« »
 
[]« Scutarius » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 378c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SCUTARIUS
SCUTARIUS. Glossæ Gr. Lat. : Ἀξίωμα στρατιωτιϰὸν, φέρων, (deest θύρεον vel ὅπλον.) Stipendarius, Scutarius. Ibidem : Ἀξίωμα στρατιωτιϰόν, Scutarium, leg. Scutarius. Glossæ aliæ : Scutarius, ὁπλίτης. Scutariorum, inter Palatinas Scholas mentio est non semel apud Scriptores,
Scutariorum gentilium, clibanariorum, [] sagittariorum, etc
. Vide Henricum Valesium ad Ammiani lib. 14. pag. 33. et Forcellinum.
Scutarius, Armiger, spatharius. Julius Firmicus lib. 4. c. 14 :
Faciet Scutarios, vel Imperatorum protectores.
Julianus Toletanus æra 748. de Juliano Comite :
Quem Winiza Rex intra suos Scutarios familiarem habuerat carissimum.
Vide Armigeri.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Scutariorum Tribunus, Præfectus, in Chron. Romualdi II. Archiep. Salernit. apud Murator. tom. 7. col. 87 :
Sub Juliano Augusto tribunus Scutariorum, jussus ab Imperatore sacrilego aut immolare idolis aut militia excedere.
Scutarii, Armigeri, Escuyers. Vetus Charta apud Catellum lib. 5. Rerum Occitan. pag. 883 :
Et armigeri illorum, qui vulgo Scutarii appellantur.
Simeon Dunelmensis ann. 1067 :
Multos e suis Militibus et Scutariis perdiderunt.
An. 1094 :
Ipso die obsessionis 700. Milites Regis Willelmi, cum bis totidem Scutariis et Castellanis omnibus, qui intus erant,...... cepit.
Rogerus Hovedenus pag. 450 :
Multos e suis Militibus et Scutariis perdiderunt.
Pag. 464 :
Et ipso die obsidionis 700. Milites cum bis totidem Scutariis...... cepit.
Charta ann. circ. 1080. in Tabul. S. Albini Andegavens. :
Si Scutarius aliquid furatus fuerit alicui et ante fidem promissam aut sacramentum juratum rem recognoverit ac reddiderit, furto non imputari præcipimus.
Capitul. gener. S. Victoris Massil. ann. 1218. ex Tabul. ejusd. Mon. :
Ad destructionem domorum Priores singuli Scutarios suos habere volunt.
Adde Chartam. ann. 1382. apud Miræum tom. 2. pag. 1247. col. 2.
Scutarius, Ἀσπιδοποιός, in Gloss. Gr. Lat. Scutorum artifex. Ita accipitur in Constitut. Sicul. lib. 3. tit. 36. § 1. et in vet. Inscript. apud Fleetvood. pag. 396. Utitur etiam Plaut. Epid. act. 1. sc. 1. 35. Adalhardi Statut. S. Petri Corb. lib. 1. cap. 1. Vide Scutatores 1.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Escutarius, Eodem intellectu, in Charta ann. 1152. inter. Instr. tom. 6. Gall. Christ. col. 138.
Scuterius, Idem, qui Scutarius, ex Gallico Escuyer, Italis Scudiere, quam vocem ab excubare perperam deducit Acarisius. Occurrit apud Petrum de Vineis lib. 5. Epist. 37. 49. Anonymum in Vita Friderici II. Imp. pag. 789. et in Computo ann. 1202. apud D. Brussel tom. 2. de Usu feudor. pag. clxxiv.
◊ In aula CP. Σϰουτέριος dictus, qui tenebat scutum et labarum Imperatoris, apud Codinum de Off. cap. 2. num. 42. etc. Anonymus a Goaro editus :
Ὄρα ϰαὶ Σϰουτάριον ἐϰ τῆς ἀσπίδος
Τῆς ϐασιλιϰῆς λαχόντα τὴν ἀξίαν.
Hac dignitate functus quidam Xyleas legitur apud Acropolitam n. 66. 70. 72. Vide Glossar. med. Græcit. col. 1398. Inde apud Germanos. Bertholdi Annales apud Pertz. Scriptor. tom. 5. pag. 272 :
Anno 1065. Henricus Rex..... accinctus est gladio, anno regni sui 9. ætatis autem suæ 14. et dux Gotifridus Scutarius ejus eligebatur.
Vide Scutiferi et Schitonus.
© École des chartes.