palatinis considebant. Monachus Sangallensis lib. 1. de Carolo M. cap. 34 :

In conspectu serenissimi Regis et Procerum ejus.

Apud Agobardum, Matfredus Procer palatii dicitur, in Epistola ad eumdem, ubi et Minister Imperatoris et Imperii appellatur. Cum igitur Proceres sub principe essent, vocem hanc pro vassallo usurpavit Theganus de Gestis Ludovici Pii cap. 12 :

Eodem tempore venit Bernhardus filius fratris sui Pippini, et tradidit semetipsum ei ad Procerem, et fidelitatem ei cum juramento promisit.

Charta Willelmi Comitis Pictavensis apud Beslium pag. 425 :

Et causam ejus calumniæ querimoniæ ante meos Proceres, qui mecum venerunt simul cum Talemondensibus, judicare ac dissolvere præcepi.

Vide Magnates, Optimates, Princeps, Prior. Cæterum Procerem, in singulari, dixerunt etiam Juvenalis Sat. 8. et Capitolinus in Maximinis ; Procerum, pro procerem, Anso Libiensis in Vita S. Emini n. 3. Proceres, Barons, in Gloss. Lat. Gall. Sangerm.