« »
 
PRECES 1, PRECES 2, PRECES 3, PRECES 4.
[]« 1 preces » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 483c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PRECES1
1. PRECES, Idem quod Precatura, Exactio sub nomine precationis, Questa. Charta Hugonis Castellani Gandensis ann. 1265 :
Et præterea occasione dicti feodi a dicto Quinto et ejus hæredibus nullum penitus servitium, et nullam exactionem, Preces, tallias, nec aliquod subsidium pro contrahendo matrimonio senioris filii vel filiæ nostræ... exigere poterimus.
Charta ann. 1349. inter Instrum. tom. 2. novæ Gall. Christ. col. 151 :
Statuta ac consuetudines dictæ ecclesiæ (Brivatensis) servabit tam editas quam edendas et specialiter Preces.
Statuta MSS. Johannis dom. Commerciaci, ann. 1336 :
Item retenons sur lesdits habitans l'ost et la chevauchie et la Priere des nouvelz seigneurs et de chevallerie, et de leur mariaiges et du voyage d'oultre-mer.
Vide Precaria 2. et Roga.
© École des chartes.
[]« 2 preces » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 483c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PRECES2
2. PRECES etiam dictæ Corvatæ, quæ a tenentibus quasi precario exigebantur. Vetus Liber MS. ex Biblotheca Regis Angliæ :
In quibusdam locis datur firma ad Natale Domini, et firma Paschalis, et firma Precum ad congerendas segetes.
Regestum Abbat. Welbekensis in Anglia fol. 108 :
Hoc donum..... quietum ab omni exactione et servitio seculari, quæ mihi pertinent, excepto quod singulis annis, pro eadem terra, 5. solidos mihi dabunt, similiter tres Preces de una caruca, et tres Preces in Autumno, prima videlicet cum uno homine, secunda cum duobus hominibus : tertia vero die cum tot hominibus, quot in eadem terra cotidie metentes inventi fuerint.
Vetus Charta apud Somnerum in Tractatu de Gavelkind pag. 19 :
Arant Preces semel ad conredium Curiæ.
Alia ibidem pag. 20 :
In villa de Ickham sunt 16. Cotarii, quorum quilibet habet 5. acras, et hæ sunt eorum consuetudines : ducunt brasium,... quilibet tres Preces, id est quando rogantur per servientem Curiæ, debent facere, sive aliud facere quod expedit domino per 3. dies, et si noluerint facere, possunt artari, etc.
Chartular. SS. Trinit. Cadom. fol. 61 :
Garinus de Cingeleis tenet in vavassoriam circa 20. acras.... et facit Preces bis in anno.
Perperam preces pro pisces editum in Charta ann. 1209. apud Menag. in Hist. Sabol. pag. 365.
P. Carpentier, 1766.
◊ Vel potius Corvatæ quæ a tenentibus prævia submonitione exigebantur, nostris Priere et Proiere, eadem acceptione. Charta Petri de Chambliaco ann. 1307. in Reg. 44. Chartoph. reg. ch. 87 :
Item les journées de charues, des charretes et herches, que l'en appelle Prieres.
Alia ann. 1319. in Reg. 59. ch. 243 :
Item les Prieres des bestes à deus saisons de l'an.
Alia ann. 1339. in Reg. 72. ch. 39 :
Item diz Proieres trois foiz l'an et deux de herce, valent quatre livres, douze soulz.
Pecunia ergo interdum redimebantur ejusmodi corvatæ. Vide infra Rogatum 3.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Esse cum Precibus Terræ, Corvatis seu iis qui corvatas faciunt præesse. Charta ann. 1249. in Tabul. B. M. de Bono-Nuntio Rotomag. :
Dereliqui...... totum illud jus quod ratione serjantariæ meæ de Oumeio a dictis viris religiosis hereditarie reclamabam seu reclamare [] debebam, videlicet quod quando eram cum Precibus terræ suæ, debebam habere in pane et potu et alectiis, prout ductores unius aratri.
Vide supra Precatio 3.
© École des chartes.
[]« 3 preces » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 484a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PRECES3
3. PRECES. Cum Episcoporum electiones liberæ quodammodo viderentur, eosque spectare, penes quos id juris erat, Principes tamen, partes suas variis modis interponebant. Nam inconsultis iis electionem inire fas non erat ; et, si facta esset electio, regius requirebatur assensus. Sed et interdum electoribus quempiam e familiaribus eligendum proponebant, ac pro eo preces se offerre dicebant, de qua formula exstant aliquot Diplomata Henrici III. Regis Anglor. apud Prynneum in Libertatibus Angl. tom. 2. pag. 922 :
Rex B. Archiepiscopo Cantuar. sal. Cum progenitores nostri Reges Angliæ Episcopatus regni Angliæ libere consuevissent conferre, ac postea gratis concessissent, quod Cathedrales et Conventuales Ecclesiæ liberas haberent electiones, salvis tamen eisdem progenitoribus nostris, et eorum hæredibus Precibus suis justis et honestis de viris prudentibus et idoneis ibidem præficiendis, etc.
Infra :
Et quia si præsens negotium, quod ita nobis cordi est, ad vota monachorum procederet, tanta nobis et hæredibus nostris immineret exhæredatio, et regiæ dignitatis offensa, quod omnes Ecclesiæ Cathedrales, in quibus Religiosi potestatem obtinent eligendi, nobis invitis et Precibus nostris et hæredum nostrorum penitus exclusis, abjectis etiam et recusatis nobilioribus et peritioribus Clericis, qui ad Pontificalem dignitatem provehi solent, et quorum consilio et industria ardua regni et Ecclesiæ negotia tractari saluberius consueverunt, ex seipsis exemplo consimili sibi Episcopum assumerent, etc.
Has vero preces, imperiosas et armatas vocat alicubi Matth. Paris, qui et illud Poëtæ adducit :
...... Stricto supplicat ense potens.
Preces Primariæ, ita dicitur jus, quod habet Imperator Coronatus ex antiqua consuetudine in omnibus Cathedralibus Ecclesiis atque etiam Monasteriis per Germaniæ regnum unius Canonici pro arbitrio nominandi, quem Collegium recipere debet. Charta Caroli IV. Imper. ann. 1350. a Marquardo Frehero edita :
Cum itaque nobis tam de jure, quam de antiqua et approbata consuetudine a divis Romanorum Imperatoribus et Regibus prædecessoribus nostris hactenus observata competat, quod ex Coronationis nostræ solenniis ad Romanorum regnum, quæ in nobis nutu divino dudum sunt completa, in quolibet Monasterio in Imperio constituto unam tantum personam, virtute Primariarum Precum nostrarum ad beneficium Ecclesiasticum facere possimus promoveri, etc.
Alia Venceslai Imper. ann. 1376. ad Rupertum Comitem Palatinum Rheni :
Concedimus per præsentes, quod in omnes Primarias Preces ratione nostræ Coronationis in Romanorum Regem, hodie videlicet die 6. mensis Julii Aquisgrani divina favente clementia solenniter susceptæ, per civitatem et diœcesim Spirensem et Wormatiensem tam de jure ab antiqua consuetudine divis Romanorum Regibus nostris antecessoribus et nobis competentem porrigere valeas et debeas, in singulis tam Cathedralibus quam Collegiatis et Conventualibus Ecclesiis et Monasteriis utriusque sexus, tam secularium, quam regularium personarum, nec non ad Prælatos, et alias personas Ecclesiasticas quascumque, etiamsi Pontificali vel alia præfulgeant[] dignitate, in dictis civitatibus et diœcesibus, sicuti easdem Preces per nos porrigere possemus, jus et potestatem porrigendi hujusmodi Preces nobis competentes in tuam personam omni forma et jure, quibus melius fieri poterit, plenarie transferendo, etc.
Gobelinus Persona in Cosmodr. æt. 6. cap. 94 :
Postquam Joannes depositus fuit de Papatu, Rex dedit gratias ad beneficia expectativas, eo sub colore, quod ipse de consuetudine antiqua haberet Primarias Preces in qualibet collatione beneficiorum ad Ecclesiasticas personas spectante.
Prostat liber in Germania editus de ejusmodi Primariis Precibus. Vide Pfeffinger. ad Vitriar. lib. 3. tit. 2. § 8. sqq.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Eodem jure gaudet nunc Francorum Rex in jucundo regni adventu, cum scilicet jure regali in Cathedralibus et Collegiatis ecclesiis canonicum instituit. Vide hac de re Dictionarium Arestorum Brillonii. Antiquius est privilegium, quo ad hæc usque tempora usi sunt Reges Francorum in monasteriis regalibus, laico sub nomine Oblati præbendam monachalem assignandi.
© École des chartes.
[]« 4 preces » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 484b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PRECES4
4. PRECES, Orationes, quas is qui clero vel monachis præest, finito et expleto quolibet canonico officio, publice et voce altiori recitat, Collecta. Capitul. Childerici III. incerti anni cap. 9 :
De regula collectarum. Nullus in Precibus nisi ad Patrem dirigat orationem, etc.
Eadem habentur lib. 7. Capitul. cap. 418. Vide Collecta 8.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Preces Sacerdotales. Capitul. Aquisgran. ann. 789. cap. 53 :
Item ejusdem (Innocentii) ut nomina publice non recitentur ante Precem Sacerdotalem.
Adde lib. 1. cap. 52. et lib. 5. cap. 83. Capitul. Ubi verba Epist. Innocentii PP. I. ad Decentium Eugubinum num. 5. apud Coustant. pag. 857. spectantur, quæ hujusmodi sunt :
De nominibus vero recitandis, antequam Precem sacerdos faciat, atque eorum oblationes, quorum nomina recitanda sunt, sua oratione commendet, quam superfluum sit, et ipse pro tua prudentia recognoscis, ut cujus hostiam necdum Deo offeras, ejus ante nomen insinues, quamvis illi incognitum sit nihil. Prius ergo oblationes sunt commendandæ, ac tunc eorum nomina, quorum sunt, edicenda ; ut inter sacra mysteria nominentur, non inter alia, quæ ante præmittimus, ut ipsis mysteriis viam futuris precibus aperiamus.
Haud obscurum est per precem sacerdotalem hic significari eam Missæ partem quæ Canon dicitur. Invaluit nihilominus exinde in Galliis et Hispaniis usus quem in laudata Epistola improbat Innocentius, ut ex antiquo Ordine Gallicano et Mozarabum Missali colligitur : qui usus ut in Galliis aboleretur cautum est citatis Regum nostrorum Capitularibus.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Preces, Libellus supplex, in Cod. Theod. leg. 4. de div. Rescript. lib. 4. tit. 2. Vide Precatio 5. Constit. Cluniac. MSS. ann. 1301. in Tabular. B. M. Deauratæ Tolos. :
Præcipientes ulterius et addentes ut nulli de dictis capellanis, clericis et familia Preces a modo per se, vel per alium apud Abbates et Priores de Ordine porrigant vel effundant, pro monachis faciendis, aut pro aliis gratiis optinendis.... Inhibentes omnibus Abbatibus, Prioribus.... ne hujusmodi Preces exaudiant.
© École des chartes.