« »
 
CANON 1, CANON 3, CANON 4, CANON 5, CANON 6.
[]« 1 canon » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 092c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANON1
1. CANON, Pensitatio. Tria pensitationum genera recenset Asconius in 3. Verrinam, Canonem, oblationem, et indictionem. Ac Canon quidem, seu canonici tituli, sunt solennes et antiquæ præstationes : Indictio, quidquid præter canonem indicitur : Oblatio denique, aurum et argentum, quod Largitionibus inferebatur. De ejusmodi pensitationibus multa habent Cujacius, Jacobus Gothofredus, Henricus Valesius, et alii. Charta Philippi Regis Franc. ann. 1271. in 30. Regesto Chartophylacii Regii ch. 122 :
Sic quod possit subfeudare, et in acapitum dare, retento dicto Templo laudimio, Canone, sive servitio.
Charta anni 1218. ex Archivo S. Victoris Massil. armar. Nemaus. Diœc. n. 1 :
Pro supradictorum annuo Canone seu servitio solam libram piperis dicta Ecclesia dabit.
Charta Guill. Dalmatii Aptensis Episc. ann. 1247. inter Instrum. tom. 1. novæ Gall. Christ. pag. 80. col. 1 :
De novo concedimus et donamus ipsi nobili Bertrando Baybaudo dictum castrum in feudum.... excepto quod censum de dicto castro, sive Canonem, qui erat unius sterlingi, permutamus in unum multonem vivum, qui valeat octo solidos Villelmenses, quem serviat dictus nobilis vir B. Raybaudi annuatim in vigilia B. Martini.
Consuetud. Lemovic. art. 99 :
Præterea emphiteotæ, et alii qui debent census annuos, si non solvant ad diem statutum censum, vel Canonem, vel etiam pensionem, etc.
Vide Acherium tom. 6. Spicil. pag. 194. et Fredericum Schannatum Vindem. Litter. pag. 138. Statuta Lossensia apud Joan. Mantelium Hist. Loss. part. 3. pag. 47 :
Si un locataire renonce à son stuit avant la S. André, il n'est obligé qu'aux Canons arrierez ; mais s'il le fait aprés la S. André, il doit encore ce dernier Canon ;
hoc est, pretium, vel saltem pretii partem locationis annuæ statuto tempore solvendam. Pluries occurrit ibi eadem significatione : sed et practicis nostris Canon emphiteotique etiamnum dicitur vectigal annuum ex fundo emphyteutico solvendum.
P. Carpentier, 1766.
Canon Censualis, Præstatio nomine census. Charta Gaufredi Avenion. episc. ann. 1154. ex Hist. MS. S. Andr. Avenion. fol. 34. r° :
Duos solidos veteris Mergoriensis monetæ, nomine censualis Canonis,..... persolverent.
Vide Chart. [] Capitul. Aschaffenburg. ann. 1193. ap. Guden. in cod. Diplom. vol. 1. pag. 318.
P. Carpentier, 1766.
Canonicus, Qui pensitationi, canon dictæ, obnoxius est. Charta Brunon. abb. ann. 1158. in Chartul. S. Joan. Laudun. ch. 89 :
De cultura vero, quæ est ante curtem, quantum ad indominicatam nostram pertinet, quintam garbam ; quantum vero ad canonem, octavam pro terragio solvent : quæ videlicet octava garba, decedentibus Canonicis, revertetur ad quintam.
1. Canonicum, Idem quod Canon, Pensio annua. Angobardus lib. de Grandine cap. 15 :
Hi habent statutum quantum de frugibus suis donent, et appellant hoc Canonicum. Canonica inlatio,
in l. 40. C. Th. de Episcop. (16, 2.) Κανονιϰὸν, in Nov. Isaacii Comn. Canonica et Consueta dependere, in leg. 2. eod. Cod. de Extraord. sive sord. (11, 16.) Canonica et agraria solvere, in Codice MS. Irminonis Abb. Sangerman. fol. 86. v°. col. 2. Ibidem fol. 128. col. 2 :
Cristingaudus colonus solvit ad hostem aut solidos iv. aut dimidium bovem ; de vino in Canonica modium i. et denar. iv.
]
Canonicarii, Qui canones exigunt. Senator. lib. 6. Ep. 8 :
Canonicarios dirigis, possessores admones, etc.
Adde lib. 11. et 12. et Novell. 30. et 128.
P. Carpentier, 1766.
Canonicursus, Eadem notione, in leg. final. Cod. de Exact. tribut.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Canonicaria, Officium Canonicarii. Epist. Theodorici Regis Venantio Correctori Lucaniæ, apud Cassiodorum lib. 3. Variar. Epist. 8 :
Unde te præsentibus commonemus affatibus, ut secundum Canonicariæ fidem tempora debeas constituta complere : ne quiquid dispendii assis publicus sustinuerit, de proprio exolvere tu cogaris, a quo nec tantæ jussioni est habita reverentia, nec fides suæ promissionis impleta.
[]« 3 canon » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 093a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANON3
3. CANON, Officium Ecclesiasticum. Hariulfus lib. 4. Chr. Centul. cap. 26 :
Præter orationum munia, et Psalmorum dulcissimam modulationem, hæc attentissime observabat, ut de S. Trinitate, tum de Spiritu S.... postque de S. Petro, vel omnibus Apostolis, sive omnibus Sanctis [] nocturnalem et diurnalem Canonem, excepto claustrali Canone, cui nunquam pene deerat, quotidie Domino persolveret.
Infra :
Nunquam certe cura loci, aut necessaria sollicitudo, aut itineris occasio, aut corporis nisi maxima ægritudo, Psalmorum ac Laudum, seu supradictorum Canonum, obtinere apud illum quiverunt diminutionem.
Cap. 33 :
Non tamen omittebat...... genuflexionum continuationem, sacrarum ædium circuitionem, sacrorumque Canonum de S. Trinitate, de Spiritu S. deque S. Maria et de omnibus Sanctis expensionem.
Atque inde dictæ Horæ Canonicæ. Vide Glossar. med. Græcit. col. 580. sqq.
P. Carpentier, 1766.
Strictius usurpari videtur pro ipsa oratione, qua officium canonicum concluditur, in Actis SS. Rom. et David. tom. 2. Sept. pag. 640. col. 1 :
Reliquos psalmos matutinos ad finem usque addidit, cantando : ....
Domine Deus meus, in te speravi :
demum Canonem. Finito vero matutino, etc.
[]« 4 canon » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 093b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANON4
4. CANON, Liber Regulæ Canonicorum, vel Monachorum. Egbertus Eboracensis Archiep. :
Canones dicimus regulas, quas sancti Patres constituerunt, in quibus scriptum est, quomodo Canonici, id est, Regulares Clerici, vivere debent.
Charta Henrici de Lasci Comitis Lincolniæ ann. 1285. in Monastico Angl. tom. 2. pag. 307 :
Et quod una Missa singulis annis in festo Paschæ ibidem celebretur, et quod nomen nostrum, et nomen Margaretæ uxoris nostræ in Martyrologio et in Canone conscribantur in memoriam æternam.
Charta Rainaldi Comitis Burgundiæ ann. 1050 :
Tali tenore ut nomina nostra sint scripta in Canone.
Vide Regula. et Glossar. med. Græcit. col. 579.
P. Carpentier, 1766.
Glossar. Gall. Lat. ex Cod. reg. 7684 : Canon, canon, reile.
Canones Apostolorum, quos quidam e veteribus S. Clementi adscribunt, alii apocryphos censent. De iis consulendus Bernaldus Presbyter Constantiensis lib. de Reconciliat. lapsorum pag. 257. et alii, quos laudat vir doctissimus Joannes Baptista Cotelerius in Notis ad eosdem Canones.
Canones Conciliorum dicti, quod instar regulæ sint Christianis, et iis recte vivendi normam præbeant. Isidor. 6. Orig. cap. 16. Leo IV. PP. in Epist. ad Episcopos Britanniæ cap. 6 :
Quam ob causam luculentius et magna voce pronunciare non timeo, quia qui illa quæ diximus sanctorum Patrum statuta, quæ apud nos Canones prætitulantur, sive sit Episcopus, sive Clericus, sive Laicus, non indifferenter receperit, ipse se convincit, nec catholicam et apostolicam fidem, nec sancta vera Christi Evangelia quatuor utiliter et efficaciter, et ad effectum suum retinere vel credere.
Anselmus Havelbergensis Episcopus lib. 1. Dial. cap. 9 :
Radicata itaque fide Catholica ad informandam Ecclesiæ disciplinam accesserunt diversæ regulæ, quas quia sancti Patres sanxerunt, digne Canones appellatæ sunt, in quibus reperitur, quid sint præceptiones, prohibitiones, dispensationes, rigor, necessitas, indulgentia, remissio, terror, admonitio, et cætera, per quæ omnia ita in hoc statu Ecclesiæ crevit mirabili contra hæreticos sapientia, sicut in priori statu in persecutione Martyrum, victoriosa crevit patientia.
Vide Baronium ann. 865. n. 6. et seqq.
Sub Ecclesiastico Canone Constituti, id est, sub Ecclesiastica regula, Clerici, in Concilio Forojuliensi ann. 791. can. 6. []
Canones Evangeliorum, per quos quis scire et invenire potest, qui reliquorum Evangelistarum, similia, aut propria dixerunt. Horum auctor Eusebius Cæsariensis. Vide S. Hieronymum de Scriptorib. Eccl. et in Præfat. ad Evangel. et Isidorum lib. 6. Orig. cap. 15.
Canonem, Vetus Testamentum appellat S. Hieronymus Epist. 28 :
Canonem Hebraicæ veritatis, excepto Heptateucho, quem nunc in manibus habeo, pueris tuis et Notariis dedi scribendum.
Lib. 1. in Jovinianum :
Sed nunc nobis de Canone omne certamen est.
Ita in Prologo Libror. Regum.
Canon Poenitentialis, Idem qui Liber Pœnitentialis. Vide Pœnitentiale et Regula.
In Canonem Incidere, in Speculo Saxon. lib. 1. art. 53. § 4. dicitur, non qui contra Canones Ecclesiasticos peccavit, eoque ipso judicis Ecclesiastici censuræ et judicio subditus est ; sed qui in Canonem Pœnitentialem, de quo paulo ante, inciderat, hoc est, qui legibus pœnitentiæ, ab Ecclesia indictis obnoxius erat. Qua loquendi formula utitur Chronicon Montis-Sereni ann. 1208 :
Hoc facto permotus Archiepiscopus contra Præpositum, tanquam pro violenta manus injectione in Clericum in Canonem Incidisset, denuntiationis gladium eduxit, etc.
Et anno 1219. pag. 126 :
Volens intelligi eos in Canonem Incidisse.
[]« 5 canon » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 093c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANON5
5. CANON, Index, Gall. Liste, ut videtur D. Secousse in nota ad Arest. parlam. ann. 1361. tom. 6. Ordinat. reg. Franc. pag. 412 :
Quod ordinacio facta super augmentatione numeri et Cannonis venditorum piscium marinorum teneret et valeret.
Potest tamen de præstatione ab iis persolvenda non absurde intelligi.
[]« 6 canon » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 093c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANON6
6. CANON, Tubus, fistula, Gall. Conduit, tuyau, canon, Ital. Cannone. Tract. MS. de Re milit. et mach. bellic. cap. 82 :
Si vis quod aqua de pelago sive fonte ascendat super montem,.... oportet quod murentur Canones terræ coctæ, sive cannæ plumbeæ, etc.
Vide supra Cannonus. Pro Fistula vero, instrumentum musicum, in Poemate de Cleomades MS. :
Plenté d'instrumens y avoit,
Viielles et psalterions,
Harpes, et rotes, et Canons.
Hinc Demy-canon, Fistula minor, calamus, in Computo MS. hospitii ducis Norman. ann. 1348.