« »
 
ORDINARE 1, ORDINARE 2, ORDINARE 3, ORDINARE 4, ORDINARE 5, ORDINARE 6, ORDO 3.
[]« 1 ordinare » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 058a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ORDINARE1
1. ORDINARE, Statuere, disponere, Gallis, Ordonner, disposer. Præceptum Caroli M. pro Hispanis edit. a Steph. Baluzio :
Et mandavimus illi ut... Ordinari faciat quomodo aut qualiter ipsi Hispani vivere debeant.
Capitularia ejusd. Caroli M. lib. 6. cap. 367 :
Ea quæ circa catholicam legem vel olim Ordinavit antiquitas, vel parentum nostrorum auctoritas religiosa constituit, vel nostra serenitas roboravit, novella superstitione submota, integra et inviolata custodiri præcipimus.
Eadem occurrunt lib. 7. cap. 287. Adde Capitul. Caroli C. tit. 53. cap. 9. Consuetudin. Tolosæ 4. part. tit. de Homagiis :
De immobilibus... nihil potest homo de corpore sine assensu domini Ordinare vel facere inter vivos, etc.
Ordinare res suas arbitrio suo, apud Senecam Epist. 9. Ordinare res suas in ægritudine, De iis testamento disponere, statuere, in Legibus Aistulphi cap. 3. apud Murator. tom. 1. part. 2. pag. 90. col. 1. Ordinare testamenta, in Lege 5. Dig. de Inofficioso testam. (5, 2.) et apud Jurisconsultos. Vide Ordinatus.
P. Carpentier, 1766.
Pro Disponere testamento dicitur Ordeingner et Ordrenner, nostratibus. Testam. ann. 1295. ex Chartul. Vallis N. D. :
Je Jehan seigneur de Lile en boen propos, e en volenté, e pour le sauvement de m'ame, fas e Ordeing mon testament en ceste maniere.
Aliud ann. 1317. inter Probat. Hist. Sabol. pag. 379 :
Nous Marie de Craon, dame de Poencé, saine de Cors et Ordreneresse de nostre pensée... faisons et Ordrennons nosire testament.
Vide infra Ordinium 2.
[]« 2 ordinare » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 058a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ORDINARE2
2. ORDINARE, Præcipere, jubere, præscribere. statuere, ut etiam nostris Ordonner. Capitulare de Villis Caroli Mag. cap. 16 :
Volumus ut quicquid nos aut Regina unicuique judici Ordinaverimus, aut ministeriales nostri Sinescalcus et Buticularius de verbo nostro aut Reginæ ipsis judicibus Ordinaverint, ad eorundem placitum, sicut eis institutum fuerit, impletum habeant.
Charta Officialis Rotomag. ann. 1474. ex Archivo B. M. de Bono nuncio :
Ea die dictis partibus in judicio coram nobis personaliter comparentibus, statim dictus citatus (Prior ejusd. B. M.) suam coram nobis declaravit voluntatem et ordinationem, per quam dixit et declaravit, quod licet ipse citans in misiis et expensis exposuisset 9. aut 10. lib. Turon. tamen volebat et Ordinabat, prout voluit et Ordinavit, quod idem citatus solum solvet eidem citanti sex libras Turon.
Literæ Johannis Franc. Regis ann. 1350. tom. 4. Ordinat. Reg. pag. 26 :
Ad faciendum, quotiens casus exigunt, loca resaisiri contensiosa, ac etiam ad Ordinandum partes ad certos et competentes[] dies, coram judicibus earum ordinariis, tam super principali quam super recredentia, processuras, ut fuerit racionis. Cl.
Editor reddit Ordinare per hæc verba, faire assigner, Judicium subscribere : sed hæc videntur esse sensus et constructio hujus loci, ad ordinandum partes processuras, etc. Hoc est, ad præscribendum seu imperandum partibus, ut procedant, etc.
[]« 3 ordinare » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 058b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ORDINARE3
3. ORDINARE, Ordines sacros et ecclesiasticos conferre. Vide mox in Ordo 3.
[]« 4 ordinare » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 058b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ORDINARE4
4. ORDINARE, Pœnitentiæ, Eucharistiæ et Extremæ-unctionis Sacramenta moribundo administrare. Acta SS. Junii tom. 1. pag. 793. de S. Bertrando :
Dixit mihi, quod irem cito Ordinare unum hominem, qui est in periculo mortis.
Vide infra Ordines sacri post Ordo 5.
P. Carpentier, 1766.
Nostris, Ordener et Ordonner, eadem notione. Lit. remiss. ann. 1389. in Reg. 138. Chartoph. reg. ch. 3 :
La femme après avoir esté confessée, commeniée et Ordenée, elle mourut environ une heure après son accouchement.
Aliæ ann. 1400. in Reg. 155. ch. 308 :
Lequel fut confessé et Ordonné par son curé.
Hinc Ordonnances, dicuntur eadem hæc sacramenta, in Lit. remiss. ann. 1407. ex Reg. 161. ch. 278 :
Depuis que icellui Porchier fu feru,... il vesqui l'espace de neuf jours, et après mort s'en ensuy et eust toutes ses Ordonnances.
Vide supra in Adresciare.
[]« 5 ordinare » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 058b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ORDINARE5
5. ORDINARE, Curare, medicamenta adhibere, nostris Ordener. Lit. remiss. ann. 1400. in Reg. 155. Chartoph. reg. ch. 116 :
Duquel cop ladite Philippe ot une plaie à la teste et tomba à terre,..... et après fut Ordenée.
Aliæ ibid. ch. 146 :
Pour eulx faire Ordener et appareiller de leurs plaies.
[]« 6 ordinare » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 058b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ORDINARE6
6. ORDINARE, Sensu opposito, quomodo Accommoder dicimus, Male habere, imo interficere. Lit. remiss. ann. 1409. in Reg. 163. Chartoph. reg. ch. 436 :
Prælibati homicidæ dixerunt ipsi Johanni,... quod juvaret ipsos ad sepeliendum corpus dicti deffuncti, comminando eidem, quod nisi hoc faceret, ipsum pariter Ordinarent.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Ordinare Galeas, Naves armare, adornare, Gall. Equiper des vaisseaux. Breviarium Hist. Pisanæ ad ann. 1163. apud Murator. tom. 6. col. 174 :
Ex quo Pisani irati X. galeas et XI. saettias velociter Ordinaverunt, et caput Corsi vastaverunt, et duas naves Januensium ditissimas ceperunt prope Populonium.
[]« 3 ordo » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 060c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ORDO03
3. ORDO, Ordinis Sacramentum, quod ei confertur qui in aliquem ordinem Ecclesiasticum cooptatur. Zozimus PP. Epist. ad Hesychium cap. 1 :
Hinc passim numerosa popularitas.... dum parochias extendi cupiunt, aut quibus aliud præstare non possunt, divinos Ordines largiuntur.
Vide Baronium ann. 44. num. 85. et seqq.
P. Carpentier, 1766.
Eadem nomenclatura appellatur matrimonii sacramentum, in Lit. remiss. ann. 1441. ex. Reg. 176. Chartoph. ch. 98 :
Perrotin de Solier.... estant plevy en fiance à une jeune fille,... et cuidant icelle espouser et recevoir l'Ordre de mariage, etc.
Ordines Majores ac sacri, sunt Subdiaconatus, Diaconatus, Presbyteratus, Episcopalis : minores vero, seu non sacri, Cantoratus, Psalmistatus, Ostiaratus, Lectoratus, Exorcistatus, Acolytatus. Omnes tamen ordines sacros promiscue appellatos annotat Menardus ad lib. Sacrament. pag. 270. Synodus Beneventana ann. 1091. cap. 1 :
Sacros Ordines dicimus Diaconatum ac Presbyteratum.
Cur Ordines in 4. temporibus fiant, vide Honorium August. lib. 3. cap. 155. et Durandum lib. 2. Ration. cap. 1. præterea Menardum pag. 272. Cur vero Episcopi diebus dominicis, Presbyteri et cæteri ministri Ecclesiæ in Sabbato ordinentur, vide Hugon. a S. Victore lib. 1. de Sacram. cap. 44.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Ordo Secundus, Sacerdotium, quo prior est Episcopatus. Fridegodus in Vita S. Wilfridi Episcopi cap. 8. sæc. 4. SS. Benedict. part. 2. pag. 176. :
Tandem colla jugo subdens delecta petito,
Ordinis aptatur cælebs in honore secundi.
Lupus Abb. Ferrar. in Vita S. Wigberti cap. 5. eod. tom. pag. 675 :
Wigberchtum sacerdotem secundi Ordinis cœnobio suo... magistrum præfecit.
Ordinare, Ordines sacros et Ecclesiasticos conferre, quod faciunt Episcopi. S. Hieronymus in Esaiam :
Χειροτονίαν, id est, Ordinationem Clericorum, quæ non solum ad imprecationem vocis, sed ad impositionem impletur manus.
S. Augustin. Epist. 137 :
Cum promoveri in Clericatu... conaretur, ego autem nullo modo adducerer ei homini, de quo tantum mali existimarem, manus ordinationis imponere.
Gillebertus Lunicensis Episcopus de Usu Ecclesiastico :
Ordinat Episcopus Abbatem, Abbatissam, Sacerdotem et cæteros sex gradus.
Apud Anastasium in Vitis PP. passim habentur hæc verba :
Hic fecit Ordinationes per mensem, etc.
Ordinati, Qui ordinibus Ecclesiasticis donati sunt. Leges Henrici I. Regis Angl. cap. 11 :
Qui Ordinatum occiderit, vel malignaverit, etc.
Adde cap. 68. Matth. Paris in Henrico III :
Juravit quod honorem, pacem, et reverentiam portabit Deo et sanctæ Ecclesiæ, et Ordinatis, omnibus diebus vitæ suæ.
MS. :
Li Evesque de France et li bon Ordené,
Li Baron et li Conte, li viel et li puisné.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Ordinator, Qui confert ordines ecclesiasticos. [] Innocentius II. Papa in Epistola ad Synodum Tolet. tom. 2. Concil. Hispan. pag. 151 :
Si quis adversus formas canonum, vel ad ecclesiasticum ordinem, vel ad ipsum sacerdotium venire tentaverit ; una cum Ordinatoribus suis ipso in quo inventi fuerint ordine et honore priventur.
Non semel occurrit apud Scriptores ecclesiasticos.
Exordinare, Sacerdotali gradu spoliare, degradare. Leges Alvredi Regis West-Sax. art. 24. apud Bromptonum :
Si Presbyter hominem occidat... Exordinet eum Episcopus.
Leges Henrici 1. cap. 7 :
Si Diaconus hominem occidat, Exordinetur.
Eadmerus in Vita S. Wilfridi cap. 23 :
Si me adseris contra scita Canonum ordinatum, libenti animo Exordinari concedo.
Adde Chronicon Mauriniacense, pag. 384.
Reordinationes vetant Canones Conciliorum. Fulbertus Carnot. Epist. 25 :
Rebaptizationes et Reordinationes fieri Canones vetant. Propterea depositum non reordinabitis, sed reddetis et suos gradus per instrumenta et per vestimenta, quæ ad ipsos gradus pertinent, ita dicendo, Reddo tibi gradum Ostiarii, etc. In nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Novissime autem benedictione lætificabitis eum, sic concludendo, Benedictio Dei Patris et Filii et Spiritus sancti super te descendat, ut sis confirmatus in ordine sacerdotali, et offeras placabiles hostias pro peccatis atque offensionibus populi omnipotenti Deo, cui est honor et gloria in sæcula sæculorum. Amen.