«
1 venna » (par C.
du Cange, 1678), dans
du Cange,
et al.,
Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 8, col. 271c.
http://ducange.enc.sorbonne.fr/VENNA1
1. VENNA,
Vinna,
Benna, Septum ad intercipiendos pisces. Brouverus lib.
5. Annal. Trevir. pag. 847. 1. edit. Belgæ vero
ven, et
venne, ac
veen, quandoque locum quemvis pascuum vocant, sæpius palustrem et bituminosum, unde
ad struendum ignem niger cespes, quem
Turbam nuncupant, eruitur. Vide
Graff. Thesaur. Ling. Franc.
tom. 3. col. 522. voce Fenna, et col. 126. voce
Benna. Charta Childeberti
Regis Franc. pro Ecclesia S. Germani Pratensis :
Cum piscatoria, quæ appellatur
Venna, cum piscatoriis omnibus, quæ sunt in alveo Sequanæ.
Diploma Sigeberti
Regis Austras. editum ab Henschenio 1. Febr. § 3. num. 17 :
De nostra silva
Uriacensi, cum ipsa Venna Dominica, quæ dicitur Arnulfi.
Aliud Childerici Regis
eod. § num. 21 :
Aviaco, ubi Gara lacus Vennam habuit.
Capitulare 2. ann.
813. cap. 19 :
Vivaria cum piscibus, Vennas, molina, stirpes, etc.
Charta
Ludovici Pii edita a Mabillonio :
Quandam piscariam.... in villa, quæ vocatur
Rioilus in fluvio videlicet Sequanæ fieri jussit.
Mox :
Sed eadem
monasteria omni tempore pro sua portione restaurationi Vennæ atque emendationi
adminiculum præstent.
Rursum :
Nec fiant opera huic Vennæ nocitura.
Charta Arnulfi R. ann. 888. apud
Günther. Cod. Dipl. Rheno-Mosell. num. 5. tom. 1. pag. 49 :
Vennam in marcha
Windiga sitam, cum silva quam Cone rivulus alluit, ad instaurandam eandem
Vennam.
Charta Ottonis M. Imp. ann. 953. apud Zyllesium :
In piscatione et
Venna quadam in Ruvera fluvio constructa.
Charta Ricardi II.
Ducis Norm. pro monasterio Fiscamnensi ann. 1027 :
In fluvio Sequanæ piscatoriam,
quæ dicitur Venna S. Leutfridi, et in eodem fluvio tractus piscatorios.
Charta ann. 1188. apud R. P.
Benoist Hist. Tull.
pag.
xciv :
Conferimus... decimam salmonum sive retibus sive Venna
capiantur.
Vide Doubletum pag. 795. Hinc nomen loco ad
Sequanam prope Riogilum (
Ruel)
Carolivenna, Helgaudus in Roberto R. :
Venientes ad portum Sequanæ, qui dicitur Carolivenna, hoc est, piscatoria, quæ
erat difficultate transmeabilis, etc.
Aimoinus lib. 1. de Miracul. S. Germani
Episcopi Parisiensis cap. 1 :
Ad locum, qui vocatur Carolivenna.
Hodie
Chalevanne dicitur. In Statuto Caroli VI. ann. 1415. art. 1. vetantur fieri in
fluvio Sequanæ,
Vennes, gords, pieux, moulins, pescheries, etc
.
P. Carpentier, 1766.
◊ Glossæ Cæs. Heisterbac. in
Reg. Prum. tom. 1. Hist. Trevir. Joan. Nic. ab
Hontheim pag. 675. col. 2 :
Venna est instrumentum sumtuosum et satis utile, unde pisces capiuntur, quod
appellamus Veer sive steyle.
Hinc
Venaige, Jus ad
Vennam seu
aquarii canalis valvulam piscandi, in Lib. cens. castell. Arciac. ad albam fol. 2. v° :
Le Venaige des vennes des molins dudit Arcyes est tel, que nulz ne puet mettre
peniers, ne filez au dessoubz du venaige des molins, fors que le seigneur ou celui à cui
le sire ou ses gens le baillent à ferme, à peine de soixante solz d'amende.
A
Venna, Vennelier appellatur pars aratri, qua illud attolitur vel dimittitur, in
Lit. remiss. ann. 1377. ex Reg. 111. Chartoph. reg. ch. 35.
Vinna, Eadem notione. Præceptum Ludovici Reg. ann.
871. apud Marten. tom. 1. Ampl. Collect. col. 194 :
Quam etiam piscationem et
Vinnam domnus Pippinus Rex cum terminis supra fluvium Rheni consistentibus de
præscripta villa Naucravia concessit ad monasterium Prumiæ per suæ auctoritatis
præceptum, et idcirco deprecatus est clementiam nostram.... ut nostræ auctoritatis
præceptum super eamdem piscationem et Vinnam facere
juberemus.
Chronicon Laurisham. pag. 61 :
Tantis
munificentiæ suæ beneficiis adjecit clementiæ clementissimus Rex piscationis
concessionem in Rheno flumine,.... ut Abbas et fratres licentiam haberent ad Vinnam
faciendum, et piscandum, pro opportunitate Ecclesiæ, et stipendio ipsorum
fratrum.
Benna, apud Leonem Ost. lib. 1. cap. 47 :
Ab ipso latere finis ipsa Benna, ab
altero latere 7. viæ, ab altero alia Benna, quæ se simul conjungunt.
Charta ann.
1120. apud Ughellum in Episcopis Teatinis :
A capite est ipsa mangane, et descendit
ad Bennam, et sicut decurrit, ascendit usque ad silvam, etc.
Infra :
Et
descendit ad Bennam campi, etc.
Nisi his locis
benna idem sit quod
Bonna.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Venna, Sepimentum quodvis apud Dombenses præsertim, quibus etiam hodie
Vennes
sepes dicuntur. Charta Cassaniæ ann. 1397 :
Tenet domum et vercheriam suam clausam
Vennarum.
Occurrit præterea in Charta feudorum nobilium Castillionis Dombarum
ann. 1463. Sed et ea notione usurpari videtur in Regest. Prumiensi tom. 1. Etymol.
Leibnitii pag. 446 :
Quibus Venna paratur, vel etiam fortes sepes.
Vide
Vanna 2.