« »
 
[]« 2 cortis » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 588a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CORTIS2
2. CORTIS, Curtis, Atrium, impluvium ædificiis cinctum, nostris, Court. Monachus Sangallensis lib. 2. de Carolo M. cap. 31 :
Pauperes pannos jucundissime dealbati Kyrie eleison Ludovico beato per latissimam Curtem, vel Curticulas Aquarum Grani, quas Latini usitatius Porticuum nomine vocant, usque ad cœlum voces efferrent, etc.
Hariulfus lib. 3. Chronici Centul. cap. 1 :
Jussit portari in suæ domus atrium, quod vulgus Curtem dicit, et ut fieri assolet, ante januam jactari.
S. Eulogius lib. 2. Memorial. Sanctor. cap. 8 :
Quadam nocte per contiguum infra Cortem domui hærens tugurium, celsum parietem, Deo juvante, scandens, etc.
Eckeardus junior de Casib. S. Galli cap. 10 :
At equus exaltanter eum gestans, in postem valvarum Curtis hominem... impegit.
Curtis Monasterii, apud Joannem Diac. lib. 4. de Vita S. Gregorii Magni cap. 97. id est, clausura, uti Cortis appellatur in Lege Salica tit. 8. §. 1. ubi Pactus Legis Salicæ habet clausuram. Vide Curia.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Cortis Coenobii. Miracula S. Bercharii Abb. inter Acta SS. Benedict. sæc. 2. pag. 853 :
Fidelissimus Dei Abbas Berengerius audiens quosdam a partibus Tullensium volentes cupiditate prædæ et spoliorum effringere istud Monasterium, indixit ut ipsa Cortis Cœnobii valide muniretur, et vigiles ipsam circumeuntes [] omni nocte insisterent.
Rursum occurrit ibi pag. 857.
Curtis Clausa. Charta Alaman. Goldasti 60 :
Hoc est, casa cum casalibus, Curte clausa cum omnibus officinis ejus.
Ch. 64 :
Curte clausa, aliisque ædificiis, etc.
Vita Burchardi Wormaciensis Episcopi :
Curtim suam muro, civitatem instar castelli circumdedit.
Vide Grimmii Antiq. Juris German. pag. 534. not. Polypt. Irminon. Br. 13. B. Guerardo pag. 131 :
Faciunt clausuras ad ortum, ad Curtem, ad messes.
Ibid. sect. 1. pag. 132 :
Claudunt de tunini perticam 1. in Curte dominica et claudunt ad messes perticas 8.
Ibid. sect. 64. pag. 143 :
Claudit in Curte dominica de tunino parietem 1. ad messes perticas 4.
Cortina, Curtina, Minor Cortis, seu rustica area, quæ muris cingitur :
Cortis clausa
, in laudatis Chartis Alamannicis Goldasti 60. et 64. Vetus Notitia apud Ughellum tom. 5. pag. 1538 :
Domuncula minor cum Cortina, vinea, etc.
Paulus in Vita S. Hilarii Abbatis Galeatensis n. 8 :
Antequam ad Cortinam ipsius Monasterii ingrederetur, etc.
Charta ann. 1210. apud Guichenonum in Bibl. Sebusiana cent. 1. cap. 78 :
Cum terris, Cortina, justitiis, pedagiis, albergiis, etc.
Tabularium Casauriense :
Concambiavi Curtinam meam de terra et vinea sub ipsa curtina cum ficariis super se habentem.
Thwroczius in Salamone cap. 52 :
Milites autem Ladislai agmina Salomonis tanquam in Cortinis concluserunt.
Paulus in Vita S. Hilarii Abbat. n. 8 :
Antequam ad Cortinam hujus Templi accederet, etc.
P. Carpentier, 1766.
Hinc Cortina appellari videtur pars ecclesiæ lateralis, in Necrol. MS. eccl. Paris. ad 6. Aug. circa ann. 1270 :
Centum libras Paris. ad opus Cortinarum, quæ de novo sunt inceptæ in ecclesia Parisiensi.
Inde murorum loricæ, seu prominentes urbium muri, Cortinæ appellari videntur nostris, quod iis veluti Cortes incingantur ; Cortes enim rotundæ sunt, ut ait Varro in Origin. Unde Cortinæ, seu Tripodis Apollinis, etymon accersit Jos. Scaliger, etsi Varro et Servius aliter censeant. Anna Comnena lib. 11. Alexiad. pag. 309. Κορτίνας vocat muros urbis, seu loricas, inter binas turres :
Τοὺς πύργους, ϰαὶ τὰς μέταξι ϰορτίνας σφίσιν αὐτοῖς διενείματο.
Synod. Romana sub Silvestro PP. cap. 1 :
Quoniam bonum est ut fixas Cortinas habeat Ecclesia, ut regia Ecclesiæ non vacillet, sed sit firma, et claudat ostium propter persecutorem.
Hist. Dalphin. tom. 2. pag. 104. col. 1. in Instrum. ann. 1300 :
Dominus R. infra Cortinas dicti Castri constitutus in præsentia nobilis Domicelli, etc.
Neque aliunde petenda origo Cortinarum, seu velorum, vel aulæorum, quibus altaria clauduntur apud Christianos, atque adeo lecti ipsi nostrates. Ebrardus Bethun. in Græcismo :
Velum Cortina, velum Tectura vocatur.
Alibi :
Aulæ dicuntur Aulæa : Petasmata Templi :
Cortinæ Thalami : Velaria, vela Theatri.
Iso Magister in Gloss. : Aulæa, proprie Umbhang, ab aula Attali Regis dicta, proprie Cortinæ. Auctor Breviloqui :
Cortina est ornamentum Ecclesiarum, vel tabernaculorum, sicut vela depicta, quæ in lateribus altarium suspenduntur, ne Sacerdos aspectu circumstantium confundatur.
S. Augustinus lib. 2. Quæst. super Exod. cap. 174 :
Αὐλαίας, quas Græci [] appellant, Latini Aulæa perhibent, quas Cortinas vulgo vocant.
S. Hieronymus lib. 1. in Lamentat. Hierem. cap. 2 :
In tentorii nomine et tabernaculi, quamvis unum videatur sonare, eo quod tabernacula inde sint dicta : quod Cortinæ distentæ funibus, tabernaculis infra stantibus appenderentur, quæ tentoria sustinerent.
Monachus Sangallensis lib. 1. cap. 2. ex emendatione Codicis Cæsarei apud Lambecium :
Tunc adolescens ille, quem post Cortinam, juxta quam consederat Rex, stare præceperat, ut audiret quomodo singuli supplicarent, cum ipsa Cortina ipsum circumplexus, in hos quæstus erupit, Domine, etc.
Anastasius in Leone III. PP. :
Fecit Cortinam sericam albam habentem periclysim et crucem de fundato.
Occurrit apud eumdem non semel, Continuatorem Florilegi pag. 672. in Gestis Regum Francorum cap. 14. et alios. Vide Durandum lib. 1. Ration. cap. 3. n. 39. Cortinæ, stragula, tapetia, in Division. thesaur. Carol. M. apud Eginhard. Tapecia 2. mappam 1. lectisternia 7. Cortinas 2. tentorium 1. in Polypt. Irminon. Br. 12. sect. 50.
Cortinæ Regiæ, Signa, vela regia, quæ bonis debitorum Fisco addictis appendebantur, tituli. S. Ambrosius Epist. 33 :
Dum hæc tracto suggestum est mihi Cortinas Regias esse collectas, refertam autem populo Basilicam præsentiam mei poscere.
Infra :
Postea vero quam cognoverim Cortinas Regias inde esse sublatas.
Vide Titulus, Velum.
Cortina, Panni vel serici species, sic dicta, ut pallium, pro pallii materia. Liber Anniversariorum Basilicæ Vaticanæ fol. 144. ubi de Bonifacio VIII. PP. :
Item 4. camisas de Cortina cum pectoralibus et gramiciis de opere Cyprensi... Item tria superpellicia de vinipa et Cortina.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Cordina, pro Cortina, Velum, aulæum. Statuta MSS. Augerii II. Episc. Conseran. ann. 1280 :
Sub pœna suspensionis ab officio prohibemus ne capuellæ baptizatorum ponantur in aliis quam in ecclesiasticis usibus ; videlicet inde faciant super capellitia vel Cordinas.
Altera manus habet Cordines, minus recte.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Courtina, Eadem notione. Charta ann. 1458. ex Archivo B. Mariæ de Bono Nuncio Rotomag. :
A nonnullis Christi fidelibus dati fuerunt et erogati thesauro dictæ Ecclesiæ... tres solidi Turon. convertendi... pro manutentione cujusdam Courtinæ super altare B. Mariæ.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Curtina. Charta ann. 855. in Appendice Marcæ Hisp. col. 788 :
Septelanios tapites ii. cupertorio siricio i. et vellatas xi. et quadincos xl. et vadelincos viii. Curtinas ii. pellicas vi. etc.
P. Carpentier, 1766.
Cortinula, dimin. a Cortina, Velum, aulæum. Necrol. MS. eccl. Carnot. :
xix. Kal. Sept. obiit Fulcherius hujus sanctæ ecclesiæ sacristes, qui dedit B. Mariæ duas cappas et tunicam unam et pallium optimum unum et Cortinulam rubeo serico intextam. Gourdine,
eadem acceptione, in Vita J. C. MS. ubi de scissura veli :
Et la Gourdine as fils Davi
Voirs est qu'ele fendi parmi.
Incortinare, Tapetibus et aulæis ornare. Matth. Paris ann. 1259 :
Jussit autem Rex ut civitas mundata stipitibus, truncis, luto et fimo, Incortinaretur.
Boccacius :
Un bellissimo letto Incortinato. Curtiner,
Includere, apud Brittonem pag. 144.
Cortinum, Idem quod Cortina, Cortis, seu rustica area. Charta 33. inter [] Alamannicas Goldasti :
Vendiderunt..... Cortinum aruncale, quem habuerunt de sui patris, etc.
Occurrit ibi pluries.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Curtinum, Idem. Testamentum Tellonis Episcopi, in Annal. Bened. tom. 2. pag. 708. col. 1 :
Item Curtinum... cum pomiferis suis.
Miracula B. Henrici Baucenensis, tom. 2. Junii pag. 376 :
Moratur cum Jacobo in Curtino S. Martini.
Cortinale, Atrium, La court d'une maison. Verdala in Episcopis Magalon. apud Gariellum pag. 105 :
Lavatorium claustri superioris similiter fecit, Cortinale et portalia et murum quo clauditur.
Curticula, Atrium Ecclesiæ, vel Palatii, porticibus circumdatum, atque adeo ipsa Porticus. Monachus Sangall. lib. 1. cap. 33 :
In Ecclesia, vel in porticu, quæ tunc Curticula dicebatur, etc.
Lib. 2. cap. 31 :
Per latissimam Curtem, vel Curticulas Aquarum Grani, quas Latini usitatius Porticuum nomine vocant, etc.
L. Henschel, 1840–1850.
Curtis, Curtile, Locus domui ædificandæ aptus, ærea. Statut. Friburg. ann. 1120. in Histor. Zar.-Bad. tom. 5. pag. 58 :
Si domus alicujus in civitate arserit... jus burgensium non amisit, si autem alter Curtim emerit burgensis inde non erit, nisi superedificet.
Chart. Otton. I. Imper. ann. 937. ap. Erath. Cod. Diplom. Quedlinb. num. 5. pag. 3 :
Urbem in Quidilingoburg..... cum Curtilibus et cunctis ædificiis inibi constructis.