ESCULEUM, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« Esculeum » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 306b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ESCULEUM

ESCULEUM, Amplum spatium circa ædem. Charta Joannæ Reginæ Castellæ ann. 1225. in Histor. Eccles. Abbavil. cap. 27 :

Retentis nobis et hæredibus Pontivi alta justitia, pomerio et Esculeo.

Etiamnum Picardi nostri Esculus vocant spatium quod sibi retinet qui longius prosilire cupit. Chronicon Bertrandi Guesclini MS. :

Pour monter au destrier, prenoit son Esculie.

Vox videtur efficta ab eo spatio quod scuti longitudinem occupat, nisi referatur ad spatium 12. pedum, de quo Additio ad Legem Frisionum tit. 3. § 24. Lex Ripuar. tit. 70. § 1. et 2. Leges Rotharis Longob. tit. 18. § 8. 47. Vide Scutum.

P. Carpentier, 1766.

vel Esculeus, Eadem notione qua Esculus, in vet. Glossar. ex Cod. reg. 7646. : Esculus, arbor glandifera. Quod autem eo sensu intelligenda sit Charta a Cangio laudata, manifestum fit ex Ch. Mariæ comit. Pontiv. ann. 1247. in 2. Lib. nig. S. Vulfr. Abbavil. fol. 20. et 76. quam confirmat Joanna reg. Castel. non ann. 1225. sed 1255. in qua legitur :

Retentis mihi et hæredibus Pontivi (in dicto nemore de Cresciaco) alta justitia, pomerio et mellerio. Esculle

vero, Globulus ligneus, qui clava propellitur, idem quod supra Choulla, in magn. Coustum. pag. 88. Sed leg. Estulle. A voce autem Esculus, qua spatium, quod sibi retinet, qui longius prosilire cupit, vulgo Escousse, significatur apud Picardos, eodem Cangio interprete, accersendum videtur, verbum Esculer, quod de vehementi vento, qui ex impetu interdum stat, dicitur in Chron. S. Dion. lib. 3. cap. 12. tom. 3. Collect. Histor. Franc. pag. 227 :

Li venz... tournoit les homes si forment, quant il Esculoit, que à bien petit que il n'en moroient.