«
1 tomus » (par C.
du Cange, 1678), dans
du Cange,
et al.,
Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 8, col. 121a.
http://ducange.enc.sorbonne.fr/TOMUS1
1. TOMUS, Libellus, codex, membrana, Epistola, præsertim
de fide, Græcis
τόμος.
Tomus ad Antiochenses
inscribitur Epistola Synodi Alexandrinæ ann. 362. apud Athanasium. Alias Epistolas
synodicas
tomi titulo insigniri, observat Coustantius in notis ad Epistolam
Concilii CP. ad Damasum PP. ut et in Epist. Concilii Carthag. ad Innocentium. Indicem
consule ad calcem tomi 1. Epistolarum Rom. Pontif. et vide Glossar. mediæ Græcit. in
Τόμος. Marcellinus
Comes in Chronico :
Leo Imp. pro Tomo Chalcedonense per universum orbem singulis
orthodoxorum Episcopis, singulas consonantesque misit epistolas, quo sibi quid de eodem
tomo sentirent, cuncti suis rescriptionibus indicarent.
Jo. Biclariensis in
Chronico ann. 7. Mauricii :
Gentis Gothicæ confessionem Tomo scriptam manu sua
Episcopis porrigens.
Vigilius PP. Epist. 5 :
Sed et Epistolam prædicti
beatæ memoriæ Leonis ad Flavianum Constantinopolitanum Episcopum datam, quæ et Tomus
appellatur, per omnia veneramur.
Anastasius in S. Leone PP. :
Beatus vero
Leo direxit Catholicæ fidei Tomum, et exposuit, damnans omnes hæreses.
In S.
Hilaro :
Confirmans tres Synodos,... Tomum sancti Archiepiscopi Leonis.
Diurnus Roman. cap. 3. tit. 6 :
Sanctæ et beatæ recordationis Leonis Apostolicæ
Sedis Antistitis Epistolam ad Flavianum Constantinopolitanum Episcopum datam, quæ et
Tomus appellatur.
Idem Anastasius in S. Agathone :
Suos intromiserunt
libros, et Tomos diversos, et Synodos, quas falsaverant.
Infra :
Deinde
protulit piissimus et serenissimus Princeps Tomum ad relegendum, in quem vanum hæreticum
dogma Macarii erat conscriptum.
Diurnus Romanus pag. 40. de Concilio VI :
Cui Apostolicæ recordationis Agatho Papa per legatos suos et Responsales præfuit,
cujus venerabilem Tomum celebriter assequentes, etc.
Gregor. Turon. lib. 10.
cap. 19 :
Negavit Episcopus has Epistolas vel misisse suo nomine, vel suscepisse a
rescripto Chilperici. Sed puer ejus familiaris adfuit, qui hæc notarum titulis per Tomos
chartarum comprehendens tenebat : unde non dubium fuit residentibus hæc ab eo
directa.
Althelmus de Laude Virg. cap. 41 :
Tomum præterea comptum sermone polito
Ad famulam Christi scripsit didascalus idem.
Adde Præceptum Ludovici Imp. ann. 832. apud Baluz. tom.
2. Capitul. col. 678. et Mabillon. tom. 2. Annal. Bened. pag. 550. Epistolam Alberti
Abb. Miciac. ad Johannem XVII. PP. apud eumd. Mabill. tom. 3. Analect. pag. 440.
etc. Vetus Charta ex Monastico Anglic. tom. 2. pag. 844 :
Hæc
vero vocabulorum (variorum prædiorum)
signa Tomi stylo indita sunt, ne
forte litium vel contentio, vel jurgium jam erepserit inter tributarios vestros,
nostrosque colonos : quod autem crebro solet fieri, ubi evidentiora allusionibus
litteraliæ, elementorumque definitione indicia limitum metum non procederint.
Aimoinus lib. 3. Hist. Franc. cap. 32 :
Et Tomi universi quos secum ferebat, igne
cremati sunt.
Gregorius Turon. lib. 5. cap. 29. habet hoc loco
libri
descriptionum. Vide
Chartarum tomi in
Charta et
Charticinium. Neque alia notione vocem
Tomus videtur usurpasse Isidorus Episcopus Pacensis in Chronico æræ 749 :
Adiens
per Gaditanum fretum Columnas Herculis protendentes, et quasi Tomi indicio porti aditum
demonstrantes, vel claves in manus transitum Hispaniæ præsagantes, vel reserantes,
etc.
Hic enim per
Tomum, libellum, itinerarium, vel
mappam mundi in
membrana exaratam intelligit. Academ.
Matrit.
Tomo est corpus, moles : Provinc.
Tom idem quod Tumulus in
Glossar. Raynouard. tom. 5. pag. 371. Confer
Ton.