Dies Absolutionis. Vide in Absolutio.

Dies Adoratus, Sanctæ Parasceves scilicet, quo Crux adoratur. Charta ann. circ. 1130. ex Chartul. Stirp. :

Item Die adorato piscatus fuit stagnum de Vilalaur : Unde domini stagni quæsierunt michi rectum.

Le Vendredi adouré, in Lit. remiss. ann. 1397. ex Reg. 151. Chartoph. reg. ch. 259.

Dies Ægri seu Maledicti, Iidem qui Ægyptiaci. Petr. Subesti de Cultu vineæ Dom. part. 3. cap. 4 :

Observatio Kalendarum, mensis, dierum Egyptiacorum, quos vulgus imperitus falso dicit Dies ægros seu maledictos, est superstitiosa et reprobata curiositas.

Dies Ægyptiaci, qui in veteribus Calendariis, quæ a Bucherio in Canone Paschali, a Georgio Herwarto, et a Petro Lambecio lib. 4. Commentar. de Bibl. Cæsarea edita sunt, et in Victorino MS. et aliis notantur in quolibet mense. Ugutio : In quolibet mense dicuntur duo dies mali Ægyptiaci, quia ab Ægyptiis fuerunt inventi. Ægyptii enim comperientes, quod in aliqua hora dierum illorum non erat bonum sanguinare, id est, sanguinem minuere, ne aliquod opus inciperetur, illos Dies vocaverunt. Petrus Comestor in Histor. Scholast. cap. 34. Exodi :

Dies Ægyptiaci dicuntur, quod in his passa est Ægyptus, quorum duos tantum in singulis mensibus notamus ad memoriam, cum plures forte fuerint. Nec est credendum, quod Ægyptii, licet astrorum periti, deprehenderint Dies hos in faustos in inchoatione operis, vel itineris, vel minutionis.

De his S. Augustinus in Ep. ad Galat. cap. 4 :

Plena sunt conventicula nostra hominibus, qui tempora rerum agendarum a Mathematicis accipiunt. Jam vero ne aliquid inchoetur, aut ædificiorum, aut hujusmodi quorumlibet operum, Diebus, quos Ægyptiacos vocant, sæpe etiam nos movere non dubitant.

Decret. caus. 26. q. 7. c. 16 :

Non observetis dies, qui dicuntur Egyptiaci, aut Calendas Januarii, etc.

Formula veteris Pœnitentialis, edita a Jac. Petito :

Item non debere servari dies Egiciaci (sic) ad minuendum sanguinem, vel aliquid faciendum.

Honorius Aug. lib. 2. de Imag. mundi cap. 108 :

Dies Ægyptiaci ideo dicuntur, quia ab Ægyptiis sunt inventi. Et quia Ægyptus dicitur Tenebræ, ipsi Tenebrosi inde nominantur, eo quod incautos ad tenebras mortis perducere affirmantur.

Durand. in Ration. lib. 8. cap. 4. n. 20 :

Illud autem notandum, quod in quolibet mense sunt Dies Ægyptiaci, id est, ab Ægyptiis deprehensi : in Ægypto enim erant quidam Astrologi, qui quasdam constellationes nocivas humanis actibus in illis diebus invenerunt, ideoque illas notas hominibus esse voluerunt : tamen illarum constellationum puncta scire propter errorem nostri computi non valemus : vel forte invenerunt Dies bene constellatos, et ideo eos in Kalendario notaverunt, ut in illis diebus potius quam in aliis, actibus insistatur : quorum errorem ne Ecclesia sequi videatur, a talibus cavetur... Quotus autem sit Dies Ægyptiacus, a principio vel fine mensis his versibus continetur :

Augurior decios, audito lumine clangor,

Liquit olens Abies, coluit Colus, excute Gallum.

In his versibus sunt 12. dictiones, 12. mensibus servientes : prima primo, secunda secundo, et sic per ordinem, sumpto initio a Januario : ita quod quota die erit prima litera primæ syllabæ alicujus istarum dictionum in alphabeto, totus erit Dies Ægyptiacus in illo mense, cui servit illa dictio, computando a mensis principio versus finem. Item quota erit prima litera secundæ syllabæ in alphabeto, totus erit dies Ægyptiacus in illo mense, cui servit illa dictio, verbi gratia, Augurior, est prima dictio, et servit primo mensi, scilicet Januario : au, est prima syllaba, et a, est prima litera ipsius syllabæ, et g, est septima in alphabeto : ergo dies prima Januarii est Ægyptiaca. Item g, est septima in alphabeto : ergo septimus dies Januarii numerando a fine versus principium, est Ægyptiacus, et sic in aliis, hoc observato, quod h, in hoc loco pro litera non ponatur. Quilibet autem præmissorum dierum propter unicam horam sui denominatur Ægyptiacus.

Adde Martinum de Arles in lib. de Superstitionib. pag. 5. et Olaum Wormium lib. 1. Fastor. Danicor. cap. 24. 25. Willelmus Neubrigensis lib. 4. cap. 1 :

Richardus igitur primus,... Londoniis est consecratus a Balduino Cantuariensi Archiepiscopo tertio Nonas Septembris, qui dies ex prisca gentili superstitione Malus vel Ægyptiacus dicitur, etc.

Statuta MSS. Augerii II. Episc. Conseran. ann. 1280 :

Dies quoque Ægyptiaci, constellationes, lunationes, Kalendæ Januarii, initia mensium, dies, annus, cursus lunæ, solis et siderum, superstitiose observari non debent, credendo videlicet in illis virtutem inesse ; quoniam superiora non sunt causæ rerum et signa : sed nec in præmissis diebus seu temporibus mensæ cum epulis vel lampadibus in domibus sunt parandæ, vel per vicos et plateas cantores et chori ducendi. Nulla etiam tempora sunt fausta vel infausta existimanda, ut in eis nolit vel velit aliquid inchoare.

Huc referenda videntur, quæ habet Petronius in Satyrico :

Altera (tabula) Lunæ cursum stellarumque septem imagines pictas, et qui dies boni, quique incommodi essent, distinguente bulla notabantur.

Habentur porro in Bibliotheca Thuana Cod. 615. versus de diebus Ægyptiacis. Vide Hesychium in Ἀποφράδες ἡμέραι et infra in Sanguinare.

Dies Amoris, Dicta dies ad controversiam amice componendam. Charta Odonis de Vadarimonte Hist. Tull. pag. xcviii :

Nos vero controversiam... ægra mente ferentes, litteris justitiæ a Domino Trevirensi nobis delegatis et auditis, Diem amoris Domino Duci et Romaricensi Abatissæ... denominavimus.

Vide Amor et Dies Marchiæ.

Dies Animarum, Dies commemorationis fidelium defunctorum, Picardis, Jour des ames. Legitur in Breviario ann. 1555. Londinis edito, quod asservatur in Abbatia Benedictinarum Anglicarum suburbii Pontisarensis. Vide Animæ.

Dies Annales Vide Festa annalia.

Dies et Annus. Vide Annus et dies.

Dies Apostolici, Festa Apostolorum. Charta Philippi Comitis Flandr. ann. 1176. in Tabul. Monast. S. Bertini :

Ipsis tamen pro eo palefridum mittentibus, et hoc ter in hebdomada, et in omnibus Apostolicis Diebus, et in omnibus festis S. Mariæ, in quatuor diebus natalibus Domini, etc.

Dies Appensamenti, Vadimonii dilatio, Gall. Délay. Stat. ann. 1363. tom. 3. Ordinat. reg. Franc. pag. 652. art. 6 :

Si vero... Diem appensamenti petierit,... non sibi tempus annuale ad habendum appensamentum tribuatur.

Vide supra Appensamentum.

Dies Atri. Papias : Atri dies qui Communes dicuntur. Varroni lib. 5. de Lingua Lat. :

Dies postridie Kalendas, Nonas, Eidus appellati Atri, quod per eos dies novi inciperent.

Dies Avenans, vox fori Normannici. Assis. Falesiæ ann. 1236. inter Arest. Scacar. Norman. ex Cod. reg. 4651 :

Si quis conveniatur de hæreditate et suum capitur, et ei reddatur in assisia, quamvis non dicat quod requisierit ante, tamen habebit Diem avenantem, quem nondum habuit.

Diem evenantem, in ead. Assis. ex Reg. S. Justi Cam. Comput. Paris. fol. 29. v°. col. 2.

Dies Boni, apud Sidonium lib. 5. Epist. 17. dies feriati esse dicuntur Savaroni. Sane festa majora etiamnum les Bons jours appellamus.

Dies Burarum, Jour des bures, apud Lotharingos, Dominica prima Quadragesimæ. Vide supra Buræ.

Dies Censorius, Dies supremi judicii, ἡμέρα ϰαθ᾽ ἥν ὀφείλει τις ἐμφανίσαι ἑαυτὸν τῷ διϰαστηριῳ. Vide Censor. Dies magnus, in Epistola Caroli Mag. ad Elipandum :

In Die magno ante conspectum gloriæ suæ gloriosos stare concedat.

Lib. 6. Capitularium cap. 328 :

Quia ipse Dominus dicturus erit in remuneratione magni Diei :

Hospes eram et suscepistis me, etc. Et cap. 403. ex Imperatore Constantino refertur de accusationibus Episcoporum :

Hæ quidem accusationes tempus habent proprium, id est, Diem magni judicii, etc.

Dies Cinerum, Caput jejunii. Synodus Beneventana ann. 1091. cap. 4 :

Nullus omnino laicus post Diem cineris et cilicii, qui Caput jejunii dicitur, carnibus vesci audeat.

Vide Absolutio, Caput jejunii.

Diem Colligere. Supplicatio facta Regi ann. 1235. in Concilio Remensi :

Nec reputet eum (Archiepiscopum Remensem) Dominus Rex in defectu, si non Colligat Diem coram ipso contra illos (accusatores), cum in nullo fuerit defectu erga eos, et cum ipsi sint excommunicati.

Infra :

Facta autem supplicatione modo prædicto, dixit Dominus Rex, quod super hoc haberet consilium, et super hoc assignabat diem ad crastinum quindenæ Assumptionis B. Mariæ apud Meledunum. Quo audito, Dominus Rex et dicti Episcopi cum præfatis nuntiis Capitulorum, secesserunt in partem, et habito Concilio in hoc convenerunt, quod Diem illam Colligerent.

Vide Collocare. Vadimonio stare, ut opinor.

Dies Communes, Festis opponuntur in l. un. Cod. Theod. de Imag. Imp. (15, 4.) Vide supra Dies atri.

Dies Consecrati, in Concilio Suessionensi ann. 853. cap. 7. et in Capitulari Caroli C. Compendiensi ann. 868. cap. 8. ubi vetatur

malla aut placita teneri, a quarta feria ante Nativitatem Domini usque post Consecratos Dies :

eos nempe quatuor dies, quos in Natali Domini celebrari præcipiunt Capitularia Caroli M. lib. 2. cap. 35. et Concilium Moguntinum cap. 36. Vide Baron. ann. 853. n. 29.

Dies Consuetudinales, quibus nempe consuetudines, seu tributa, vel census exiguntur. Charta Aimonis Comitis Gebennensis ann. 1090. apud Guichenon. in Bibl. Sebus. pag. 325 :

Concedo Ecclesiæ S. Eugendi... alodos illos, quos ab ingenuis hominibus in potestate Seissiacensi Monachi præfatæ Ecclesiæ hactenus obtinuerunt, et amodo obtenturi sunt, ab illis videlicet ingenuis, qui Dies Consuetudinales, quos esse 12. tradunt, et alia debita exceptis aratura boum in corvata et observatione placiti generalis consuetudinaliter mihi non debent.

Apud Græ cos aliud sonat ἔθιμος ἡμέρα, quæ in Gloss. Lat. Gr. exponitur Dies solennis. ἑορτή.

Dies et Consul, Dies diplomati ascriptus, vulgo data. Hincmarus Remensis in Ep. ad Adventium Episc. Metensem, de Episcoporum Consecrat. Opusc. 44 :

Et completa Missa habeat Episcopus, qui eum ordinavit, literas manibus suis subscriptas,.... præferentes Diem et Consulem, etc.

Flodoard. lib. 3. cap. 11 :

Porrexit literas canonicas... Diem præferentes et Consulem.

Vide S. Athanas. de Synodo Ariminensi pag. 871. Cujacium ad leg. 20. D. de Testam. et Notas ad Senatorem lib. 6. Epist. 1.

Dies Coronæ Regis. Vide Curia Coronata.

Dies Decretorii, Qui vulgo Critici medicis, apud Auger. Ferrar. August. Niphum, Mich. Angel. Blondum, etc. ex D. Falconet.

Dies Devoti, Quibus piis exercitiis vacant fideles, feriati. Charta ann. 1334 :

Item quod nulla persona bibat in taberna post quod pulsatum fuerit pro Ave Maria, nec tantum quantum celebrabuntur missæ in Diebus devotis et festivis in dicto castro (de Grauleriis).

Dies Evenans. Vide supra Dies Avenans.

Dies Facere. Formulæ vett. Pithœi cap. 71. in MS. :

Sicut reliqui servi nostri et vicinorum vestrorum Faciunt Dies tantas in unaquaque hebdomada facere debeant.

Id est, employent tant de jours, Tot dies impendunt operibus tributariis. Codex MS. Irminonis Abb. Sangerm. fol. 2. col. 2 :

Ermengaudus tenet hospicium, solvit inde in anno pullum i. ova v. Facit in unaquaque ebdomada Dies 111.

Ita in Lege Bajwar. tit. 14. § 6. Vide Facere.

Dies Facere, Alia notione. Formula Pœnitentialis edita ex Cod. Thuano a viro doctissimo Jacobo Petito post Pœnitentiale Theodori pag. 349. de Interrogatione de 10. Præceptis Decalogi :

Item Facere Diem vel sortes. Item si observet diem unam plus quam aliam ad seminandum, vel aliquid faciendum.

Dies Felicissimus, Dies Paschatis, quo pignus et arrabonem accepimus in vitam æternam. Commodianus Instruct. 75 :

Congruit in Pascha, Die Felicissimo nostro,

Lætentur et illi, qui postulant subacta divina, etc.

Dies Felicissimus Nuptialis, in Appendice Marculfi form. 37. Die Felicissimo Nuptiarum, form. 5. inter Bignonianas, apud Baluzium tom. 2. Capitul. col. 455. et 498.

Dies Florum, Palmarum dies festus, Gall. Pâques fleuries. Vide Capitilavium.

Diem Functus, pro Defunctus, in Cod. Th. leg. 17. de Prætor. (6, 4.) et leg. 5. de sepulcr. violat. (9, 17.)

Dies Focorum, Dominica prima Quadragesimæ, quæ focis seu facibus accensis celebrabatur. Charta ann. 1251. in Chartul. Buxer. part. 7. ch. 17 :

Qui (denarii) debent solvi annuatim dicto Johanni Mascharex apud Chambole in Die focorum.

Reg. episcop. Nivern. ann. 1287 :

Idem dominus episcopus debet cuilibet carnifici, qui vendunt in burgo Comitis, duos situlos vini die Dominica focorum.

Chron. S. Mariani inter Probat. Hist. Autiss. pag. 262. col. 1 :

Anno 1358. octavo die mensis Martii, capta fuit civitas Autissiodori ab Anglicis, videlicet Die focorum ante auroram.

Et pag. 282. col. 2 :

In sexta feria post focos, etc.

Vide supra in Brando 1. Denarius focorum et infra Foci.

Dies Forensis, Quo forum habetur, Gall. Jour de marché. Stat. sabater. Carcasson. ann. 1402. tom. 8. Ordinat. reg. Franc. pag. 561. art. 10 :

Si autem die Lunæ, quæ est Dies forensis in burgo Carcassonæ, tale festum vel talia festa veniebant, semel aut pluries, tosciensque quosciens illa dies Lunæ forensis interveniat, etc.

Vide mox Dies Mercatalis.

Dies Galli. Georg. Christian. Rerum Mogunt. tom. 2. pag. 785. ex Chronico Sant-Albanensi :

Anno Domini mcccclxi. Die Galli obiit honesta Domina Margareta, etc. An. D. mcccclxxxiv. ultima Aprilis, obiit Emericus de Ingelnheim filius.

Dies Grossi Carnium,

Dies parvi carnium, Dies grossi piscium, Dies parvi piscium

. Codex MS. consuetudinum et distributionum Ecclesiæ Coloniensis ex Bibl. Atrebat. :

Centum viginti et novem Dies grossi carnium ascendunt ad cxciii. marcas... Dies parvi carnium ascendunt ad, etc. Dies grossi piscium ascendunt ad, etc. Dies parvi piscium ascendunt, etc.

Grossos dies eos intelligendos esse suspicor, quibus meridie et vespere, parvos vero quibus una dumtaxat vice carnibus vescebantur vel piscibus ; nisi mavis grossis diebus majorem, parvis vero minorem distributam fuisse carnium vel piscium quantitatem, nulla unius duplicisve sumtionis carnium vel piscium habita ratione. Vellem paulo fusius locum exhibuisset, qui excerpsit illum, et si res tanti fuisset, curassem eum secundo consulendum.

Dies Humanus, Vanæ gloriæ. Johannes Abb. Mettensis in Vita S. Johannis Abb. Gorziensis, inter Acta SS. Benedict. sæc. 5. pag. 397. n. 93 :

Nam quamdiu foris erat, humani Diei latrocinia sollerter attendens, secreti sui, cujus Deo tantum mercedem servabat, sæculares arbitros esse cavebat. Diem hominis non desideravi.

Jerem. 17. 16. Et 1. Cor. 4. 3 :

Mihi autem pro minimo est ut a vobis judicer, aut ab humano Die,

hoc est, ab ullo homine.

Dies Jejunales, Jejunio sacri. Vide infra Jejunales Dies.

Dies Inofficiata, Quæ habet proprium officium in ritu ecclesiastico. Stat. Odon. episc. Paris. apud Marten. tom. 7. Ampl. Collect. col. 1421 :

Si festum habens propriam missam supervenit in Die inofficiata, id est, habente proprium officium.

Dies Juridicalis, Qui et Jurdicus, in quo Jus dicitur. Stat. Vallis-ser. rubr. 33. ex Cod. reg. 4619 :

Notarius præfati domini vicarii teneatur... describere in una vacheta dietim quoslibet dies feriatos, ut videri possint Dies utiles et Juridicales.

Stat. comitat. Venaiss. sub Clem. VII. PP. cap. 12. ex Cod. reg. 4660. A :

Notarii officia exercentes singulis Diebus Jurdicis quibus curia tenebitur, etc.

Leg. juridicis. Vide Cod. Theod. const. 19. de Feriis. 2, 8.

Dies Lamentationis, Sanctæ scilicet hebdomadæ, in quibus Lamentationes Jeremiæ decantantur in ecclesia. Stat. synod. eccl. Carcasson. ann. 1270. cap. 21. ex Cod. reg. 1613 :

Diebus autem lamentationis et Dominicæ passionis in publicum non procedant (Judæi).

Dies Legales, quibus Lege agere licet. Quoniam Attachiamenta cap. 2 :

Est autem summonitio certi diei, et loci exhibitio, partibus facta ad Diem legalem. Est autem Dies legalis in prædictis placitis, quaterdenus, et unus Dies, sive 15. Dies.

Adde cap. 10. § 1. Et cap. 60 :

Statutum est, quod quodlibet judicium bonum et legale, debet habere has conditiones, 1° quod Dies, in quo datur judicium, sit Legalis, et non festivus : 2° quod locus judicii sit legalis, etc

.

Dies Legibilis, Quo in scholis publice legitur et docetur. Stat. ann. 1314. pro universit. Tolos. ex Cod. reg. 4222. fol. 43. v° :

Et si sit Dies legibilis, non legatur postea de tota die ordinarie nec extraordinarie.

Adde Stat. universit. Andegav. ann. 1410. tom. 9. Ordinat. reg. Franc. pag. 498. art. 2.

Dies Legitimus, Isidoro lib. 5. Orig. cap. 30 :

Viginti quatuor horarum est, usque dum dies et nox spatia sui cursus ab oriente usque ad alium orientalem solem cœli volubilitate concludat.

Dies Legitimus aperiendarum tabularum testamenti post mortem testatoris intra triduum vel quinque dies fuit, ut est apud Paulum lib. 4. Sentent. tit. 6. Testamentum Widradi Abbatis Flaviniacensis :

Ut quando Dies legitimus post transitum meum advenerit, recognitis sigillis, inciso lino, (perperam ligno) ut legis decrevit auctoritas, etc.

Eadem habentur apud Marculf. lib. 2. form. 17.

Dies Ligati, Feriati : opponuntur diebus legalibus. Speculum Saxonicum lib. 2. art. 10. § 1 :

Proscriptus licite Diebus feriatis vel ligatis arrestetur, vel detineatur.

Art. 66. § 2 :

Omnes etiam Dies feriales seu celebres ac ligati, ad pacem omnibus hominibus sunt constituti, et cum his in qualibet hebdomada 4. dies, videlicet quinta et 6. feria, Sabbatum et dies Dominicus, etc.

Dies Magnus, Dies extremi judicii. Vide supra Dies censorius.

Dies Magnus, Festum Paschatis : μεγάλη ἡμέρα, Joann. Evang. cap. 19. 31. in Concione, Petro Apostolo tributa, apud Clementem Alex. Strom. lib. 6. in Concil. Ancyr. can. 6. et apud Procopium lib. 2. de Bello Vandal. cap. 14. Κυρία ἑορτῶν, Pachymeri lib. 7. cap. 15. Tertullianus lib. 5. in Marcion. :

Dies observatis, et menses, et tempora, et annos, sabbatos, ut opinor, et cenas puras, et jejunia, et Dies magnos.

Capitularia Caroli M. lib. 5. cap. 71. et 136. novæ Editionis :

Qui pœnitentiam publice gerunt, debent unum annum esse cum cilicio inter Audientes vel usque ad Magnum Diem, etc.

hoc est, ad feriam quintam Cœnæ Domini : qua reconciliabantur publice pœnitentes. Vide Scaligerum in Prolegomenis ad libros de Emendat. temp. et Allatium de Dominic. et hebdom. Græcor. cap. 22. Dies Magnus Cœnæ, in Capitulis Herardi Archiep. Turon. cap. 14.

Dies Magni Trecenses : ita vocabant Assisias publicas et generales, quas Comites Campaniæ tenebant in urbe Trecensi, ad dirimendas et dijudicandas supremo judicio majoris momenti controversias, et quæ per appellationem ab Assisiis Balliviarum devolvebantur ; præsertim vero lites Baronum Campaniæ, qui scilicet nullo medio pendebant a Comite. Vide Cl. D. Brussel Tract. Gall. de Feudorum usu lib. 2. cap. 12. Intererant autem hisce Assisiis publicis ex ordine Militari ac nobilium judices selecti, qui ter aut quater quotannis in eum finem coibant, et judicia secundum Balliviarum ordinem exercebant, judiciario ordine servato, id est per inquestas et per placitamenta : quæ quidem judicia, siquidem in casibus generalibus prolata essent, referebantur in Codicem municipalium consuetudinum Campaniæ, ut colligi satis datur ex veteri Jure municipali Campanorum, a Pithœo edito, ex hisce conflato.

Magnos Dies vocarunt etiam Reges nostri placita extraordinaria, quæ in Regni provinciis remotioribus cogebantur, delegatis ad ea tenenda selectis judicibus, qui supremo judicio lites dirimebant, et in reos, quos regionis longinquitas in perpetrandis criminibus reddedat audaciores, severius inquirebant : cujusmodi erant Missi Dominici, qui a Regibus ad justitias faciendas in remotiores Regni partes mittebantur, sub altera Regum Franciæ stirpe. His conventibus, ut opinor, inditum nomen a Magnis Trecensibus diebus, quorum nomenclatura jam olim obtinuerat. Horum porro Magnorum dierum, in provinciis coactorum, mentio non semel occurrit in Actis Parlamenti Parisiensis, Pictavi scilicet et in Monteferrando in Arvernis mense Sept. ann. 1454. in Ordinat. Barbin. f. 15. in Monteferrando Stat. Ludov. XI. 25. Jul. 1481. in Reg. Ordin. Lud. fol. 302. Pictavi, Statuto Francisci I. 10. Aug. 1519. in Ordinat. ejusd. Reg. f. 151. in Monteferrando, Alio Stat. 12. Maii ann. 1520. ibid. f. 380. Turonibus, alio Stat. 21. Aug. ann. 1533. 2. vol. f. 307. Molini, alio Stat. 22. Jun. 1534. f. 326. Trecis, Stat. 2. Maii 1535. ibid. f. 374. Andegavi, Stat. 17. Jun. 1539. 3. vol. f. 182. Molini, Stat. 7. Jun. et 6. Jul. 1540. f. 228. Riomagi in Arvernis, Stat. 22. Jul. 1542. f. 348. rursum Riomagi. Stat. 19. Aug. 1546. 5. vol. fol. 303. Turonibus, Stat. 6. Jul. 1547. 1. Reg. Henr. II. fol. 24. Molini, Stat. 10. Jul. 1550. 2. vol. fol. 73. Omitto alios deinceps coactos, ne in immensum hocce excres cat opus.

Dies Manualis, Opus manuum per diem, Gall. Corvée. Charta Henr. imper. ann. 1012. pro monast. Florin. :

Si abbas a Godefrido advocato rogatus fuerit ad castri firmationem, non alias, diem unum manualem in anno, et hunc non in temporibus fenandi, metendi, etc.

Dies Marchiæ, Dies indictus et condictus Anglis et Scotis ad conveniendum invicem in marchis et limitibus utriusque Regni pro pace firmanda. Thomas Walsinghamus in Ricardo II. pag. 278 :

Dux Lancastriæ... pro Die Marchiæ (prout moris est) tenenda inter Anglos et Scotos annis singulis, in partes concesserat boreales.

Idem pag. 307 :

In ultimo quo dux Lancastriæ et ipsi convenerunt, ad Diem Marchiæ, conventum fuit inter eos pro commodo pacis, etc.

Abbreviat. Placitor. Edward. 1. ann. 19. Glocestr. rot. 26. pag. 226 :

Dicunt quod consuetudo Wallie diu obtenta talis est, quod in casibus ubi contenciones emerserunt inter magnates Wallie, qui tenent de rege in capite, quod antequam querela fiat in curia regis de prædictis contencionibus capi debet quidam dies amoris sive parliamenti, qui quidam dies vocatur Dies Marchiæ et ibi per vicinos et amicos communes, qui sunt quasi justiciarii, debent hujusmodi querele proponi et per consuetudinem marchie emendari, etc.

Dies Merlatalis, Quo mercatum seu forum habetur. Locus est infra in Mercatalis. Vide supra Dies forensis.

Dies Mercatilis, quo Mercata seu nundinæ tenentur, Gallis, Jour de Marché. Charta Bernardi Vicecomitis Carcassonensis ann. 1082 :

Et dono vobis in ipsam meam leudam de Limos 3. puneias de sal in unoquoque die Mercatile.

Dies Mercoris, Dies Mercurii. Dies duos Mercoris et Veneris, in Præcepto Zuendeboldi Regis ann. 898. Anecd. Marten. tom. 1. col. 58.

Dies Mercurinus, Mercurii dies, in Stat. Cardin. de Fuxo ann. 1446. ex Cod. reg. 4660. A. fol. 21. v°. :

Procurator fiscalis singulis Diebus Mercurinis et Sabbatinis, etc.

Lit. admort. ann. 1474. in Reg. 206. Chartoph. reg. ch. 460 :

Singulis septimanis perpetuis temporibus, diebus Dominicis, Mercurinis et Venerinis, etc.

Dies Naturalis, Spatium 24. horarum. Lit. Ludov. comit. Valentin. ann. 1375. in Reg. 108. Chartoph. reg. ch. 204 :

Valeamus fortalitia dictorum castrorum ingredi, et vexilla nostra apponere in loco convenienti dictorum fortalitiorum, et tenere patenter per unum Diem naturalem.

Dies Neophytorum, qui inter Magnum Pascha, et Pascha clausum intersunt, in quibus albis induuntnr recens baptizati. S. Augustinus Epist. 119. cap. 17 :

Ut quadraginta illi dies observentur, Ecclesiæ consuetudo roboravit, sicut octo Dies Neophytorum distinguantur a cæteris, id est, ut octavus primo concinat.

Dies Operabilis, nostris jour ouvrable, in quo licet operari, Travailler. Vide Seiso post Satio.

Dies Osanne, in Charta Goscelmi de Bogno pro Monasterio S. Juliani, apud Stephanotium Antiquit. Pictav. MSS. tom. 3. pag. 696. Idem qui Dies Palmarum : quo Ecclesia canit :

Hosanna Filio David, etc.

Vide Dominica Osanna.

Dies Palmarum. Vide Dominica Palmarum.

Dies Palustres. Willelmus Tyrius lib. 21. cap. 25 :

Sed neque ii, qui ibi juges et assidui videbantur, negligentia torpentes aliquid utilitatis operabantur, terebant otia, et palustres trahebant Dies.

Rexpexit istud Persii Sat. 5. vers. 60 :

Tunc crassos transisse dies, lucemque Palustrem.

Ubi Cornutus :

Obscuram propter nebulam, quæ de paludibus nascitur : sed hoc ad animi castitatem refertur.

Alii vitam non inertem modo, sed et crapulæ deditam intelligi putant.

Omnes enim ebriosi, inquit S. Augustinus Serm. de Tempore 231. tales sunt, quales paludes esse videntur, etc

. nisi potius pigros innuerit : nihil enim palude pigrius, quæ in eodem semper statu permanet, aquas suas nullibi evolvens ac egerens. Proinde huc spectant ista Senatoris lib. 10. Ep. 29. de podagrico humore :

Petit concavas lacunas, ubi palustri statione pigrescens, saxa perficit de liquore.

Vel denique faciunt, quod ranæ, quas palustres vocat Isidorus lib. 12. cap. 6. quæ in cœnosis aquis volutantur : Grenouiller, enim dicimus, de iis, qui perpetuis compotationibus vacant. Alcyphron. in Epistolis piscatoriis et Amatoriis, l. 1 :

Κρεῖττον γὰρ ἐπανήϰειν ἐϰ Βοσπόρου ϰαὶ Προπόντιδος νεόπλουτον, ἢ ϰαθήμενον, ἐπὶ ταῖς τῆς Ἀττιϰῆς ἐσχατιαῖς λιμνῶδες ϰαὶ αὐχμηρὸν ἐρυγγάνειν.

Vide quæ ad Persium annotant Casaubon. et alii.

Dies Pingues, nostris, Jours gras, Qui diem Cinerum præcedunt et in quibus carnium esui potationique ultro indulgent. Lit. remiss. ann. 1362. in Reg. 91. Chartoph. reg. ch. 462 :

Die Mercurii sive Jovis ante Quadragesimam... Gallinam ceperant... pro comedendo in illis Diebus pinguibus.

Dies Placitabilis, in quo placita fiunt, apud J. Fortescutum de Laudib. Legum Angliæ cap. 48.

Dies Placitus, Dies placiti dictus et præfinitus. Lex Ripuar. tit. 66 :

Quod sacramentum in Die Placito non conjurasset. Dies placitus,

ibid. tit. 72. § 1.

Dies Professa, f. mendum, loco, Profesta, Gall. Jour ouvrier, in Anecd. Marten. tom. 1. col. 188.

Dies Repetibilis. Quo de lege aut alia quæstione publice disputatur. Stat. universit. Andegav. tom. 8. Ordinat. reg. Franc. pag. 243. art. 48 :

Quod licentiati et bachalarii hora nona et complectorii legentes, a lectura hujusmodi cessabunt diebus repetibilibus,... et aliis diebus quibus doctores repetent, seu licentiati respondebunt, hora nona.

Vide infra Repetitio.

Dies Sacri vocabantur ii, quibus a bellis privatis abstinere præceptum erat, in Decret. Greg. IX. PP. Vide Treva.

Dies Sancti, dicti dies Quadragesimæ. Vide Baron. ann. 519. n. 42. et Jacobum Gothofr. ad l. 2. Cod. Th. de Feriis.

Dies Sanctus, dicitur dies Dominicus, apud Alcuinum lib. de Offic. divin. cap. de Die Sancto.

Dies Sanguinis, quo Bellonarii, seu Bellonæ servientes, missione sanguinis sui Bellonam Deam placabant, 9. Kal. April. Vide Casaubonum ad Lampridium.

Dies Serviens, Gall. Jour servant, Dies liti dirimendæ et finiendæ assignata, in Consuet. Insul. art. 216. 217. Hannon. cap. 56. 61. etc. Jornée servante, in Montens. cap. 53.

Dies Siderales, quibus sidera moventur et a navigatione homines excluduntur. Papias.

Dies Solis, qui postmodum Dominicus. Tertullianus Apolog. cap. 16 :

Æque si Diem Solis lætitiæ indulgemus.

Ita et lib. 1. ad Nation. cap. 13. Maximus Episcop. Serm. in Pentecosten :

Dominicum diem ab hominibus sæculi diem Solis

appellari scribit. Gregorius Turon. lib. 3. Hist. cap. 15 :

Ecce enim Dies Solis adest : sic enim barbaries diem Dominicum vocitare consueta est.

Vide l. 1. et 2. Cod. Th. de Feriis, (2. 8.) l. 1. et 3. de Execut. (8, 8.) l. 10. 13. de Exact. (11, 7.) l. 2. de Spectacul. (15, 5.) eod. Cod. Justinum Apol. 2. etc.

Dies Tenere, Festum seu Curiam celebrare, quod faciebant Reges, cum Curias suas solemnes aut Coronatas tenebant. Gregorius Turon. lib. 5. Hist. cap. 2 :

Chilpericus... Toronis venit, ibique et Dies sanctos Paschæ tenuit.

Dies Treugarius. Charta Woldemari Ducis Jutiæ ann. 1326. apud Pontanum lib. 7. Hist. Dan. :

Et si medio tempore... alterum eorum mori contingat, nos sine voluntate unanimi, et consensu hæredum ipsorum, Diem Treugarium, aut sonam non inibimus seu faciemus.

Id est, treugam vel compositionem. Vide Sona, Pax.

Dies Tinearum, vel Murium, in quibus superstitiosi vana quædam observant, aut faciunt, ne tineæ aut mures noceant frugibus et segetibus. S. Audoenus lib. 2. Vitæ S. Elig. cap. 15 :

Nullus diem Jovis absque festivitatibus sanctis, nec in Maio, nec ullo tempore in otio observet, neque Dies tinearum, vel murium, aut vel unum omnino diem, nisi tantum Dominicum.

Vide Delrium lib. 3. part. 2. qu. 4. sect. 6.

Dies Viridium, Feria quinta Majoris hebdomadæ, apud Haltausium in Calendario Germanico pag. 81.

Dies Vitæ, pro die obitus, seu ultimo vitæ. Spartianus in Adriano :

Itaque ut plerisque in Diem vitæ suæ dimensum sine dilatione restituerit.

S. Ambrosius Epist. 24 :

Tu obtulisti quasi arbiter litis, ut soror in Diem vitæ suæ possideret partem prædii, post obitum ejus fratri cederet omnis possessio.

Dies Votorum, Sponsaliorum et nuptiarum. Lex Longob. l. 2. tit. 4. § 3. Liutpr. 102. (6, 49.) :

Nulli sit licentia conjugi suæ de rebus suis dare amplius per qualemcunque ingenium, nisi quod ei in Die votorum in methio et morgonbac dederit.

Tit. 14. § 21. Liutpr. 3. (1, 3.) :

Quantum in Die votorum acceperint, quando ad maritum ambulaverint.

Vide Baluzium in Notis ad Capitularia tom. 2. col. 993. et infra Votum, Nuptiæ.

Dies Utiles, a Judicibus reo concedendi ad vadimonii dilationem, in Statutis Massil. lib. 2. cap. 4 :

Non detur reo vel ejus parti dilatio ultra spatium decem utilium Dierum, etc.

Iidem sunt, ut puto, qui supra Legales.