Annulus Aureus, quem tradere, et a servitute liberare idem erat. Qui enim annulis utebantur aureis, ii censebantur ingenui. Charta Maximiliani I. Romanorum Imperatoris pro Republica Lucensi, apud Ludewig. tom. 4. pag. 323 :

Item confirmare privilegia, creandi Tabelliones, legitimandi, faciendi Milites, restituendi minores ac majores ex juxta causa, adoptandi, emancipandi, manumittendi servos, restituendi natalibus, jusque Aureorum Annulorum concedendi.

Annulo aureo non liberi sed nobiles insignes erant. De traditione per annulum aureum vide infra in voce Investitura.

Annulus de Junco. Constitutiones Ricardi Episcopi Sarisberiensis ann. 1217. cap. 55 :

Nec quisquam Annulum de Junco vel quacumque vili materia, vel pretiosa, jocando manibus innectat muliercularum, ut liberius cum eis fornicetur : ne dum jocari se putat, honoribus matrimonialibus se astringat.

Huc spectat quod scribit Brolius lib. 1. Antiquit. Parisiensium pag. mihi 69. eos qui in foro Ecclesiastico, ob illicitam antea initam copulam, Officialis judicio matrimonium invicem contrahere coguntur, in ædem S. Marinæ sacram deduci, ibique Curione Annulo Junceo, seu ex palea confecto desponsari.

Annulus Piscatoris. Sigillum quo Romanorum Pontificum Brevia obsignantur. Tribus uti solent Sigillis, Annulo Piscatoris quo Brevia Apostolica in cera rubra : Bulla plumbea, qua privilegia et Litteræ Cancellariæ ; et Signo quo Bullæ consistoriales muniuntur. Annulus Piscatoris dicitur, quod illo S. Petrus qui piscator erat, primus usus fuisse a vulgo existimetur : at revera quod ejusdem divi piscatoris imaginem insculptam habeat. Vox ante 400. annos minime nota. Vide Hierolexicon Macri. Greg. Tolosani Syntagma juris lib. 15. cap. 3. Gerardum von Mastric. Hist. juris Eccles. § 402. Regestum Cancellariæ Imperii sub Ferdinando II.

Annulus Palatii. Apud Leodienses sic vocatur Curia, seu Jurisdictio Fpiscopalis, adeo ut provocare ad Annulum Palatii idem sit atque appellare ad Episcopum. Chron. Cornelii Zantfliet ad ann. 1406. apud Marten. tom. 5. Ampliss. Collect. col. 369 :

Favebant sæpedictis iniquitatis alumnis alii in populo præeminentiores... qui sociata sibi multitudine furenti, in crastino jus Episcopale, quod provocatio ad Annulum Palatii dici solet, infregerunt ; et ne quisquam propter qualescumque enormes excessus ad illum appellari posset ex oppidis et villagiis totius patriæ vetuerunt.

Ibid. ad ann. 1422. col. 414 :

Quibus contra juris regulam paratis centum et quadraginta duo principaliores oppidi ad Annulum Palatii ab Episcopo legitime sunt citati.

Vide Haltausii Gloss. Germ. voce Ring, col. 1549. Grimmii Antiq. Jur. Germ. pag. 747.

Annulus Pontificum, Prælatorum : Quem scilicet deferunt in symbolum Ecclesiæ ab iis desponsatæ, cum, ut ait Joannes Citrius, τῶν ἐϰϰλησιῶν προστάται νύμφιοι appellentur, carpens scilicet Michaëlem Cerularium Patr. Constantinopol. in Epist. ad Petrum Antiochenum, damnantem Latinos Episcopos, ὼς δῆθεν γυναῖϰας τὰς ἐϰϰλησίας λαμϐάνοντας τὸν ἀῤῥαϐῶνα φέροντας. Vide præterea Demetrium Chomatenum Bulgariæ Archiepiscop. in Responsis pag. 318 et 321. Juris Græco-Romani. Chronicon Mauriniacense, lib. 3 :

Ipsos quoque Annulos, in quibus ad ipsos (Episcopos) pertinens Ecclesiæ desponsatio exprimitur, sine respectu misericordiæ abstulit.

Charta Joannis Archiepisc. Capuani ann. 1301 :

Item Annulum unum Pontificalem de auro magnum. Item quemdam alium Annulum de auro.

De annulo Episcopali vide Honorium Augustod. lib. 1. cap. 206. Innocentium III. lib. 1. Epistol. pag. 329. Durandum lib. 3. Ration. cap. 14. et Domin. Georg. Rhodiginum, qui lib. 1. de solemni missarum celebratione a Rom. Pontifice cap. 28. num. 2. edit. 1731. hæc paucis, sed dilucide pertractat. Hoc unum cum viro erudito observo, Annulum in dextram episcopi manum immitti, ad discrimen inter annulum episcopalem et annulum pronubum, uti notatur in Pontif. MS. Lyrensis monasterii ann. 600. apud Marten. de Ant. eccl. rit. part. 2. lib. 1. cap. 9. pag. 618.

Annulus Plumbeus, Quo episcopi ad subsignandas Chartas interdum usi sunt, ut testatur Charta ann. 988. apud Murator. tom. 1. Antiq. Ital. med. ævi col. 1014 :

Et in qua ipse archiepiscopus manu propria scripserat, sicut ibidem esse videtur, quæ legitur Bene Valete, et ab Annulo ejus plumbeo sigillata est

. Ubi Annulus nihil aliud forte est quam sigillum. Liceat huc revocare, ut oblivioni subripiatur, ex eod. Murator. ibid. tom. 5. col. 507. celebrem ritum, qui proximis tandem, ipso teste, temporibus exolevit :

Ubi novus, inquit ille, Pistorii episcopus civitatem primum ingrediebatur, universo clero ac populo stipatus, solenni pompa deducebatur ad templum sactimonialium S. Petri Majoris. Spectabatur ibi paratus dapsilis lectus, quem sedis loco petebat antistes. Tum abbatissa, quæ effracto claustri muro in sacram ædem cum universis monialibus prodierat, ad sinistram episcopi et ipsa super lectum assidebat. Exinde a præsule ejusdem abbatissæ digito Annulus pretiosus inferebatur, desponsantis ad instar, et pastoralis etiam baculus dexteræ illius paulisper dimittebatur. Atque his peractis, procedebat ad cathedrale templum episcopus, abbatissa regrediente cum suis virginibus ad consueta penetralia cœnobii.

Annulus Lignorum, Quo ligna scilicet mensurentur. Continuat. 2. Nangii pag. 121. col. 2 :

Annulus lignorum, qui antea pro duobus solidis dabatur, nunc pro unius floreni pretio venditur.

Annulus Regius, quo Reges utebantur ad subsignanda Diplomata. Agobardus lib. de Insolentia Judæorum :

Quos indiculos, licet ex sacro nomine vestro recitarentur et vestro Annulo essent signati, nullatenus tamen credidimus ex judicio vestro tales prodiisse.

Faustus in vita S. Mauri de Theodeberto Rege :

Vocans Ansebaldum qui scriptionibus regalium testamentorum præerat, præcepit ei, ut antequam de monasterio egrederetur testamentum de iisdem scriberet rebus, ac de Annulo Regis, regali firmaret more.

Theganus de Ludovico Pio cap. 19. de villis regiis :

Fidelibus suis tradidit eas in possessiones sempiternas, et præcepta construxit, et Annuli sui impressione cum subscriptione manu propria roboravit.

Hugo Flaviniac. in Chron. pag. 107 :

Aliaque quam plurima quæ chartis manu propria inseruit, quas Regis Annulus roboravit.

Hinc formula vulgaris omnibus ferme Regum et Imperatorum Diplomatibus adscripta :

Et ut inviolabilem obtineat firmitatem, manu propria subterfirmavimus, et Annuli nostri impressione signari jussimus.

Annulum Transmittere, seu annulo misso aliquem accersere. Lex Bajuvar. tit. 2. § 14 :

Si quis jussionem Ducis sui contempserit, vel signum quale visus fuerit Dux Transmittere, aut Annulum, aut sigillum, si neglexerit venire, etc.

Vide Theophylactum Simocatt. lib. 8. cap. 11.

ANNULUS TYPARIUS, SIGNATORIUS