« 1 pompa » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 401b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/POMPA1
1. POMPA, in Baptismatis solemnibus :
Abrenuntias Satanæ et Pompis ejus,ut habet Theodulfus Aurelianensis de Ordine Baptismi cap. 12. Diurnus Romanus cap. 7. tit. 2 :id est,ambitioni, jactantiæ, etc.
Sciat se anathematis vinculo innodatum, et cum diabolo et ejus atrocissimis Pompis, atque Juda traditore Domini N. J. Christi æterni incendii supplicio concremandum deputari.Ita in Epist. 2. Leonis IX. PP. :
Cum diabolo et ejus atrocissimis Pompis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompa, Fastus, luxuries. Litteræ Ludovici Reg. II. Comit. Provinc. ann. 1411. apud
Pitton. Hist. Aquens. pag. 132 : Ad tollendas Pompas nonnullas excessivas et impensas quas cives tam majores quam minores et mediocres in vestibus, jocalibus, solemnitatibus nuptiarum facere soliti non sine eorum dispendio, et contra vires et facultates bonorum suorum, etc.Vide Forcellinum.
P. , 1766.
◊ Pompe, eodem sensu,
apud Joinvil. in S. Ludov. edit. Cang. pag. 5 : Pompes et bobans d'abillemens.Vide infra Pompata.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompa Ampullosa. Anonymi Historia apud Murator. tom. 16. col. 274 : Hic autem Guido mundum et Pompas ampullosas deserens in loco beati Francisci vitæ terminum dedit.
Pompare,
Superbire, gloriari : unde Josephus in 20. In gentem nostram aperta malignitate Pompabat. Unde Pompator, qui quid superbe vel præsumptuose facit.Ita Ugutio. Sedulius :
Ex Sedulio Auctor Vitæ S. Tillonis Monachi :Cum sua gentiles studeant figmenta PoetæGrandisenis Pompare modis, tragicoque boatu.
Cum gentiles Poetæ studeant sua figmenta prolixis Pompare stylis.Vita S. Reguli Episcopi Silvanect. :
Ut quidam metrocanorius in suo Pompavit poemate.Althelmus de Laude Virg. cap. 26 :
Ethelwolfus de Abbat. Lindisfarn. cap. 15 :Jupiter, ingentem quem Pompant carmina vatum.
Hildegarius in Vita S. Faronis cap. 108 :Littora quo docti non docte carmina PatrisPomparet, etc.
Cum hæc usque nunc decursa narratio per insignia gesta ac dicta, devotaque opera eum studuerit mirificis laudibus Pompare et exaltare.Vide Meursium in Πομπή, et Gloss. med. Græcit. in eadem voce.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompatire, Eadem notione. Acta S. Helerii Martyris, tom. 4. Julii pag. 148 : Qui cum omnes in istis et his similibus superaret, non tamen Pompatire.... adversus suos tribules vel sibi suppositos intumuit, sed in omnibus humilior, etc.
Pompaticus, Pomposus, superbus. Pompaticus habitus, in Epistola S. Bonifacii ad
Cuthbertum Archiepisc. Cantii. Vide Gualbertum in Miracul. S. Rictrudis num. 3.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompatus Magnificus, lautus. Tertullianus de Spectacul. cap. 7 : Sed Circensium paulo Pompatior suggestus.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompalis, apud Capitolin. in Gordianis cap. 6 : Erat canitie decora et Pompali vultu ;id est, gravi, conspicuo.
Pompatice, Superbe vel pompose, in Vocabular. Willel. Britonis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompabiliter, apud Capitolin. in Galieno : Gladiatores Pompabiliter ornati. Alii legunt Pompaliter.
Pompaliter, apud Pollionem, ubi Salmasius.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompose, in Chron. Romualdi II. Archiepisc. Salernit. apud Murator. tom. 7. col. 231.les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompare, Ornare. Vita S. Dunstani tom. 4. Maii pag. 350 : Quamdam stolam... quam postea posset auro gemmisque variando Pompare.
P. , 1766.
◊ Hist. translat. S. Corn.
apud D. Le Beuf tom. 1. Collect. var. Script. pag. 364 : De quacumque voluerit locorum parte, nullo hominum obstante, sibi valebit sumere unde præscriptam basilicam quibit decorando Pompare.Popiler, eadem, ut videtur, notione, in Consolat. Boet. Ms. lib. 2 :
Vide supra in Piola.Quant vous amez aucune chose,Vil en soy et deffectuose,Vous voulez son deffaut couvrir.Pour ce la faites vous polir,Et agencier et Popiler ;Car voulez son deffaut celer.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Pompificare, Eodem intellectu, apud R. Duellium Miscell. tom. 1. pag. 8 : Ad hunc ergo locum ductu diabolico pervenientes, rebus, thesauris, ornamentisque omnibus, quibus ab initio fundatus ac deinceps incredibiliter Pompificatus fuerat, spoliaverunt sanctas reliquias.
Pompare, Ad pompam et ludibrium traducere, πομπεῦειν.
Historia Miscella in Leone Isauro :
Nudum super asinum verso vultu sedentem Pompavit.In eadem,
Pompis deshonestari, πομπεῦσαι. Theophani :
Pompis publicare, πομπεύειν. Hermogenes lib. 2. pag. 406. ait vocem πομπεύειν hac notione, seu pro ϰατηγορεῖν, Græcam non esse, sed a Legibus inductam, tametsi hac usus sit Demosthenes Orat. περὶ στεφάνου.
Pompizare, Eadem notione. Joannes Biclariensis in Chronico, sub finem :
Deinde turpiter decalvatus, posthæc dextra amputata, exemplum omnibus, in Toletana urbe, asino sedens Pompizando dedit, et docuit famulos Domini non debere esse superbos.Id est, ad ludibrii pompam traductus per urbem. Isidorus Pacensis Episcopus in Chronic. æra 750 :
Et male de conspectu principis cervice tenus ejicitur Pompizando, nomine Theudimer, qui in Hispaniæ partibus non modicas Arabum intulerat neces.Idem æra 766 :
Nec mora fortiter flagellatum, turpiter adjudicatum, capite decalvatum, asino Pompizantem post terga facie per plateas detrahunt, manibus post tergum vinctum.
Pompolentus,
Pompa plenus, Pomposus, Ugutioni, Papiæ, et in Glossis antiquis MSS. Catholicon parvum :
Pomposus, pompulentus, Pompeux, orgueilleux.S. Gerardus Abb. Silvæ Majoris in Vita S. Adelardi Abb. Corbeiensis cap. 3 :
Cujus dignitatis honore indusiatus... non efficitur philopompus, et non ut plures assolent Pompolentus.
Pomposus, Ugutioni,
Superbus, altus, magnificus : unde Pompositas, et Pompare.Fortunatus lib. 3. Poem. 21 :
Vita S. Quinidii Episcopi Vasionensis num. 7 :Vix modo tam nitido Pomposa poemata cultuAudit Trajano Roma verenda foro.
Indignans cur ad recipiendum submissius et Pomposius non paruisset.
Pompositas, apud Petrum Bles. Epist. 18. Anonymus de
Gestis Manfredi apud Murator. tom. 8. col. 590 :
Et honorifice fuisset ibidem a civibus in illa vana Pompositate receptus, etc.Occurrit præterea in Stat. Eccl. Andegav. ann. 1423. cap. 11.
Pomposus, medicis, Copiosus, uber. Cælius Aurelianus Siccensis lib. 5. Chronicon cap. 10 :
Et sit impossibile atque illicitum plurimas incidere partes, ne sanguinis Pomposus fluor periculum faciat ægrotanti.Ita lib. 2. Acut. cap. 34 :
Pomposa atque coacervata sanguinis effusio, i.abundans.