« »
 
VENDA 1, VENDA 2, VENDA 3, VENDA 4, VENDA 5.
[]« 1 venda » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 8, col. 266b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/VENDA1
1. VENDA, Venta, Vendita, Venditura, etc. Teloneum, quod præstatur pro quibusvis mercibus, quæ in foris ac nundinis venduntur.
Venda. Tabularium Angeriacense fol. 62 :
Illic etiam guerpivit querimoniam, quam faciebat de Venda S. Johannis. Nam prius dicebat debere sibi reddi Vendam ab omnibus, quicunque et undecunque venissent ad mercatum, sive ad nundinas, etc.
Tabularium Burguliense :
Pro incendio, pro teloneo, id est, Venda, etc.
Charta ann. 1092. apud Beslium pag. 496 :
Terram ante ipsam Ecclesiam positam ad burgum faciendum, in quo nec Vendam, nec pedagium, nec aliquam consuetudinem retinemus ; sed ita libere et absolute donamus, ut si habitatores ipsius pagi ad castrum res suas vendere perrexerint, Venditio tantum consuetudinaria ab eis accipiatur, et nulla vis alia, vel injuria, vel tolta inferatur.
Regestum Castri Lidi in Andibus fol. 24 :
De burgo monachorum die mercatus Comitis, vel die feriæ, omnis Venda vel consuetudo hominum monachorum erit Comitis.
Consuetudo municipalis Bellaici in Pictonibus in Regesto Inculism. :
Comes habet Bellaici Vendas et pedagium, et qui retinuerit, de gagio debet 4. sol. sed miles non debet pedagium, neque Vendas.
Tabul. S. Albini Andegav. :
Addo etiam decimas....... Vendarum mearum et censuum et furnilis mei dominici. Vendæ forenses,
apud Baluz. tom. 12. Miscell. pag. 201. Iis adde Acher. tom. 6. Spicil. pag. 458. Instrum. tom. 2. Gall. Christ. novæ edit. col. 88. 285. 334. 344. 444. 468. Marten. tom. 1. Anecd. col. 646. 647. 649. Lobinell. tom. 2. Hist. Britan. col. 260. etc.
Venta. Charta Isenberti Pictavensis Episcopi ann. 1060. apud Chiffletium in Hist. Trenorchiensi pag. 320 :
Ventas etiam, quas Teloneum dicunt, de diversis [] quibuslibet rebus, singulis dominicis diebus, a primo signo, quo vespertina diei Sabbat pulsatur hora, usque ad finem sequentis dominici diei, et eo modo per singulas B. Petri festivitates, et ante festivitatem B. Johannis Baptistæ, die, quæ Mercurii nuncupatur, supradictis monachis liberaliter valde contradidit.
Alia Guidonis Dom. Virgiaci ann. 1169 :
Simul etiam hoc concessimus, ut nunquam in terra mea alicubi ab ipsis fratribus Cisterciensibus Venta, vel pedagium, aut aliqua consuetudo, quæ a sæcularibus solent accipi, requirantur.
S. Bernardus in Epist. 426. tom. 1. col. 377. edit. ann. 1690 :
Statutum est de mercatoribus qui vendunt in domibus suis quod a quindecim in quindecim dies, vel a mense in mensem, teloneario Episcopi Ventas reddent, si quæsitæ ab eis fuerint.
Charta Fundat. Monast. de Aceio :
Gerardus de Strabona dedit Deo et B. Mariæ Accei vendere, emere in foro Strabonæ sine Venta.
Teloneum Episcop. Autissiod. :
De Venta alutarii. Duodena alutarii venditi debet iiii. denarios.
Vide Histor. Virgiacensem pag. 78. Statuta S. Ludovici lib. 1. cap. 58. Ordinat. Reg. Franc. tom. 4. pag. 387. Instrum. tom. 4. Gall. Christ. novæ edit. col. 186. 198. 650. etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Ventæ Redditus, Eodem intellectu, in Charta Communiæ Clarimontis ann. 1248. inter Ordinat. Reg. Franc. tom. 5. pag. 601 :
Si quis redditum Ventæ absportavit, nec sicut jus, persolverit, dix solz tenebitur persolvere pro emenda.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Vanta, in Charta ann. 1299. ex Tabular. S. Benigni Divion :
Item super eo quod petebat nobis idem conventus quatuor libras Viennenses annui redditus pro pitancia facienda quolibet anno in festo Conceptionis B. M. V. percipiendas in Vantis nostris de Divione... Nos de consilio bonorum virorum concordavimus nos unanimiter in hunc modum quod dictæ quatuor libræ quolibet anno super dictis Vantis nostris persolventur.
Vendita. Formulæ veteres incerti Auctoris cap. 45 :
Nullus quilibet de judiciaria potestate vestra, nec Missus noster nulla telonea, nec nullas Venditas, nec rodaticum, nec foraticum, nec pontaticum, et, sicut dixi, nullus quælibet telonea, nec Venditas ejus in nullo exactare præsumatis.
Venditura. Charta Alani Episc. Autisiodorensis apud Sammarthanos :
Si bestia, vel aliquid ibi venditur, Vendituræ sunt Episcopi a duodecim nummis.
Venditio. Tabularium S. Crucis Talemondensis fol. 3 :
Si homo S. Crucis vendiderit bovem, vel vaccam, aut aliquam aliam pecuariam in toto honore meo, non reddat Venditionem, nisi S. Cruci, et ejus Abbati. Si in publico mercato vendiderit, tantummodo ibi Venditionem reddit.
Charta Mathildis Comit. Nivern. ann. 1244. inter Instr. tom. 4. Gall. Christ. novæ edit. col. 103 :
Liberæ sint et immunes ab omni pedagio, leidis, Venditionibus, emtionibus, et ab omnibus exactionibus quibuscumque.
Ventarius, Vendarius, Qui ventas recipit. Charta ann. 1227. apud Perardum in Burgundicis pag. 531 :
Si aliquis pedagium, vel ventas extra villam Sinemuri absque consensu pedagiarii, vel Ventarii, portaverit, 60. solidis emendabit.
Alia Aimerici Vicecomitis Castri Airaldi ann. 1109. ex Tabular. S. Dion. de Valetta :
Ut neque ego, neque successores mei, neque præpositus, neque Vendarius, neque telonearius, neque portarius, sive aliquis ministrorum nostrorum imponant eis bellum, sive igniti ferri judicium, [] aut aquæ, sine legitimo testimonio.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Eadem, ut videtur, notione vox Ventier occurrit in Litteris ann. 1348. inter Ordinat. Reg. Franc. tom. 3. pag. 250. et Vendier, in Charta Geraldi Abbat. Angeriac. ann. 1385. ex Chartul. ejusd. Monast. :
In festo O. SS. debet prior de Muronio carnes unius bovis, prior de Neyriaco carnes unius bovis,... li Vendiers dimidium bovem, prior de Carboneriis dimidium porcum.
© École des chartes.
[]« 2 venda » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 8, col. 267a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/VENDA2
2. VENDA, Venditio, Quod præstatur domino feudali pro distractionis seu venditionis prædii facultate. Consuetudines Bellaici in Pictonibus ex Regesto Inculismensi :
Debet reddere de nummis illis Vendas domino feudi ; sed mutagium debet esse burgensium.
Tabularium Vindocinense Thuanum Ch. 20 :
Ipsius terræ Vendas sex solidos et 8. denarios Archembaldus Præpositus recepit.
Charta Fulconis Comitis Andegavensis ex Tabulario Bellilocensi :
Quicunque autem infra prædictum alodum aliquid vendiderit, cujuscunque ordinis aut dignitatis sit, Vendas vel costumas persolvet secundum consuetudinem loci.
Charta Edwardi I. Reg. Angl. ann. 1289. apud Rymer. tom. 2. pag. 425 :
Ita quod quilibet prædictorum... ad solvendum pro rata sporlani in mutatione domini, ex utraque parte, et etiam Vendas seu acceptamenta, si contingat vendi aliquam medietatem de rebus prædictis... teneatur.
Libertates Oppidi Fezensagueti ann. 1294 :
Non debent habere seu recipere Vendas pro laudimio venditionis.
Libertates Vicecomitatus Leomaniæ :
Que tot gentiu posca vendre et alienar de sos bens, ou à lui plaira, sens pagar Vendas, ni acaptes, ni nul autre degat, etc.
Libertates Villæ de Perusa ann. 1260. apud Thomasserium lib. 1. de Consuetud. localib. Bituric. cap. 66 :
Qui sa meson vendera, dera de 20. sol. 12. den. de Vendes, etc. Ventes,
in Consuetudinibus municipalibus passim. Vide Laudes in Laudare 4. et Muta 2.
Venditio, Eadem notione. Tabularium Majoris Monasterii Ch. 32 :
Et quia emptio sua erat, poterat eum dare, cui volebat, sine ulla contradictione. Sed quia census molini ipsius Nihardi erat, justum erat, ut inde Venditiones haberet, quas et in eodem placito recepit.
Charta Theobaldi Episc. Ambian. ann. 1175. in Tabular. Eccl. Ambian. :
Si de possessore ad alium possessorem possessio transierit, dabunt de Venditione de singulis solidis unum denarium.
Tabularium Vindocinense Ch. 63 :
Pro Venditionis auctoramento auri unciam unam accepit.
Litteræ Philippi Aug. Reg. Fr. ann. 1186. tom. 4. Ordinat. pag. 15 :
Eorum quilibet res suas, si vendere voluerit, vendat ; et redditis Vendicionibus suis, etc.
Charta Philippi V. Regis Fr. ann. 1310. pro Libertatibus Oppidi Bastidæ in Petragoricis, ex 47. Regesto Tabularii Regii n. 38 :
Item de quolibet solo de quinque cannis vel ulnatis lato amplitudine, et 12. in longitudine, habebimus ex denariis, obliarum tantum et secundum magis et minus in festo omnium Sanctorum, et totidem de accaptamento in mutatione Domini ; et si vendatur, habebimus ab emptore Venditiones, scilicet duodecimam partem pretii, quo vendetur.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Ex his aliisque colligitur vocibus venda et venditio idem sæpius significari, tametsi aliquando distingui videntur, ut in Charta Hervei Trecensis Episcopi ann. 1211. ex Chartul. Campan. fol. 170 :
Dedit etiam ei octo libratas census... cum laudibus et ventis et Venditionibus[] et cum justitia pertinente ad censum.
Ubi haud scio an idem sit quod Venterolles in Chartul. Latiniac. fol. 242 :
Quiconques vent terres, heritaige ou possession en la terre S. Pere, conté et seigneurie de Laigny, il doibt pour chacune livre vingt deniers Tournois et l'acheteur autant pour lots et ventes ; et si le vendeur a argent franc, sont deubz en oultre Venterolles.
Charta ann. 1520. ibid. fol. 247. v° :
Ceste prinze faicte tant moiennant douze deniers Tournois de menu cens portant loz, ventes, Venterolles, saizines et amendes quant le cas y escherra.
Hæc confer cum Glossario Juris Gallici v. Venterolles.
Vendida. Pactum inter Raimundum Guillelmi Episcopum Nemausensem, et fratrem ejus Bernardum Guillelmi ex una parte, et Guillelmum D. Montispessulani ex altera ann. 1103. 9. Kl. Febr. :
Ab hac die in antea non erit factus furnus in toto Montepessulano, nec in domo, nec in terra, in qua dominus Montispessulani habet censum, vel Vendidam sine consilio Domini Montispessulani.
Vendedam edidit D. Brussel tom. 2. de Usu feud. pag. 728. Charta ann. 1113. inter Probat. tom. 2. novæ Hist. Occitan. col. 388 :
In quo (furno) habebat Bernardus Vendidas suas, si venderetur, et concilium, si impignoraretur.
Charta ann. 1253. ex Tabul. S. Andr. Avenion. :
Volunt præterea quod dictum monasterium seu ecclesia dicti loci habeat in tota dicta villa seu ejus territorio Vendidas, laudimia omnium rerum venalium seu quarumcumque possessionum.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Vendita, Eodem intellectu, in Charta ann. 1182. ex Chartul. Vallis B. M. diœc. Paris. :
Guido de Meri (habuit) iv. lib. pro suis Venditis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Venta, Pari significatu. Charta ann. 1250. ex Tabul. S. Clodoaldi :
Ipse et successores ejus tenebant imperpetuum prædictas vineas ad opus capellaniæ prædictæ et nunc in manu mortua,... ita tamen quod quilibet successorum suorum... solvet nomine Ventarum seu revestituræ dictis Decano et Capitulo xvi. solidos Paris.
Ibidem :
Salvis tamon dictis Decano et Capitulo Ventis, si res prædictas vendi contingat et laudationibus... quæ competit eis ratione censivæ secundum consuetudinem Franciæ.
Charta ann. 1252. ex Tabul. S. Nicasii Rem. :
Item habebit investituras et Ventas ratione fundi.
Charta ann. 1041. ex Tabul. Trenorchiensi :
Ipse dominus (Abbas) percipiet banna, Ventas et laudimia.
Adde Hist. Paris. Lobinelli tom. 5. pag. 698. col. 2.
© École des chartes.
[]« 3 venda » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 8, col. 267b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/VENDA3
3. VENDA, in re forestaria. Charta Henrici Dom. de Soliaco et Aanoris Comitissæ Drocarum ann. 1240 :
Item sciendum est, quod Venda, quam fecit Comitissa uxor nostra, mater dicti Joannis Odoni Fletart de nemoribus de Sorel remanet nobis ; et Venda, quam ipsa Comitissa facit de hajes de Beu, et Venda, quam fecit Dionysio de Bosco Regis, et sociis suis remanet nobis similiter libere et quiete. Levata tamen venda de Sorel et de Beu, et Venda facta dicto Dionysio et sociis suis, omnia illa nemora, quæ pertinent ad Castellaniam de Drocis, nobis et dicto Johanni communia remanebunt... Poterimus etiam vendere partem dictorum nemorum nos et dictam Comitissam contingentem, loco et tempore, quando nobis viderimus expedire, et dictus Johannes debet laudare Vendam factam a nobis, nec contra ipsum veniet ullo modo.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Ubi Venda est Venditio seu cæsura cæduæ silvæ, Gall. Vente, vel Coupe [] de bois, ut Venta in sequentibus. Charta ann. 1230. ex Chartular. Campan. fol. 360 :
Nec nos dimittemus propter hoc Ventam nostram in nemore quod fuit defuncti Hugonis de Cornillon ; sed durabit dicta Vanta nostra ab instanti festo S. Remigii in duodecim annos completos ; nec nos poterimus aliam Ventam facere in grueria dicti Comitis, vel in nemore magno sito intra fossata terminalia abbatiæ nostræ infra decem annos dictæ Ventæ dom. Comitis supradicti, nisi infra illos decem annos contigerit dictum Theobaldum Comitem amovisse illam quartam nemoris.
Charta Auberti Abbatis Castricii ann. 1239. ibid. fol. 342. col. 2 :
Habebimus plana pascua in dictis nemoribus dom. Regis Navarræ, excepto panagio et Venta nemoris quæ, quando scinditur, durat per quinque annos ad usus terræ suæ.
Testam. Philippi Comit. Bolon. ann. circ. 1235. apud Marten. tom. 1. Anecdot. col. 988 :
Et vendantur per successores meos tali modo quod non uxor mea nec heredes mei possint aliquid vendere in prædictis nemoribus, donec dicti executores perceperint integre in Ventis factis de dictis nemoribus summam supradictam.
Charta S. Lud. Reg. Fr. ann. 1249. ibid. col. 1043 :
Præterea dedi et concessi in puram eleemosynam pro abbatia prædicta fundanda duo millia librarum Turonensium, quas assigno super Ventas omnium nemorum meorum de S. Aniano, et de tota castellania, volens et præcipiens quod prædicta nemora ponantur in Ventam, etc.
Charta ann. 1390. ex Tabul. Sangerm. :
Deinde ibunt super locis contentiosis ad dictam Ventam faciendam.
Hinc Ventiers dicuntur Saltuarii emtores. Charta ann. 1577. tom. 2. Chartul. Gemetic. pag. 58 :
A la charge dudit bois bien et deument user, vuider et nettoyer à telles et semblables charges et sujections que les marchands Ventiers de ladite forest ont accoustumé user leurs Ventes.
Vide Vendere.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Venditio, Eadem notione. Charta ann. 1255. ex Tabul. B. M. de Josaphat :
Concessimus totum jus quod habebamus in tertia parte Venditionum nemoris de bosco S. Martini in territorio de Fresneio Comitis.
P. Carpentier, 1766.
◊ Unde Venditor, qui silvam cædit, in Charta S. Ludov. ann. 1246. ex Tabul. S. Albini Andegav. :
Cum gentes nostræ forestam Valleiæ in illa parte, quæ ballivia S. Remigii dicitur, vendiderint, et abbas et monachi S. Albini Andegavensis ad præsentiam nostram accesserint super hoc conquerentes et asserentes, quod in illa parte forestæ usagium suum habent ; nos Vendam cessare et Venditores exinde jussimus amoveri.
© École des chartes.
[]« 4 venda » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 8, col. 267c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/VENDA4
4. VENDA, Charta clientelaris professionis, a domino feudi, Vendis acceptis, approbata, in qua feudi limites et conditiones declarantur, vel ejusdem Chartæ ad causæ probationem exhibitio. Arest. Parlam. ann. 1331. in Reg. 69. Chartoph. reg. ch. 96 :
Dicebat dictus miles possessionem certorum jurium et deveriorum certorum locorum rivagii maris, de quibus locis Venda facta fuerat.... Dicto milite petente dictas altas voariam et justitiam dicti burgi villæ d'Esnaude, prout inde mostra seu Venda facta fuerat.
Vide Venda 2.
© École des chartes.
[]« 5 venda » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 8, col. 267c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/VENDA5
5. VENDA, Quidquid pecunia emitur, Cibaria, quæ venduntur. Leg. Alph. III. reg. ann. 1251. tom. 1. Probat. Hist. geneal. domus reg. Portugal. pag. 53 :
Item quicumque ambulaverit et venerit ad aliquem locum, ubi ei noluerint dare Vendam, vocet duos homines bonos, qui [] apprecientur illud, quod voluerit comparare pro ad comedendum, etc.
© École des chartes.