![[]](img/image.png)
1. VIRGA, Lingua Gallica, purpuram sonat, inquit Servius ad illud Virgilii lib. 8. Æneid.
Virgatis lucent sagulis. Id est, purpureis.
Dicentes, nihilCap. 27 :aliud superesse, nisi ut sublatis Virgis et annulis, deservirent Monachis.
Virgam et annulum ei juxta morem antiquum confirmans.Notitia vetus apud Baluz. tom. 6. Miscell. pag. 437 :
Episcopatum reliquit, et anulum Virgamque reddidit.Sermo habitus in Conc. Lemovic. ann. 994. apud eumd. Baluz. Hist. Tutelens. col. 387 :
Virga tuaAdde Spicil. Acher. tom. 8. pag. 172.(S. Martialem alloquitur)quæ in urbe sedis meæ pro pretioso hactenus custodiebatur thesauro, etc.
Abbatiam per Virgam concedere,in Charta ann. 1120. tom. 1. Spicilegii Acheriani pag. 172. Vide Uncus 2.
Si alii archiepiscopi vel episcopi regni qui sunt advocati in abbatiis aliorum episcopatuum jure ecclesie sue ex concessione vel ex tolerantia sedis apostolice electis abbatibus concessionem per Virgam fecerint, episcopus quoque Basiliensis abbatibus qui in ecclesia beati Blasii proponendi sunt post electionem hoc ipsum faciat.Chart. Clun. Coll. Burgund. B. N. t. 80. n. 198. bis, an. 1120. </cit>
Fecit et præcentoralem Virgam argenteo scemate nitentem.
Si comme par simple desseisine faite de jour sauns force et armes, oue une blaunche Verge en signe de peas.
Consuetam vir dei orationem quærens corruit in vepre pedem offendens....... et cum surrexisset ab oratione fecit de Virga Coleria crucem.Editor interpretatur Colurnam.
Post hæc misit iterum Gundobaldus duos Legatos ad Regem cum Virgis consecratis, juxta ritum Francorum, ut scilicet non contingerentur, sed exposita legatione cum responso reverterentur.Valerius Flaccus lib. 4 :
Ille virum ut contra venientem, umbrataque viditTempora Parrhasio patris de more galero,Paciferaque manu nequicquam insignia Virgæ.
Tele ribaude et avolée,Ki porté a verge peléePlus de sept ans par le pais.
Liceat mihi peccantis lege, id est nudis pedibus, totoque corpore circa renes tantum præcincto, manibus meis Virgas disciplinatorias ferenti, in capitulum venire, et coram Deo, et vobis fratribus meis veniam de offensionibus meis petere, et a vobis omnibus Virgarum correctionem, dignam videlicet factis meis recompensationem, recipere.Vide Disciplina.
Qui verba nefandissima Deum omnipotentem, ac B. Mariam Virginem et ejus virginitatem tangentia, Sanctos et Sanctas Dei, protulerit, si ex proposito dixerit, sine spe aliqua veniæ moriatur. Si in ludo, rixa, vel cum ira, vel casu protulerit, portandoper medium linguæ unam virgam ferream, fustigetur.
Item unum anulum cum parva Virga.Tabulæ matrimoniales ann. 1468 :
In pretio duorum clamidum unius Virgæ auri, etc.
aurea virga decoratus inter obsequia numerosa ante pedes regios primus incedebat, ut auctor est Senator lib. 7. Form. 5. Quæ quidem Curopalatæ virga χρυσοῦς ῥάϐδος ἀεὶ προϰέλευθος ἀνάϰτων, dicitur Paulo Silentiario in Descript. S. Sophiæ part. 2. v. 126. Vide Glossar. med. Græcit. Διϰανίϰιον, Virga. Fleta lib. 2. cap. 2. § 2 :
Senescalli Hospitii Regis interest de omnibus actionibus contra pacem Regis infra metas Hospitii continentes duodecim leucas in circuitu Regis ubicumque fuerit in Anglia, quod quidem spatium dicitur Virgata regia.Cap. 2. § 2 :
Dicitur Virga, quæ sequitur Regem ubicunque fuerit in Anglia, spatium continens 12. leucarum.Adde lib. 2. cap. 61. § 7. 8. Litteræ Edwardi III. Reg. Angl. ann. 1346. apud Rymer. tom. 5. pag. 523 :
Et nos plurimum affectantes quod feloniæ et transgressiones infra Virgam hospitii prædicti custodis (videlicet per duodecim leucas in circuitu ejusdem hospitii) perpetratæ, ac si ipsæ infra Virgam hospitii nostri, si nos præsentes essemus, factæ fuissent, audiantur et terminentur, etc.De hac Virgata agunt etiam Leges Malcolmi II. Regis Scotiæ cap. 6. § 3 :
Omnes transgressiones sub Virga Marescalli D. Regis (videlicet infra 12. leucas) debent determinari in Curia Regis coram prædictis Marescallo et Constabulario. La verge,nude, in articulis super chartas editis ann. 28. Edw. I. cap. 3. et apud Brittonum pag. 1. 8. 9. 69. 75. 76. etc. Apud Francos, Curia regia decem leucarum quaquaversum esse intelligitur, a loco, ubi Princeps ipse moratur : uti Edicto Francisci I. mens. Jun. ann. 1544. statuitur, quod a Miramontio describitur in Præposito Hospitii pag. 239. Vide Isidorum Pelusiot. lib. 3. Epist. 176.
Judicatum est quod uxor cujusdam defuncti debet habere dotem de omnibus, de quibus maritus ejus erat in die et hora, quando uxorem recepit suam in sponsam, saisitus per hæreditagium videlicet de feodo loricæ et de serjenteria et de Virga et de omni feodo, quod tenetur per hæreditatem.Declarat. Joan. de Sacro cæsare milit. ann. 1318. in Reg. 112. Chartoph. reg. ch. 6 :
Item la Verge de ladite prévosté de la justice haulte et basse....sont prisiés xxv. livres par an à pris de terre.
Le prévost de Dourlens accompagné de plusieurs sergens alla en la ville de Fieffes devant la maison dudit Chambellan,... estant en dehors devant ladite porte il fit lire sa commission à Jeanne femme dudit Chambellan et fit les commandemens contenus en icelle commission..... Jeanne en fut refusante et defendi que riens ne fust ouvert...... Par signe de désobéissance le prévost getta par dessus la porte en ladite basse-court une Verge de l'un des sergens qui estoient avec lui, et s'en parti.