« Conca » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 475a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CONCA
« 1 concha » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 477a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CONCHA1
1. CONCHA, Labrum, vas concavum, ac superius patulum instar conchæ. Vetus Interpres
Juvenalis Sat. 3 :
Pelves, Conchas, in quibus pedes lavant, ut vasa fictilia, ποδόνηπτρα.Paulus lib. 3. Recept. Sentent. :
Delphicæ, pelves, Conchæ, aquimanilia, etc.Ennodius :
S. Hieronym. Epist. 2. de Vita Clericorum :Parturit unda sitim, quam splendens Concha ministrat.
Baccarumque succum non calice bibere, sed Concha.Hist. Beccensis MS. pag. 340. in Archivis ejusd. monasterii :
Fecit et aquæductum per quem adduxit fontem pulcherrimum de longinquo, qui per officinas monasterii dividitur, et Concham eleganti opere jussit effodi ad recipiendum aquam, tectumque desuper ædificari.Hic agi de majori labro seu cratere, Gall. Bassin, nihil necesse est moneam.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Conqua, Eadem notione. Ceremoniale MS. B. M. Deauratæ Tolos. : Et in Mandato pauperum debet providere Hospitalerius Deauratæ de aqua calida et de aqua frigida pro temperando, et de Conquis et bacinis, etc.
Concha vero recensetur vulgo inter vasa ac ministeria sacra, cujus varii fuere usus.
Anastasius Bibl. in Paschali PP. :
Pariterque et Concham ad spongiam pro nocturnis diligentiis ibidem ex argento constituit.Vide pag. 26. 28. 32. etc. Chronicon Casin. lib. 3. cap. 57 :
Concham argenteam cum aquimanili suo.Lib. 4. cap. 90 :
Conchas duas librarum 8. etc.Bernardus Monach. in Consuetud. Cluniac. MSS. cap. 37 :
Urceus argenteus cum Concha argentea.Rursum occurrit in iisdem Constitut. editis part. 1. cap. 52. Idem Bernardus MS. cap. 56 :
Candelabrorum pateras ac cereorum Conchas diligenter abradat.Hariulfus lib. 2. Chron. Centul. cap. 10 :
Concha argentea major cum imaginibus argenteis una.Lib. 3. cap. 3 :
Conchæ argenteæ pendentes duæ,scilicet lucernarum vel candelabrorum. Κρατῆρας vocat Paulus Silentiarius in Descriptione S. Sophiæ. Testamentum Guillelmi Raymundi Comitis Ceritaniæ ann. 1095. in Appendice Marcæ Hispan. col. 1195 :
Item dimitto ad retabulum S. Michaelis restaurandum meam Concam, et ad tabulam S. Martini meas copas et cifos.Concilium Eliberit. can. 48 :
Emendari placuit, ut hi qui baptizantur, nummos in Concham non immittant, ne Sacerdos quod gratis accepit, pretio distrahere videatur.Conchæ ad Baptismum meminit etiam Chronicon Petri Regis Aragon. editum a Michaele Carbonello, lib. 1. cap. 2 :
E per ço en la dit dia nos nos batejaren en la cambra en una Concha. Cum Concha, aut cum manibus infanti in infirmitate posito aquam super caput fundere, et sic baptizare,in Responsis Stephani II. PP. cap. 12.
Conchæ ad Chrisma. Testamentum Riculfi Episcopi Helenensis :
Candelabros cum argento 4. Conchas æreas 2. ad Chrisma conficere, etc.Vide Sacramentarium S. Gregorii Magni pag. 71. 73. edit. Menardi.
P. , 1766.
◊ Glossar. Provinc. Lat. ex
Cod. reg. 7657 : Conca, Prov. pellivium ad pedes abluendos et sordes colligendas.Ordinar. Rotomag. Ms. ubi de lotione pedum in Cœna Dom. :
Debet dominus archiepiscopus facere distribui cuilibet canonico præsenti... unam Concham, Gallice gatte, unam olam terræ.Conque, eadem notione, in Ch. ann. 1543.
« 2 concha » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 477b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CONCHA2
2. CONCHA, Navigii species in Conchæ formam efficta, ut sunt
Gondolæ Veneticæ. Epistola Jacobi Regis Aragoniæ ad Carolum Regem Franc. ann. 1326. tom. 8. Spicilegii Acheriani :
Quædam navis seu Concha, cujus erat ductor sive patronus Bernardus de Ilario.Caresinus Scriptor Venetus ann. 1378 :
Destinatis quampluribus usseriis, seu galeis grossis, Conchis, aliisque navigiis, etc.Chronicon Petri Regis Aragon. edit. a Mich. Carbonello, lib. 1. cap. 12 :
Encara hic venguer en altres navilis, e moltes naus, e Quoques, e vexeills de la ciutat de Valencia.Cap. 14 :
Parti donchs le Senior Infant.... en la Quoqua d'En Bernart, etc.Etiamnum nostri Picardi Coquets, Occitani Conquo, vel Conco vocant vasa lignea in quibus eluuntur panni linei, instrumenta escalia, etc.
P. , 1766.
◊ Cangii mentem minime hic
assecutus est Muratorius, cum in Antiq. Ital. med. ævi tom. 2. col. 526. scribit vocis
Conchæ significationem eo loci depravate exhiberi, quasi inter minutas cymbas
esset computanda : nam Concharum formam, non earum magnitudinem Cangius exprimere
voluit. Cocham vero vel Coccham scribendum esse non ausim cum Muratorio
definire : non aliam equidem opinor esse navigii speciem ; sed frequentius occurrit
Concha, quam ut amanuensis oscitationi tribuam. Vide supra Coccha et
Cocha 2.« 3 concha » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 477c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CONCHA3
3. CONCHA, Mensuræ frumentariæ species, quæ in Consuetudine Bayonensi tit. 23. art. 9.
quinquaginta quatuor librarum esse dicitur. Adde tit. 22. art. 2. tit. 23. art. 3. et
Consuetud. Solensem tit. 10. art. 7. tit. 16. art. 7. Historia Abbatiæ Condomensis pag.
473 :
Quatuor Conchas tritici, totidem sextarios vini.Pag. 483 :
Hæc terra sita est in Cirisol, mensura decem Concarum.Chartarium Ecclesiæ Auxitanæ MS. Bibl. San-Germanensis :
Et xiiii. Concas de frumento dedit similiter Sanctæ Mariæ.Scribitur Conqua in exemplo supra relato in voce Bladeria. ¤
In comitatum de Basades, ecclesia de Escolt, cum duos mansos, cum quartum et censum ii, multones et octo panes et octo Conchas de civada. (Cartular. Conchar. Ruthen. p. 286, XI sæc.)Hinc
Concada Terræ, Modus scilicet agri conchæ frumenti reditus. Historia Abbatiæ Condomens. pag.
491 :
Et unam Concadam terræ in pago sancti Gorgoni, quæ reddit 12. Concas tritici.Pag. 476 :
Dedit B. Petro... unam Concadam de terra et dimidiam, et unam cartaladam ad Fontem de Pisol, etc.Pag. 480 :
Dedit... Concadas terræ, et æstimante una denariata de vinea pro salute animæ suæ.Adde pag. 491. 496. et vide Concada et Conchata suis locis.
« 4 concha » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 477c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CONCHA4
4. CONCHA, Pars ædis sacræ, in qua scilicet sacra mysteria peraguntur, et ubi stat altare ;
sic dicta, quod qua parte est θυσιαστήριον, seu βῆμα, quidam in hemicylindri formam effingatur recessus, qui
superne in Conchæ figuram clauditur. Paulinus :
Totum vero extra Concham Basilicæ spatium alto et lacunato culmine geminis utrinque porticibus dilatatur.Sed de Conchis ædium sacrarum, pluribus egimus in Descript. S. Sophiæ num. 50.
« 5 concha » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 477c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CONCHA5
5. CONCHA, Sepulchrum in formam Conchæ constructum. Cardinalis Aragonius in Vita
Innocentii II. Papæ apud Murator. tom. 3. pag. 434. col. 2 :
Moritur et in Lateranensi Ecclesia in Concha porphyretica sepelitur.Bernardus Guido in eadem Vita ibid. pag. 436. col. 2 :
Defunctus est Romæ ... et in Ecclesia Lateranensi honorifice tumulatus in Concha porphyretica, miro opere constructa.
« 6 concha » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 477c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CONCHA6
6. CONCHA. Charta Willelmi Aquitanorum Ducis c. ann. 1137. apud Sammarthanos in Abbatibus
Angeriac. :
Dono et concedo... quidquid in Concha de Esnenda habebam, cum omni libertate et sine aliqua mala consuetudine. Hæc enim Concha tenet a cruce, quæ est in via usque ad portum Savarici, et in eadem Concha molendina, piscatorias, vel aliud quodlibet ædificium, etc.Nescio an utrobique Comba legi debeat. Vide Comba 2. Vasconibus, locus declivis.
L. , 1883–1887.
◊
Concas III. eramentias. (Thesaur. eccl. Claromont. an. 980, mus. arch. dep. p. 40.)